Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt du --
← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 129/2000 du 6 décembre 2000 Numéro du rôle : 1727 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 28, alinéa 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux allocations aux handicapés, posée par la Cour du travail La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges P. Martens(...)"
Extrait de l'arrêt n° 129/2000 du 6 décembre 2000 Numéro du rôle : 1727 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 28, alinéa 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux allocations aux handicapés, posée par la Cour du travail La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges P. Martens(...) Uittreksel uit arrest nr. 129/2000 van 6 december 2000 Rolnummer 1727 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 28, tweede lid, van de wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten, gesteld door het Arbeidshof Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de rechters P. (...)
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Extrait de l'arrêt n° 129/2000 du 6 décembre 2000 Uittreksel uit arrest nr. 129/2000 van 6 december 2000
Numéro du rôle : 1727 Rolnummer 1727
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 28, alinéa In zake : de prejudiciële vraag over artikel 28, tweede lid, van de
2, de la loi du 27 février 1987 relative aux allocations aux wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan
handicapés, posée par la Cour du travail de Liège. gehandicapten, gesteld door het Arbeidshof te Luik.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée des présidents M. Melchior et G. De Baets, et des juges P. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en G. De Baets, en de
Martens, A. Arts, R. Henneuse, M. Bossuyt et E. De Groot, assistée de rechters P. Martens, A. Arts, R. Henneuse, M. Bossuyt en E. De Groot,
la référendaire B. Renauld, faisant fonction de greffier, présidée par bijgestaan door referendaris B. Renauld, waarnemend griffier, onder
le président M. Melchior, voorzitterschap van voorzitter M. Melchior,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle I. Onderwerp van de prejudiciële vraag
Par arrêt du 28 juin 1999 en cause de M.B. contre l'Etat belge, dont Bij arrest van 28 juni 1999 in zake M.B. tegen de Belgische Staat,
waarvan de expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op
l'expédition est parvenue au greffe de la Cour d'arbitrage le 5 5 juli 1999, heeft het Arbeidshof te Luik de volgende prejudiciële
juillet 1999, la Cour du travail de Liège a posé la question
préjudicielle suivante : vraag gesteld :
« L'article 28, alinéa 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux « Schendt artikel 28, tweede lid, van de wet van 27 februari 1987
allocations aux handicapés ne viole-t-il pas les articles 10 et 11 de betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten de artikelen 10 en
la Constitution coordonnée et ne crée-t-il pas une différence de 11 van de gecoördineerde Grondwet niet en roept het geen verschil in
traitement non justifiée objectivement en ce qu'il laisse behandeling in het leven dat niet objectief verantwoord is, doordat
d'application la loi du 27 juin 1969 relative à l'octroi d'allocations het de wet van 27 juni 1969 betreffende het toekennen van
aux handicapés en ce compris les dispositions relatives à la tegemoetkomingen aan de minder-validen van toepassing laat, met
prescription de la récupération d'un indu à charge d'un bénéficiaire inbegrip van de bepalingen betreffende de verjaring van de
terugvordering van een onverschuldigd bedrag ten laste van een
gerechtigde op gewone of bijzondere tegemoetkoming volgens het oude
d'allocation ordinaire ou spéciale dite de l'ancien régime alors que stelsel, terwijl de gerechtigden op een tegemoetkoming ingesteld bij
les bénéficiaires d'une allocation créée par la loi du 27 février 1987 de voormelde wet van 27 februari 1987 aan een vordering tot
susvisée peuvent opposer à une demande en récupération d'indu la terugbetaling van het onverschuldigd bedrag de verjaringstermijn van
prescription d'un, de trois ou de cinq ans selon le cas en vertu de een, drie of vijf jaar kunnen tegenwerpen, naar gelang van het geval,
l'article 16, § 1er, de ladite loi tandis que le bénéficiaire d'une krachtens artikel 16, § 1, van die wet, terwijl aan de gerechtigde op
allocation de l'ancien régime se voit opposer un délai de prescription een tegemoetkoming volgens het oude stelsel een verjaringstermijn van
minimum de 5 ans sur le fondement de l'article 7 de la loi du 6 ten minste vijf jaar wordt tegengeworpen op grond van artikel 7 van de
février 1970 relative à la perception des créances à charge ou au wet van 6 februari 1970 betreffende de verjaring van schuldvorderingen
profit de l'Etat ou des Provinces ? » ten laste of ten voordele van de Staat en de provinciën ? »
(...) (...)
IV. En droit IV. In rechte
(...) (...)
B.1. L'article 16, § 1er, de la loi du 27 février 1987 relative aux allocations aux handicapés dispose : « La répétition des allocations versées indûment se prescrit par trois ans à compter de la date du paiement. Le délai prévu au premier alinéa est ramené à un an lorsque le paiement résulte uniquement de l'erreur d'un service administratif ou organisme, et dont l'intéressé ne peut normalement se rendre compte. Le délai prévu au premier alinéa est porté à cinq ans lorsque l'indu a été payé en cas de fraude, dol ou manoeuvres frauduleuses de l'intéressé. » B.2. Cette disposition n'est pas applicable à la personne qui, comme l'appelante devant la juridiction a quo, bénéficie d'une allocation de B.1. Artikel 16, § 1, van de wet van 27 februari 1987 betreffende de tegemoetkomingen aan gehandicapten bepaalt : « De terugvordering van de ten onrechte betaalde tegemoetkomingen verjaart na drie jaar te rekenen vanaf de datum waarop de uitbetaling is geschied. De in het eerste lid voorgeschreven termijn wordt teruggebracht tot één jaar indien de betaling enkel het gevolg is van een vergissing van een administratieve dienst of instelling, waarvan de betrokkene zich normaal geen rekenschap kan geven. De in het eerste lid voorgeschreven termijn wordt verlengd tot vijf jaar indien ten onrechte werd uitbetaald in geval van bedrog, arglist of bedrieglijke handelingen van de betrokkene. » B.2. Die bepaling is niet van toepassing op de persoon die, zoals de appelante voor het verwijzende rechtscollege, een tegemoetkoming voor
handicapé, dite « d'ancien régime », c'est-à-dire accordée avant le 1er gehandicapten geniet volgens het « oude stelsel », dat wil zeggen
janvier 1975 en application de la loi du 27 juin 1969 relative à toegekend vóór 1 januari 1975 met toepassing van de wet van 27 juni
l'octroi d'allocations aux handicapés. 1969 betreffende het toekennen van tegemoetkomingen aan de
minder-validen.
L'article 28 de la loi du 27 février 1987 dispose en effet : Artikel 28 van de wet van 27 februari 1987 bepaalt immers :
« La loi du 27 juin 1969 relative à l'octroi d'allocations aux « De wet van 27 juni 1969 betreffende het toekennen van
handicapés est abrogée. tegemoetkomingen aan de minder-validen wordt opgeheven.
La loi du 27 juin 1969 reste toutefois d'application pour les De wet van 27 juni 1969 blijft evenwel van toepassing voor de
handicapés auxquels il a été accordé une allocation qui a pris cours gehandicapten waaraan een tegemoetkoming is toegekend die vóór 1
avant le 1er janvier 1975 et qui continuent à bénéficier de cette januari 1975 is ingegaan en die verder deze tegemoetkoming blijven
allocation conformément aux dispositions réglementaires qui étaient
applicables avant cette date, à moins que l'application de la présente genieten overeenkomstig de reglementaire bepalingen die van toepassing
loi ne leur soit plus avantageuse. En aucun cas, l'application de la waren vóór deze datum, tenzij een toepassing van deze wet voordeliger
présente loi ne peut entraîner à leur égard une déchéance du droit à is. In geen geval kan de toepassing van deze wet te hunnen aanzien
l'allocation ou une diminution de l'allocation. leiden tot een verval van het recht of een vermindering van de
tegemoetkoming.
[ . ] » [ . ] »
B.3. La loi du 27 juin 1969 n'ayant rien prévu en ce qui concerne le B.3. Aangezien de wet van 27 juni 1969 niets heeft bepaald betreffende
délai de prescription applicable à la répétition d'allocations de verjaringstermijn die van toepassing is op de terugvordering van
indûment perçues, c'est la prescription quinquennale, prévue par onterecht ontvangen tegemoetkomingen, is het de verjaring na vijf
l'article 7 de la loi du 6 février 1970 relative à la prescription des jaar, bepaald in artikel 7 van de wet van 6 februari 1970 betreffende
créances à charge ou au profit de l'Etat et des provinces, qui de verjaring van schuldvorderingen ten laste of ten voordele van de
s'applique, ce délai étant porté à trente ans en cas de manoeuvres Staat en de provinciën, die van toepassing is; die termijn wordt op
frauduleuses. dertig jaar gebracht in geval van frauduleuze handelingen.
B.4. Il s'ensuit que les bénéficiaires d'allocations de handicapés qui B.4. Daaruit volgt dat de rechthebbenden op tegemoetkomingen voor
se voient réclamer des sommes indûment perçues sont traités gehandicapten, van wie onterecht ontvangen bedragen worden
teruggevorderd, verschillend worden behandeld naargelang zij onder de
différemment selon qu'ils émargent à l'ancien ou au nouveau régime : vroegere of onder de nieuwe regeling vallen : degenen die hun rechten
ceux qui tiennent leurs droits de la loi du 27 juin 1969, dont les ontlenen aan de wet van 27 juni 1969, waarvan de gevolgen gelden voor
effets s'étendent à ceux dont l'allocation a pris cours avant le 1er degenen die reeds vóór 1 januari 1975 een tegemoetkoming kregen, zijn
janvier 1975, sont soumis à une prescription de cinq ans; ceux qui onderworpen aan een verjaring van vijf jaar; degenen die hun rechten
tiennent leurs droits de la loi du 27 février 1987 ne peuvent pas se ontlenen aan de wet van 27 februari 1987 kunnen niet worden verplicht
voir réclamer le remboursement de sommes indûment perçues au-delà d'un onterecht ontvangen bedragen terug te betalen na een termijn van drie
délai de trois ans, ramené à un an lorsque le paiement indu résulte jaar, die tot een jaar wordt teruggebracht wanneer de onterechte
uniquement d'une erreur administrative dont l'intéressé ne peut uitbetaling enkel voortvloeit uit een administratieve vergissing
normalement pas se rendre compte. waarvan de betrokkene zich normaal geen rekenschap kan geven.
B.5. Entre les deux catégories de personnes, qui sont comparables, il B.5. Tussen de twee categorieën van personen, die vergelijkbaar zijn,
existe une différence qui repose sur un critère objectif : la date à bestaat een verschil dat berust op een objectief criterium : de datum
laquelle leur droit à une allocation a pris cours. waarop hun recht op een tegemoetkoming is ingegaan.
B.6. Een verschil in behandeling gronden op dat verschil van datum is
B.6. Fonder une différence de traitement sur cette différence de date evenwel in verhouding met geen enkele van de door de wetgever
n'est toutefois en rapport avec aucun des objectifs poursuivis par le nagestreefde doelstellingen. Zelfs in de veronderstelling dat het «
législateur. A supposer même que l'« ancien régime » soit plus oude stelsel » gunstiger was dan het nieuwe, kan dat verschil de
favorable que le nouveau, cette différence ne peut justifier toepassing van een langere verjaringstermijn in geval van
l'application d'un délai de prescription plus long en cas de terugvordering van onverschuldigde bedragen niet verantwoorden. Een
répétition de l'indu. Une telle différence est, au contraire, en dergelijk verschil is, integendeel, in strijd met de bedoeling door de
contradiction avec l'intention exprimée par le législateur au cours wetgever uitgedrukt tijdens de parlementaire voorbereiding van de wet
des travaux préparatoires de la loi du 27 février 1987, à savoir que « van 27 februari 1987, te weten dat « de toestand van de gerechtigden
la situation des bénéficiaires d'avant le 1er janvier 1975 (dénommé ' van vóór 1 januari 1975 (zogenaamd oud stelsel) [ . ] ongewijzigd
ancien régime ') reste inchangée et continue à être régie par la
législation antérieure, à moins que l'application de la présente loi [blijft] en [ . ] verder door de vroegere wet [wordt] beheerst, tenzij
ne soit plus avantageuse pour eux » (Doc. parl, Chambre, 1985-1986, n° de toepassing van deze wet voordeliger is voor hen » (Parl. St.,
448/1, pp. 8 et 9). Kamer, 1985-1986, nr. 448/1, pp. 8 en 9).
B.7. La différence de traitement décrite dans la question B.7. Het door de verwijzende rechter beschreven verschil in
préjudicielle n'est pas raisonnablement justifiée. behandeling is niet redelijk verantwoord.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour het Hof
dit pour droit : zegt voor recht :
L'article 28, alinéa 2, de la loi du 27 février 1987 relative aux Artikel 28, tweede lid, van de wet van 27 februari 1987 betreffende de
allocations aux handicapés viole les articles 10 et 11 de la tegemoetkomingen aan gehandicapten schendt de artikelen 10 en 11 van
Constitution en ce qu'il laisse d'application les dispositions, de Grondwet doordat het de voorheen toepasselijke bepalingen
antérieurement applicables, relatives à la prescription de la betreffende de verjaring van de terugvordering van onverschuldigde
répétition de l'indu à charge d'un bénéficiaire d'allocation dite de bedragen ten laste van een gerechtigde op een tegemoetkoming volgens
l'ancien régime. het zogenaamde oude stelsel van toepassing laat.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 6 décembre 2000. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 6 december 2000.
Le greffier f.f., De wnd. griffier,
B. Renauld. B. Renauld.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^