← Retour vers "Arrêt n° 86/2002 du 8 mai 2002 Numéro du rôle : 2327 En cause : le recours en annulation
des articles 131, § 2, et 235bis, § 6, du Code d'instruction criminelle, tels qu'ils ont
été complétés par les articles 6 et 8 de la loi du 4 j La
Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. François,
(...)"
Arrêt n° 86/2002 du 8 mai 2002 Numéro du rôle : 2327 En cause : le recours en annulation des articles 131, § 2, et 235bis, § 6, du Code d'instruction criminelle, tels qu'ils ont été complétés par les articles 6 et 8 de la loi du 4 j La Cour d'arbitrage, composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. François, (...) | Arrest nr. 86/2002 van 8 mei 2002 Rolnummer 2327 Inzake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 131, § 2, en 235bis, § 6, van het Wetboek van Strafvordering, zoals aangevuld bij de artikelen 6 en 8 van de wet van 4 juli 2001, Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters L. Fran(...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Arrêt n° 86/2002 du 8 mai 2002 | Arrest nr. 86/2002 van 8 mei 2002 |
Numéro du rôle : 2327 | Rolnummer 2327 |
En cause : le recours en annulation des articles 131, § 2, et 235bis, | Inzake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 131, § 2, en |
§ 6, du Code d'instruction criminelle, tels qu'ils ont été complétés | 235bis, § 6, van het Wetboek van Strafvordering, zoals aangevuld bij |
par les articles 6 et 8 de la loi du 4 juillet 2001, introduit par A. | de artikelen 6 en 8 van de wet van 4 juli 2001, ingesteld door A. |
Vercauteren. | Vercauteren. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents A. Arts et M. Melchior, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters |
François, P. Martens, M. Bossuyt, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, | L. François, P. Martens, M. Bossuyt, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. |
J.-P. Moerman et E. Derycke, assistée du greffier L. Potoms, présidée | Snappe, J.-P. Moerman en E. Derycke, bijgestaan door de griffier L. |
par le président A. Arts, | Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter A. Arts, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet du recours | I. Onderwerp van het beroep |
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 23 | Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 23 januari |
janvier 2002 et parvenue au greffe le 24 janvier 2002, A. Vercauteren, | 2002 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 24 |
demeurant à 9070 Destelbergen, Ter Ham 5, a introduit un recours en | januari 2002, heeft A. Vercauteren, wonende te 9070 Destelbergen, Ter |
annulation des articles 131, § 2, et 235bis, § 6, du Code | Ham 5, beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 131, § 2, en |
d'instruction criminelle, tels qu'ils ont été complétés par les | 235bis, § 6, van het Wetboek van Strafvordering, zoals aangevuld bij |
articles 6 et 8 de la loi du 4 juillet 2001 (publiée au Moniteur belge | de artikelen 6 en 8 van de wet van 4 juli 2001 (bekendgemaakt in het |
du 24 juillet 2001). | Belgisch Staatsblad van 24 juli 2001). |
II. La procédure | II. De rechtspleging |
Par ordonnance du 24 janvier 2002, le président en exercice a désigné | Bij beschikking van 24 januari 2002 heeft de voorzitter in functie de |
les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi | rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 |
spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. | van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. |
Les juges-rapporteurs ont estimé qu'il n'y avait pas lieu de faire | De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was |
application des articles 71 ou 72 de la loi organique. | om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. |
Par ordonnance du 30 janvier 2002, le président A. Arts a abrégé le | Bij beschikking van 30 januari 2002 heeft voorzitter A. Arts de |
délai pour introduire un mémoire à trente jours et le délai pour | termijn voor het indienen van een memorie tot dertig dagen en de |
introduire un mémoire en réponse à quinze jours. | termijn voor het indienen van een memorie van antwoord tot vijftien |
dagen ingekort. | |
Le recours a été notifié conformément à l'article 76 de la loi | Van het beroep is kennisgegeven overeenkomstig artikel 76 van de |
organique, par lettres recommandées à la poste le 30 janvier 2002; | |
l'ordonnance du 30 janvier 2002 a été notifiée par les mêmes lettres. | organieke wet bij op 30 januari 2002 ter post aangetekende brieven; |
bij dezelfde brieven is kennisgegeven van de beschikking van 30 | |
L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au | januari 2002. Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is |
Moniteur belge du 2 février 2002. | bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 2 februari 2002. |
Le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, a | De Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, heeft een memorie |
introduit un mémoire par lettre recommandée à la poste le 1er mars | ingediend bij op 1 maart 2002 ter post aangetekende brief. |
2002. Ce mémoire a été notifié conformément à l'article 89 de la loi | Van die memorie is kennisgegeven overeenkomstig artikel 89 van de |
organique, par lettre recommandée à la poste le 5 mars 2002. | organieke wet bij op 5 maart 2002 ter post aangetekende brief. |
La partie requérante a introduit un mémoire en réponse par lettre | De verzoekende partij heeft een memorie van antwoord ingediend bij op |
recommandée à la poste le 21 mars 2002. | 21 maart 2002 ter post aangetekende brief. |
Par ordonnance du 26 mars 2002, la Cour a déclaré l'affaire en état et | Bij beschikking van 26 maart 2002 heeft het Hof de zaak in gereedheid |
fixé l'audience au 17 avril 2002. | verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 17 april 2002. |
Cette ordonnance a été notifiée aux parties ainsi qu'à leurs avocats, | Van die beschikking is kennisgegeven aan de partijen en hun advocaten |
par lettres recommandées à la poste le 29 mars 2002. | bij op 29 maart 2002 ter post aangetekende brieven. |
Par ordonnance du 16 avril 2002, le président A. Arts a soumis | Bij beschikking van 16 april 2002 heeft voorzitter A. Arts de zaak |
l'affaire à la Cour réunie en séance plénière. | voorgelegd aan het Hof in voltallige zitting. |
A l'audience publique du 17 avril 2002 : | Op de openbare terechtzitting van 17 april 2002 : |
- ont comparu : | - zijn verschenen : |
. Me H. Rieder et Me P. Devers, avocats au barreau de Gand, pour la | . Mr. H. Rieder en Mr. P. Devers, advocaten bij de balie te Gent, voor |
partie requérante; | de verzoekende partij; |
. Me P. Hofströssler et Me O. Vanhulst, avocats au barreau de | . Mr. P. Hofströssler en Mr. O. Vanhulst, advocaten bij de balie te |
Bruxelles, pour le Conseil des ministres; | Brussel, voor de Ministerraad; |
- les juges-rapporteurs A. Alen et J.-P. Snappe ont fait rapport; | - hebben de rechters-verslaggevers A. Alen en J.-P. Snappe verslag uitgebracht; |
- les avocats précités ont été entendus; | - zijn de voornoemde advocaten gehoord; |
- l'affaire a été mise en délibéré. | - is de zaak in beraad genomen. |
La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants | De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende |
de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. | van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. |
III. Objet des dispositions attaquées | III. Onderwerp van de bestreden bepalingen |
Le recours en annulation est dirigé contre les articles 6 et 8 de la | Het beroep tot vernietiging is gericht tegen de artikelen 6 en 8 van |
loi du 4 juillet 2001 « modifiant certaines dispositions du Code | de wet van 4 juli 2001 tot wijziging van sommige bepalingen van het |
d'instruction criminelle et modifiant la loi du 19 février 2001 | Wetboek van Strafvordering en tot wijziging van de wet van 19 februari |
relative à la médiation en matière familiale dans le cadre d'une procédure judiciaire ». | 2001 betreffende de proceduregebonden bemiddeling in familiezaken. |
L'article 6 dispose : | Artikel 6 bepaalt : |
« L'article 131, § 2, du même Code [le Code d'instruction criminelle], | « Artikel 131, § 2, van hetzelfde Wetboek [het Wetboek van |
rétabli par la loi du 12 mars 1998, est complété comme suit : | Strafvordering], opnieuw ingevoegd bij de wet van 12 maart 1998, wordt |
aangevuld als volgt : | |
Les pièces déposées au greffe ne peuvent pas être consultées, et ne | ' De ter griffie neergelegde stukken mogen niet worden ingezien, en |
peuvent pas être utilisées dans la procédure pénale. ' » | mogen niet in de strafprocedure worden aangewend. ' » |
L'article 8 dispose : | Artikel 8 bepaalt : |
« L'article 235bis, § 6, du même Code [le Code d'instruction | « Artikel 235bis, § 6, van hetzelfde Wetboek [het Wetboek van |
criminelle], inséré par la loi du 12 mars 1998, est complété comme | Strafvordering], ingevoegd bij de wet van 12 maart 1998, wordt |
suit : | aangevuld als volgt : |
Les pièces déposées au greffe ne peuvent pas être consultées, et ne | ' De ter griffie neergelegde stukken mogen niet worden ingezien, en |
peuvent pas être utilisées dans la procédure pénale. ' » | mogen niet in de strafprocedure worden aangewend. ' » |
IV. En droit | IV. In rechte |
- A - | - A - |
Quant à l'intérêt | Ten aanzien van het belang |
A.1.1. Le Conseil des ministres estime que le requérant n'a pas | A.1.1. De Ministerraad is van oordeel dat de verzoeker geen |
d'intérêt personnel au recours en annulation, étant donné que les | persoonlijk belang heeft bij het beroep tot vernietiging, daar de |
articles 6 et 8 attaqués de la loi du 4 juillet 2001 n'ont aucune | bestreden artikelen 6 en 8 van de wet van 4 juli 2001 geen invloed |
influence sur sa situation juridique. La purge des pièces nulles | hebben op zijn rechtstoestand. De door de verzoeker aangevochten |
qu'attaque le requérant est définitive, compte tenu de l'arrêt de la | zuivering van de nietige stukken is definitief, gelet op het arrest |
Cour de cassation du 14 décembre 1999, par lequel le pourvoi contre | van het Hof van Cassatie van 14 december 1999 waarbij de voorziening |
tegen het zogenaamde zuiveringsarrest van de kamer van | |
l'arrêt de purge rendu le 30 septembre 1999 par la chambre des mises | inbeschuldigingstelling te Antwerpen van 30 september 1999 werd |
en accusation d'Anvers a été rejeté. La purge des pièces déclarées | verworpen. De zuivering van de nietige stukken alsmede de gevolgen van |
nulles ainsi que les effets de cette purge ne résultent pas des | de zuivering vloeien niet voort uit de bestreden bepalingen, maar uit |
dispositions attaquées mais de l'application de l'article 235bis, § 6, | de toepassing van artikel 235bis, § 6, van het Wetboek van |
du Code d'instruction criminelle, tel qu'il était en vigueur avant sa | Strafvordering, zoals het bestond vóór de wijziging bij artikel 8 van |
modification par l'article 8 de la loi du 4 juillet 2001. En décider | de wet van 4 juli 2001. Er anders over oordelen impliceert dat het |
autrement impliquerait que la Cour d'arbitrage admette l'action | Arbitragehof de actio popularis zou aanvaarden, hetgeen de |
populaire, ce que le Constituant n'a pas voulu. | Grondwetgever niet heeft gewild. |
Le Conseil des ministres observe en outre que, même si les | De Ministerraad merkt bovendien op dat, zelfs indien de bestreden |
dispositions attaquées étaient annulées, l'arrêt de la Cour | bepalingen zouden worden vernietigd, het arrest van het Arbitragehof |
d'arbitrage n'aurait aucune influence sur la situation du requérant. | geen invloed zou hebben op de situatie van de verzoeker. De |
L'annulation des articles 6 et 8 de la loi du 4 juillet 2001 ne | vernietiging van de artikelen 6 en 8 van de wet van 4 juli 2001 zou |
pourrait en effet jamais lui donner le droit de considérer l'arrêt de | hem immers nooit het recht kunnen verlenen het arrest van de kamer van |
la chambre des mises en accusation d'Anvers du 30 septembre 1999 comme | inbeschuldigingstelling te Antwerpen van 30 september 1999 als |
inexistant, ni l'autoriser à utiliser en droit les pièces annulées. | onbestaand te beschouwen, noch hem toestaan de nietige stukken in |
A.1.2. Le Conseil des ministres estime aussi que le requérant invoque | rechte aan te wenden. A.1.2. De Ministerraad is tevens van oordeel dat de verzoeker een |
un intérêt illicite. Le dessein d'une partie au procès de tenter | onrechtmatig belang aanvoert. Het voornemen van een procespartij om, |
d'utiliser malgré tout en droit des pièces annulées, nonobstant la | niettegenstaande de in kracht van gewijsde gegane rechterlijke |
décision judiciaire coulée en force de chose jugée - au risque d' » | uitspraak, toch te trachten nietige stukken in rechte aan te wenden - |
infecter » l'ensemble de la procédure -, cherchant par là à tirer | op gevaar af de volledige procedure te « besmetten » -, waardoor hij |
avantage du non-respect de la décision et de la violation établie des | voordeel probeert te halen uit de niet-naleving van de uitspraak en |
règles de droit qui a conduit la chambre des mises en accusation à | uit de vaststaande schending van de rechtsregels die de kamer van |
conclure à la purge, porte atteinte à la sécurité juridique et | inbeschuldigingstelling tot de zuivering deed besluiten, tast de |
présente un caractère illicite. | rechtszekerheid aan en heeft een onrechtmatig karakter. |
A.2.1. Le requérant répond que, compte tenu des travaux préparatoires | A.2.1. De verzoeker antwoordt dat de stelling van de Ministerraad, als |
des dispositions attaquées, on ne peut admettre la thèse du Conseil | zouden de bestreden bepalingen overbodig zijn en als zou er geen |
des ministres selon laquelle les dispositions attaquées seraient | onduidelijkheid hebben bestaan omtrent de draagwijdte van de gevolgen |
superflues et selon laquelle il n'aurait pas existé d'imprécision | van de nietigverklaring van de bewijselementen en omtrent de |
quant à la portée des effets de l'annulation des éléments de preuve et | waarborgen van gelijke behandeling van procespartijen die niet bij de |
quant aux garanties du traitement égal des parties au procès qui n'ont | nietigheidsprocedure waren betrokken, gelet op de parlementaire |
pas été associées à la procédure d'annulation. | voorbereiding van de bestreden bepalingen, niet kan worden aangenomen. |
A.2.2. Le requérant souligne aussi, dans son mémoire en réponse, que, | A.2.2. De verzoeker wijst in zijn memorie van antwoord eveneens erop |
jusqu'avant la modification attaquée des articles 131, § 2, et 235bis, | dat tot vóór de bestreden wijziging van de artikelen 131, § 2, en |
§ 6, du Code d'instruction criminelle, le juge du fond avait la | 235bis, § 6, van het Wetboek van Strafvordering de rechter ten gronde |
possibilité de prendre connaissance des pièces écartées (à tort ou à | de mogelijkheid had om kennis te nemen van de (al dan niet terecht) |
raison) du dossier et déposées au greffe et qu'il pouvait même décider | uit het dossier verwijderde en ter griffie neergelegde stukken, en |
que des pièces écartées devaient réintégrer le dossier de la | zelfs kon beslissen dat de verwijderde stukken opnieuw bij het dossier |
procédure. Le juge du fond pouvait, pour ce faire, se fonder sur | van de rechtspleging dienden te worden gevoegd. De rechter ten gronde |
l'article 6 de la Convention européenne des droits de l'homme. La | kon zich hierbij baseren op artikel 6 van het Europees Verdrag voor de |
modification attaquée a, volontairement et sans aucune nuance, rendu | Rechten van de Mens. De bestreden wijziging heeft dit bewust en zonder |
ceci impossible pour le juge du fond. | enige nuancering voor de rechter ten gronde onmogelijk gemaakt. |
Quant au moyen | Ten aanzien van het middel |
A.3. Le requérant fait valoir que les articles 6 et 8 de la loi du 4 | A.3. De verzoeker voert aan dat de artikelen 6 en 8 van de wet van 4 |
juillet 2001 violent les articles 10 et 11 de la Constitution. Les | juli 2001 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schenden. De |
catégories comparables de personnes sont traitées inégalement sans | vergelijkbare categorieën van personen worden ongelijk behandeld |
qu'existe une distinction objective pour cette différence de | zonder dat voor die ongelijke behandeling een objectief onderscheid |
traitement, sans que le but poursuivi par le législateur soit | bestaat, het doel dat door de wetgever wordt nagestreefd legitiem is, |
légitime, sans que le critère de distinction soit pertinent et sans | het onderscheidingscriterium pertinent is en de wettelijke maatregel |
que la mesure législative soit proportionnée à l'objectif du | evenredig is met het doel van de wetgever. |
législateur. A.4. Dans son mémoire en réponse, le requérant demande à la Cour de | A.4. De verzoeker vraagt in zijn memorie van antwoord aan het Hof om |
vérifier le respect du principe d'égalité aussi sous un autre angle, à | de toetsing aan het gelijkheidsbeginsel ook vanuit een andere |
savoir le traitement égal de catégories différentes de personnes | gezichtshoek te beoordelen, namelijk de gelijke behandeling van |
(davantage précisées au A.8), sans égard au fait que celles-ci étaient | verschillende categorieën van personen (nader gepreciseerd in A.8), |
ou non ou qu'elles auraient déjà pu être ou non parties au procès lors | ongeacht of zij bij de zuiveringsprocedure procespartij waren of niet, |
de la procédure de purge. | dan wel dat al dan niet konden zijn. |
A.5. Le requérant expose en outre, dans son mémoire en réponse, que | A.5. Daarnaast expliciteert de verzoeker in zijn memorie van antwoord |
les articles attaqués violent le principe général du droit de la | dat de bestreden artikelen het algemeen rechtsbeginsel van het recht |
défense et l'article 6 de la Convention européenne des droits de | van verdediging en artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten |
l'homme. Il devient de surcroît beaucoup plus difficile sinon impossible, pour le requérant, de fournir la preuve de son innocence. Quant à la comparabilité des catégories A.6. Selon le requérant, le contrôle de constitutionnalité doit porter, d'une part, sur la catégorie des personnes (inculpés et prévenus) qui sont parties à une procédure pénale au cours de laquelle il n'a pas été procédé à une purge des pièces et, d'autre part, sur la catégorie des personnes (inculpés et prévenus) qui sont parties à une procédure pénale au cours de laquelle il a été procédé à une purge des pièces, cette dernière catégorie ne pouvant, contrairement à la | van de Mens schenden. Bovendien wordt het voor de verzoeker veel moeilijker, zo niet onmogelijk, gemaakt het bewijs van zijn onschuld te leveren. Ten aanzien van de vergelijkbaarheid van de categorieën A.6. Volgens de verzoeker dient het grondwettigheidsonderzoek te worden gevoerd ten aanzien van, enerzijds, de categorie van personen (inverdenkinggestelden en beklaagden) die partij zijn in een strafprocedure waarin geen procedure van zuivering van stukken werd doorgevoerd en, anderzijds, de categorie van personen (inverdenkinggestelden en beklaagden) die partij zijn in een strafprocedure waarin wel een procedure van zuivering van stukken werd |
première, faire usage, devant le juge de renvoi et devant le juge du | doorgevoerd, waarbij de laatstgenoemden voor de verwijzingsrechter en |
fond, de toutes les pièces nées au cours de l'instruction judiciaire, en sorte que des pièces à décharge peuvent être refusées à la défense. A l'intérieur de la seconde catégorie de personnes, il convient en outre, selon le requérant, de faire encore une distinction entre les personnes qui ont pris part à la procédure de purge des pièces et celles qui ont seulement été impliquées dans la procédure pénale après l'accomplissement de la procédure de purge des pièces intervenue au cours de l'instruction judiciaire. A.7.1. Concernant la première comparaison, le Conseil des ministres estime qu'il ne s'agit pas de catégories distinctes de personnes, mais | de rechter ten gronde, in tegenstelling tot de eerstgenoemden, geen gebruik kunnen maken van alle stukken die tot stand kwamen tijdens het gerechtelijk onderzoek, zodat aan de verdediging stukken à décharge kunnen worden onthouden. Bovendien dient, volgens de verzoeker, de tweede categorie van personen nog eens te worden onderverdeeld in degenen die deelnamen aan de procedure van zuivering van stukken en degenen die slechts in de strafprocedure werden betrokken na het doorvoeren van de procedure van zuivering van stukken die plaatsvond tijdens het gerechtelijk onderzoek. A.7.1. Met betrekking tot de eerste vergelijking meent de Ministerraad dat het niet gaat om onderscheiden categorieën van personen, doch wel om onderscheiden procedures, waarbij het onderscheid dan voortvloeit |
bien de procédures distinctes, la différence résultant alors de | uit het al dan niet voorhanden zijn van bepaalde rechterlijke |
l'existence ou non de certaines décisions judiciaires, les arrêts dits | uitspraken, de zogenaamde zuiveringsarresten, en hun gevolgen, |
de purge, et de leurs effets, à savoir le retrait matériel des pièces | namelijk de materiële verwijdering van de nietige stukken uit het |
annulées hors du dossier pénal. La distinction alléguée entre les | strafdossier. Het aangevoerde onderscheid tussen de personen vloeit |
personnes ne découle donc pas des dispositions attaquées. | aldus niet voort uit de bestreden bepalingen. |
A.7.2. En ce qui concerne la deuxième comparaison, le Conseil des | A.7.2. Met betrekking tot de tweede vergelijking is de Ministerraad |
ministres estime que le requérant reste en défaut de développer le | van oordeel dat de verzoeker in gebreke blijft het middel te |
moyen, en sorte que celui-ci est irrecevable. | ontwikkelen, zodat het middel onontvankelijk is. |
A.8. Dans son mémoire en réponse, le requérant maintient que les | A.8. In zijn memorie van antwoord blijft de verzoeker erbij dat, |
personnes qui étaient inculpées au moment de la procédure de purge | enerzijds, de inverdenkinggestelden ten tijde van de |
devant la juridiction d'instruction, d'une part, et les personnes qui | zuiveringsprocedure voor het onderzoeksgerecht en, anderzijds, de |
ont été inculpées après la procédure de purge, les personnes inculpées | inverdenkinggestelden na de zuiveringsprocedure, de verdachten die pas |
qui ont seulement été citées à comparaître devant le juge du fond | daarna voor de rechter ten gronde werden gedagvaard en de personen die |
après cette procédure et les personnes qui se sont constituées parties | zich op een later tijdstip burgerlijke partij hebben gesteld, met |
civiles ultérieurement, d'autre part, peuvent être comparées. Alors | elkaar kunnen worden vergeleken. Terwijl de eerste categorie van |
que la première catégorie de personnes peut intervenir en tant que | personen bij de zuiveringsprocedure als procespartij kan optreden, |
partie au procès dans la procédure de purge, peut faire valoir à cette | hierbij haar middelen kan laten gelden en ook kennis heeft van de |
occasion ses moyens et connaît aussi le contenu des pièces déclarées | inhoud van de nietig te verklaren stukken, is dit alles niet het geval |
nulles, ce n'est pas le cas pour la deuxième catégorie de personnes, qui ne peut donc pas connaître non plus le contenu des pièces purgées. Quant à l'objectivité de la distinction opérée A.9.1. Le requérant considère que le critère de distinction, le fait qu'une purge ait lieu ou non, ne peut être objectivement justifié. Le fait de voir limiter ou non les droits de la défense est lié à l'application « incontrôlable » des articles 136bis et 235bis du Code d'instruction criminelle, application qui n'est pas fondée sur des motifs légaux, mais est appréciée en fait et/ou stratégiquement par celui qui prend l'initiative, à savoir le ministère public, une autre partie ou la chambre des mises en accusation (d'office). En outre, le critère de distinction dépend directement de l'intervention du ministère public et/ou du juge d'instruction, dans le cadre de l'instruction judiciaire, en sorte qu'une procédure de purge - et donc la discrimination contestée - trouve sa raison d'être | met de tweede categorie van personen, die derhalve ook niet de inhoud van de gezuiverde stukken kan kennen. Ten aanzien van de objectiviteit van het gemaakte onderscheid A.9.1. De verzoeker is van oordeel dat het onderscheidingscriterium, het al dan niet plaatsgrijpen van een zuivering, niet objectief kan worden verantwoord. Het al dan niet beperkt zijn in de rechten van verdediging hangt samen met de « oncontroleerbare » toepassing van de artikelen 136bis en 235bis van het Wetboek van Strafvordering, welke niet berust op wettelijke gronden, maar feitelijk en/of strategisch wordt geapprecieerd door de initiatiefnemer, namelijk het openbaar ministerie, een andere partij of de kamer van inbeschuldigingstelling (ambtshalve). Bovendien wordt het onderscheidingscriterium rechtstreeks afhankelijk gesteld van het optreden van het openbaar ministerie en/of de onderzoeksrechter in het kader van het gerechtelijk onderzoek, derwijze dat een zuiveringsprocedure - en derhalve de bestreden discriminatie - haar ontstaansreden vindt in een onwettig optreden van |
dans une intervention illégale de l'autorité. | de overheid. |
A.9.2. Selon le Conseil des ministres, le critère de distinction - | A.9.2. Volgens de Ministerraad is het onderscheidingscriterium - |
pour autant qu'il existe - est objectif : il réside dans | voorzover het al bestaat - objectief : het is gelegen in het bestaan |
l'intervention d'un arrêt de purge, dont les effets prétendument | van een zuiveringsarrest, waarvan de beweerde discriminatoire gevolgen |
discriminatoires ne relèvent pas de la compétence de la Cour d'arbitrage. En outre, dans les travaux préparatoires de la loi Franchimont, quantité d'hypothèses et d'exemples ont été pris en considération qui rendaient nécessaire la purge des pièces entachées de nullité, en sorte que la thèse du requérant selon laquelle seule l'intervention illégale de l'autorité pourrait donner lieu à la purge des pièces nulles est inexacte. Quant au but poursuivi A.10.1. Le requérant soutient que le but des dispositions législatives attaquées n'est pas légitime. La finalité de l'action publique consiste à rechercher la vérité en vue de réprimer les délits sur la base de preuves légalement obtenues. Des preuves illégales ne peuvent pas être prises en considération pour former l'intime conviction du juge du fond, mais le prévenu ne peut jamais se voir refuser le droit de prouver son innocence, même pas en raison de pièces formellement entachées de nullité. La loi Franchimont a introduit la procédure de purge des nullités dans le Code d'instruction criminelle. Elle vise à ce qu'un prévenu soit jugé seulement sur la base de preuves légalement obtenues et tend donc à protéger la partie contre laquelle une action pénale est intentée et qui est en effet présumée innocente jusqu'à ce que sa culpabilité soit prouvée de manière légale. Le corollaire de ce principe essentiel de l'Etat de droit est que la partie poursuivie doit pouvoir, au cours de | niet tot de bevoegdheid van het Arbitragehof behoren. Bovendien werden in de parlementaire voorbereiding van de zogenaamde wet-Franchimont tal van hypothesen en voorbeelden in aanmerking genomen die een zuivering van nietige stukken noodzakelijk maakten, zodat de stelling van de verzoeker, als zou enkel het onwettig optreden van de overheid aanleiding kunnen geven tot de zuivering van de nietige stukken, onjuist is. Ten aanzien van het nagestreefde doel A.10.1. De verzoeker voert aan dat het doel van de bestreden wetsbepalingen niet legitiem is. De finaliteit van de strafvordering bestaat in de waarheidsvinding met het oog op de bestraffing van misdrijven aan de hand van een wettig tot stand gekomen bewijslevering. Onwettige bewijzen mogen niet in aanmerking worden genomen bij het vormen van de innerlijke overtuiging van de rechter ten gronde, maar aan de beklaagde kan nooit het recht worden ontzegd zijn onschuld te bewijzen, zelfs niet op grond van formeel nietige stukken. De zogenaamde wet-Franchimont heeft de procedure van zuivering van nietigheden in het Wetboek van Strafvordering ingevoerd. Zij strekt ertoe dat een beklaagde slechts wordt beoordeeld op grond van wettig verkregen bewijzen en aldus tot bescherming van de partij tegen wie een strafvordering wordt ingesteld, die immers wordt geacht onschuldig te zijn tot op een wettige wijze de schuld is bewezen. Het corrolarium van dat wezenlijke beginsel van de rechtsstaat is dat stukken die weliswaar zijn aangetast door nietigheden maar die elementen à décharge inhouden, door de vervolgde partij moeten kunnen worden |
la procédure pénale, utiliser des pièces qui, certes, sont entachées | aangewend in de strafprocedure teneinde een invloed te hebben bij het |
de nullité, mais qui contiennent des éléments à décharge, aux fins | vormen van de innerlijke overtuiging van de rechter ten gronde. |
d'avoir une influence sur la formation de l'intime conviction du juge du fond. | Bijgevolg dient de nietigheid van een handeling of van een deel of een |
Par conséquent, la nullité d'un acte ou d'une partie ou de la totalité | geheel van de erop volgende rechtspleging slechts te worden |
de la procédure subséquente ne doit être prononcée que si la preuve | uitgesproken indien het de wettige bewijslevering ten aanzien van een |
légale à l'égard d'un prévenu s'en trouvait affectée, mais non lorsque | beklaagde zou aantasten, doch niet wanneer uit die nietige handeling |
l'acte entaché de nullité pourrait faire apparaître son innocence. | zijn onschuld zou kunnen blijken. Dit wordt bevestigd door artikel |
Ceci est confirmé par l'article 235bis, § 5, du Code d'instruction criminelle, selon lequel les moyens touchant à l'appréciation de la preuve et/ou qui concernent l'ordre public peuvent encore être invoqués devant le juge du fond. A la lumière de ce qui précède, le retrait de pièces hors d'un dossier et leur dépôt au greffe ne peuvent avoir pour effet qu'une partie ne puisse pas y recourir à un moment déterminé de la procédure, par exemple en vue d'utiliser la pièce retirée pour prouver son innocence. Cela est certainement le cas pour les parties qui n'ont pas été associées à la purge des nullités et qui constatent, à l'examen du dossier purgé, que des pièces contenant des éléments à décharge ont été purgées. A.10.2. Selon le Conseil des ministres, l'objectif de la loi ne pourrait être atteint si des pièces nulles pouvaient malgré tout encore être utilisées, puisque le juge du fond pourrait alors tout de même prendre connaissance du contenu de ces pièces nulles et que le risque existe ainsi que ces pièces nulles influencent sa décision. C'est en outre dans l'intérêt du prévenu que la purge des nullités a lieu, autant que possible, dans le cadre de l'instruction judiciaire. A ce niveau, il peut encore être débattu d'actes d'instruction nouveaux ou complémentaires et cette procédure se tient à huis clos, en sorte que l'honneur et la réputation des prévenus ne soient pas inutilement menacés. | 235bis, § 5, van het Wetboek van Strafvordering, volgens hetwelk middelen die betrekking hebben op de bewijswaardering en/of die van openbare orde zijn ook nog voor de rechter ten gronde kunnen worden opgeworpen. In het licht van hetgeen voorafgaat kan het verwijderen van stukken uit een dossier en het neerleggen van die stukken ter griffie niet tot gevolg hebben dat een partij er geen beroep op kan doen op een bepaald ogenblik in de procedure, bijvoorbeeld om het verwijderde stuk aan te wenden om haar onschuld aan te tonen. Dit is zeker het geval voor de partijen die niet werden betrokken bij de zuivering van nietigheden en die aan de hand van het gezuiverde dossier vaststellen dat stukken werden gezuiverd die elementen à décharge inhouden. A.10.2. Volgens de Ministerraad kan de finaliteit van de wet niet worden bereikt indien nietige stukken toch nog zouden mogen worden aangewend, vermits de rechter ten gronde dan toch kennis van de inhoud van die nietige stukken zal kunnen nemen en aldus het risico bestaat dat die nietige stukken zijn beslissing beïnvloeden. Het is bovendien in het belang van de beklaagde dat de zuivering van nietigheden zoveel mogelijk plaatsvindt in het kader van het gerechtelijk onderzoek. Op dat niveau kan nog over nieuwe of aanvullende onderzoekshandelingen worden gedebatteerd en wordt die procedure achter gesloten deuren gevoerd, zodat de eer en de goede naam van de beklaagden niet nodeloos in het gedrang worden gebracht. |
Enfin, la finalité de l'action pénale dans un Etat de droit est | Ten slotte staat of valt de finaliteit van de strafvordering in een |
tributaire de la régularité des preuves rassemblées, sur lesquelles | rechtsstaat met de regelmatigheid van het ingezamelde bewijsmateriaal, |
les juridictions de jugement doivent statuer. | waarover de vonnisgerechten moeten oordelen. |
A.11.1. L'objectif poursuivi, à savoir la sécurité juridique, n'est | A.11.1. Het nagestreefde doel, namelijk de rechtszekerheid, is volgens |
pas légitime, selon le requérant. La libre recherche de la vérité, | de verzoeker niet wettig. De vrije waarheidsvinding, een essentiële |
objectif primordial de l'action publique, est sacrifiée à la prétendue | doelstelling van de strafvordering, wordt opgeofferd aan de beweerde |
sécurité juridique. | rechtszekerheid. |
La légitimité d'un objectif doit être examinée de façon tant positive | De legitimiteit van een doelstelling moet zowel positief - de |
- l'objectif doit poursuivre l'intérêt général ou public - que | doelstelling moet het algemeen of openbaar belang beogen - als |
negatief - de doelstelling mag niet in strijd zijn met andere | |
négative - l'objectif ne peut être contraire à d'autres droits | nationaal- en internationaalrechtelijk gewaarborgde rechten - worden |
garantis sur le plan national ou international. L'intérêt général ou | beoordeeld. Het algemeen of openbaar belang zal alleen dan gebaat zijn |
public ne sera servi, concernant le respect des droits de la défense, | bij het eerbiedigen van de rechten van verdediging indien een |
que si une partie poursuivie peut soumettre à l'examen du juge toutes | vervolgde partij aan de rechter alle stukken ter beoordeling kan |
les pièces à décharge. L'article 6 de la Convention européenne des | voorleggen die à décharge zijn. Artikel 6 van het Europees Verdrag |
droits de l'homme comprend notamment le droit à une procédure | voor de Rechten van de Mens houdt ondermeer het recht op effectieve |
contradictoire effective. Ce droit implique que le prévenu doit avoir | tegenspraak in. Dat recht impliceert dat de beklaagde de mogelijkheid |
la possibilité de réfuter et de contredire de la façon la plus absolue | moet krijgen om op de meest volstrekte wijze alles te weerleggen en |
tout ce qui est invoqué contre lui pour prouver sa culpabilité. A | tegen te spreken wat tegen hem wordt aangevoerd om zijn schuld aan te |
cette fin, toutes les pièces - même si elles sont formellement nulles | tonen. Daartoe moeten alle stukken - ook al zijn ze formeel nietig |
mais à décharge - qui sont utiles à la défense du prévenu doivent lui | maar à décharge - die dienstig zijn voor de verdediging van de |
être communiquées. | beklaagde hem worden medegedeeld. |
A.11.2. Le Conseil des ministres estime que la libre recherche de la | A.11.2. De Ministerraad meent dat de vrije waarheidsvinding niet wordt |
vérité n'est pas sacrifiée à la sécurité juridique. Selon la | opgeofferd aan de rechtszekerheid. Volgens de rechtspraak van het |
jurisprudence de la Cour européenne des droits de l'homme, le principe | Europees Hof voor de Rechten van de Mens is het principe van de |
de l'égalité des armes est garanti si les parties peuvent consulter, | wapengelijkheid gewaarborgd indien de partijen op gelijke wijze inzage |
de manière égale, tous les documents sur la base desquels le juge est | krijgen in alle documenten op grond waarvan de rechter zijn mening |
susceptible de former son opinion sur l'affaire. La purge du dossier | over de zaak kan vormen. De zuivering van het strafdossier voldoet aan |
pénal remplit cette condition, étant donné qu'aucune des parties, ni | die voorwaarde, aangezien geen van de partijen, net zomin als de |
le juge du fond ne peuvent encore consulter et utiliser les pièces | rechter ten gronde, de nietige stukken nog mag inzien en aanwenden. |
déclarées nulles. Le principe de l'égalité des armes entre les parties | Het principe van de wapengelijkheid tussen de procespartijen zou |
au procès serait par contre violé si une partie seulement pouvait tout | daarentegen worden geschonden indien één partij nietige elementen die |
de même utiliser des éléments nuls qui seraient pour elle à décharge, étant donné que ceci se fera toujours en contradiction avec les intérêts des autres parties. La Cour européenne des droits de l'homme reconnaît en outre le droit du législateur national et des tribunaux de réglementer la charge de la preuve, la recevabilité de certains moyens de preuve et la valeur probante des moyens invoqués, en sorte que le législateur a la possibilité d'instaurer une procédure qui écarte des débats les pièces nulles. | voor haar à décharge zouden zijn toch nog zou mogen aanwenden, aangezien dit steeds geschiedt in strijd met de belangen van de andere partijen. Bovendien erkent het Europees Hof voor de Rechten van de Mens het recht van de nationale wetgever en rechtbanken om de bewijslast, de toelaatbaarheid van bepaalde bewijsmiddelen en de bewijswaarde van de aangevoerde middelen te reglementeren, zodat de wetgever de mogelijkheid heeft om een procedure in te voeren die nietige stukken uit de debatten weert. Indien de zienswijze van de verzoeker zou worden gevolgd, zou dit |
Si l'on suivait le point de vue du requérant, cela reviendrait à ce | neerkomen op de omstandigheid dat een zuiveringsarrest nu eens moet |
qu'un arrêt de purge doive tantôt être exécuté (pièces à charge) et | worden uitgevoerd (stukken à charge) en dan weer niet (stukken à |
tantôt ne pas l'être (pièces à décharge). Lorsque le juge du fond doit | décharge). Wanneer de rechter ten gronde geval per geval zal moeten |
examiner au cas par cas si les pièces peuvent ou non être utilisées, | onderzoeken of de stukken al dan niet kunnen worden aangewend, is er |
il n'est plus question de purge de nullités et la bonne administration | geen sprake meer van zuivering van nietigheden, waardoor de goede |
de la justice s'en trouve compromise. | rechtsbedeling in het gedrang komt. |
Quant à la pertinence du critère de distinction | Ten aanzien van de pertinentie van het onderscheidingscriterium |
A.12.1. Le requérant estime que le critère de distinction établi par | A.12.1. De verzoeker meent dat het onderscheidingscriterium, zoals |
le législateur n'est pas pertinent. | vastgesteld door de wetgever, niet pertinent is. |
Le fait qu'une procédure de purge des causes de nullité ait lieu ou | Het al dan niet plaatsgrijpen van een procedure van zuivering van |
non ne présente aucun rapport raisonnable avec le but qui consiste à « | nietigheden staat in geen enkel redelijk verband met het doel « te |
éviter qu'une personne utilise pour sa défense des pièces entachées de | vermijden dat iemand nietige stukken te zijner verdediging zou |
nullité dans une procédure pénale », afin de rendre ainsi effective la | aanwenden in een strafprocedure » om alzo de « rechtszekerheid » te |
« sécurité juridique ». Il n'y a en effet aucune sécurité juridique, | bewerkstelligen. Er is immers geen enkele rechtszekerheid, omdat de |
parce que la procédure dépend d'une décision d'opportunité prise par | procedure afhangt van een opportuniteitsbeslissing van het openbaar |
le ministère public, une autre partie ou la chambre des mises en | ministerie, een andere partij of de kamer van inbeschuldigingstelling |
accusation (d'office). | (ambtshalve). |
Un autre but de la loi du 4 juillet 2001 poursuivi par le législateur, | Een andere door de wetgever nagestreefde doelstelling van de wet van 4 |
qui est d'éviter « les complications pouvant surgir lors du débat sur | juli 2001, zijnde « complicaties [te vermijden] bij het debat over |
des éléments annulés qui ne pourraient être utilisés qu'à décharge », | nietige elementen die enkel à décharge zouden mogen worden gebruikt », |
n'est pas non plus pertinent, étant donné qu'un Etat de droit | is ook niet pertinent, aangezien het de taak is van een democratische |
démocratique a pour mission de concevoir son organisation judiciaire | rechtsstaat om zijn rechterlijke organisatie zodanig in te richten dat |
de manière telle qu'un prévenu ait la possibilité d'utiliser à | het een beklaagde moet mogelijk worden gemaakt nietige stukken à |
décharge des pièces entachées de nullité. Si cela rend l'organisation | décharge aan te wenden. Indien zulks de rechterlijke organisatie |
judiciaire complexe, c'est précisément cette tâche difficile que le | complex maakt, is het precies die moeilijke taak die de wetgevende |
pouvoir législatif doit assumer. | macht op zich dient te nemen. |
A.12.2. Le Conseil des ministres estime que le critère de distinction | A.12.2. De Ministerraad is van oordeel dat het |
est pertinent, étant donné que les objectifs de la loi attaquée sont atteints par les mesures que le législateur a prises. Ces mesures sont en outre conformes à la jurisprudence de la Cour européenne des droits de l'homme. L'application de la procédure de purge des causes de nullité ne dépend pas d'une décision d'opportunité mais d'une décision des juridictions d'instruction compétentes. Le requérant reste par ailleurs en défaut d'indiquer un autre moyen permettant d'atteindre le même résultat, c'est-à-dire sans que la décision du juge du fond soit influencée par les pièces nulles et sans que le dossier pénal soit « infecté » par des pièces entachées de nullité. Quant à la proportionnalité de la mesure A.13.1. Le requérant allègue enfin que les effets des articles 6 et 8 | onderscheidingscriterium pertinent is, daar de doelstellingen van de bestreden wet worden bereikt door de door de wetgever genomen maatregelen. Daarnaast zijn die maatregelen in overeenstemming met de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De toepassing van de procedure van zuivering van nietigheden hangt niet af van een opportuniteitsbeslissing, maar van een beslissing van de bevoegde onderzoeksgerechten. Overigens blijft de verzoeker in gebreke om een ander middel aan te geven waarmee hetzelfde resultaat zou kunnen worden bereikt, namelijk zonder dat de beslissing van de rechter ten gronde door nietige stukken zou worden beïnvloed en zonder dat het strafdossier door nietige stukken zou worden « besmet ». Ten aanzien van de evenredigheid van de maatregel A.13.1. De verzoeker voert ten slotte aan dat de gevolgen van de |
de la loi du 4 juillet 2001 sont disproportionnés par rapport aux | artikelen 6 en 8 van de wet van 4 juli 2001 onevenredig zijn met de |
objectifs poursuivis par le législateur. | door de wetgever nagestreefde doelstellingen. |
Les droits de défense du requérant, le droit à un procès équitable, la | De rechten van verdediging van de verzoeker, het recht op een eerlijke |
présomption d'innocence, le droit à une procédure contradictoire | behandeling van zijn zaak, het vermoeden van onschuld, het recht op |
effective et l'égalité entre lui, le ministère public et les autres | effectieve tegenspraak en de gelijkheid tussen hem, het openbaar |
parties au procès, sont réduits de façon disproportionnée et affectés | ministerie en de andere procespartijen, worden onevenredig beknot en |
de manière particulièrement grave, étant donné qu'il se voit privé par | buitengewoon ernstig geschaad aangezien hem door een wettelijke |
une règle législative de la liberté d'administration de la preuve de | regeling de vrijheid van bewijslevering van zijn onschuld en van het |
son innocence et de l'utilisation de pièces judiciaires à décharge, et | aanvoeren van gerechtelijke stukken à décharge wordt ontnomen en zulks |
ceci même dans la circonstance particulière qui fait qu'il n'a jamais | zelfs in de bijzondere omstandigheid dat hij als procespartij nooit |
pu prendre connaissance, en tant que partie au procès, des pièces | kennis heeft kunnen nemen van de in een voorafgaande |
écartées lors d'une procédure de purge antérieure. | zuiveringsprocedure verwijderde stukken. |
Ces droits fondamentaux sont en outre inviolables et ils occupent dans | Bovendien zijn die grondrechten onaantastbaar en bekleden zij in de |
la hiérarchie des normes juridiques un rang plus élevé qu'une loi | hiërarchie der rechtsnormen een hogere rang dan een interne Belgische |
interne belge. | wet. |
Le requérant observe aussi que l'ordre public belge et international | De verzoeker merkt tevens op dat de Belgische en internationale |
s'oppose aux articles 6 et 8 de la loi du 4 juillet 2001, dès lors | openbare orde zich verzet tegen de artikelen 6 en 8 van de wet van 4 |
qu'il s'avère que cette intervention législative est contraire au | juli 2001, nu blijkt dat dit wetgevend optreden indruist tegen het |
droit d'invoquer des arguments d'ordre public « à chaque stade de la | recht om argumenten van openbare orde « in elke stand van het geding |
procédure », même pour la première fois devant la Cour de cassation, | », zelfs voor het eerst voor het Hof van Cassatie, aan te voeren, in |
dans la mesure où cette argumentation d'ordre public serait fondée sur | zoverre die argumentatie van openbare orde vervat zou liggen in nietige stukken. |
des pièces entachées de nullité. | A.13.2. De Ministerraad oordeelt dat de zuivering van nietigheden de |
A.13.2. Le Conseil des ministres estime que la purge des nullités | gelijkheid tussen alle procespartijen waarborgt, vermits er, ten |
garantit l'égalité de toutes les parties au procès, puisque, suite à | gevolge van de zuivering, slechts één strafdossier bestaat dat voor |
la purge, il existe un seul dossier pénal qui est le même pour toutes | alle partijen hetzelfde is en waaruit de nietige stukken materieel |
les parties et dont les pièces nulles ont été matériellement retirées. | worden verwijderd. Daarentegen zou het toestaan aan de beklaagde om |
En revanche, autoriser le prévenu à utiliser des pièces à décharge | stukken à décharge aan te wenden het principe van de wapengelijkheid |
violerait le principe de l'égalité des armes, étant donné que toutes | schenden, daar niet alle partijen dezelfde stukken zouden kunnen |
les parties ne pourraient pas utiliser les mêmes pièces et que la | aanwenden en ook de overtuiging van de rechter ten gronde door die |
conviction du juge du fond serait également influencée par ces pièces | nietige stukken zou worden beïnvloed. |
nulles. A.14.1. Le requérant souligne que l'objectif « sécurité juridique » a | A.14.1. De verzoeker wijst erop dat de doelstelling « rechtszekerheid |
pour effet, selon le législateur, de « [permettre de] tirer la | », volgens de wetgever, tot gevolg heeft dat men « de logische |
conclusion logique de l'annulation judiciaire ». Le législateur doit | conclusie uit de rechterlijke nietigverklaring [kan] trekken ». De |
toutefois se laisser guider, dans ses interventions législatives, par | wetgever dient zich evenwel bij zijn wetgevend optreden te laten |
les principes de droit les plus fondamentaux. Le fait que le | leiden door de meest fundamentele rechtsbeginselen. Het feit dat de |
législateur choisit de tirer une conclusion logique de l'annulation | wetgever ervoor kiest een logische conclusie te trekken uit de |
judiciaire ne l'exempte pas de l'obligation d'avoir en permanence | rechterlijke nietigverklaring, ontslaat hem niet van de plicht om |
égard aux droits de la défense et de toujours tirer la conclusion | hierbij voortdurend de rechten van verdediging voor ogen te houden en |
logique de ces droits de défense. | de logische conclusie te trekken uit die rechten van verdediging. |
En outre, la logique suivie par le législateur au cours de | Bovendien wordt de logica die door de wetgever wordt gevolgd tijdens |
l'instruction judiciaire n'est pas étendue à la procédure devant le | het gerechtelijk onderzoek, niet doorgetrokken naar de procedure voor |
juge du fond. | de rechter ten gronde. |
A.14.2. Le Conseil des ministres renvoie à la décision de la Cour | A.14.2. De Ministerraad verwijst naar de reeds door hem aangehaalde |
européenne des droits de l'homme déjà citée par lui. Il estime en | uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Bovendien |
outre que l'instruction judiciaire et l'instruction faite par le juge | meent hij dat het gerechtelijk onderzoek en het onderzoek door de |
du fond constituent deux procédures différentes qui ne peuvent être | rechter ten gronde twee verschillende procedures zijn die niet met |
comparées. | elkaar kunnen worden vergeleken. |
A.15.1. Enfin, le requérant souligne que l'objectif d' » éviter les | A.15.1. Ten slotte wijst de verzoeker erop dat de doelstelling « |
complications pouvant survenir lors du débat sur des éléments annulés | complicaties [te vermijden] bij het debat over nietige elementen die |
qui ne pourraient être utilisés qu'à décharge » ne peut être atteint | enkel à décharge zouden mogen worden gebruikt » niet kan worden |
en interdisant l'usage de pièces à décharge nulles. L'usage de pièces | bereikt door het verbod van het gebruik van nietige stukken à |
à décharge est un droit fondamental. Supprimer un droit fondamental | décharge. Het gebruik van stukken à décharge is een fundamenteel |
recht. Een fundamenteel recht ontnemen teneinde complicaties te | |
aux fins d'éviter des complications constitue un objectif illégitime. | vermijden is een onwettig doel. Het gevolg van de wettelijke regeling |
L'effet des mesures législatives crée par conséquent une complication | roept bijgevolg een wezenlijke complicatie in het leven, waardoor één |
essentielle, ce qui fait qu'un des objectifs de la loi n'est en aucun cas atteint. | van de doelstellingen van de wet in geen geval wordt bereikt. |
A.15.2. Le Conseil des ministres rappelle que l'usage de pièces | A.15.2. De Ministerraad herhaalt dat het aanwenden van nietige |
nulles, fût-ce seulement à décharge, entraînerait inévitablement des | stukken, zij het enkel à décharge, onvermijdelijk problemen zou |
problèmes lors du débat concernant de telles pièces, ce qui | meebrengen bij het debat over dergelijke stukken, hetgeen dan de |
influencerait alors l'appréciation du juge du fond. C'est cela que les | beoordeling van de rechter ten gronde zou beïnvloeden. Dit hebben de |
dispositions législatives attaquées ont voulu prévenir. | bestreden wetsbepalingen willen voorkomen. |
A.16. Dans son mémoire en réponse, le requérant affirme qu'une | A.16. In zijn memorie van antwoord stelt de verzoeker dat een |
restriction d'un droit fondamental excessive et contraire à l'article | |
6 de la Convention européenne des droits de l'homme viole le principe | overdreven en met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten |
d'égalité en ce que, dès lors que les dispositions attaquées, du fait | van de Mens strijdige beknotting van een grondrecht het |
de leur caractère absolu explicitement voulu, n'autorisent aucun | gelijkheidsbeginsel schendt, doordat, nu de bestreden bepalingen, |
vanwege hun uitdrukkelijk gewild absoluut karakter, geen enkele | |
contrôle judiciaire, il n'existe aucun rapport raisonnable entre les | rechterlijke toetsing mogelijk maken, er geen redelijk verband bestaat |
moyens utilisés et le but poursuivi. A l'appui de cette thèse, le | tussen de aangewende middelen en het beoogde doel. Ter staving hiervan |
requérant fait référence à la jurisprudence de la Cour européenne des | verwijst de verzoeker naar - overigens ook tijdens de parlementaire |
droits de l'homme citée du reste également au cours des travaux | voorbereiding aangehaalde - rechtspraak van het Europees Hof voor de |
préparatoires. | Rechten van de Mens. |
- B - | - B - |
Antécédents | Antecedenten |
B.1.1. Antérieurement à la loi du 12 mars 1998 relative à | B.1.1. Vóór de wet van 12 maart 1998 tot verbetering van de |
l'amélioration de la procédure pénale au stade de l'information et de | strafrechtspleging in het stadium van het opsporingsonderzoek en het |
l'instruction, le Code d'instruction criminelle ne précisait pas quels | gerechtelijk onderzoek preciseerde het Wetboek van Strafvordering niet |
étaient les pouvoirs des juridictions d'instruction à l'égard des | welke de bevoegdheden waren van de onderzoeksgerechten ten aanzien van |
actes entachés d'irrégularité et aucun texte ne permettait d'écarter | onregelmatige handelingen en bood geen enkele tekst de mogelijkheid om |
du dossier les pièces dont l'irrégularité aurait été constatée. | de stukken waarvan de onregelmatigheid zou zijn vastgesteld, uit het dossier te weren. |
B.1.2. La loi du 12 mars 1998 a renforcé le contrôle sur l'information | B.1.2. De wet van 12 maart 1998 heeft de controle op het |
opsporingsonderzoek en het gerechtelijk onderzoek versterkt. Artikel | |
et l'instruction judiciaires. L'article 131, § 1er, du Code | 131, § 1, van het Wetboek van Strafvordering maakt, sinds het bij die |
d'instruction criminelle, depuis sa modification par cette loi, permet | wet is gewijzigd, het voor de raadkamer mogelijk het dossier te « |
à la chambre du conseil de « purger » le dossier des irrégularités | zuiveren » van eventuele onregelmatigheden van het onderzoek door de |
éventuelles de l'instruction en prononçant la nullité d'un acte | nietigheid uit te spreken van een handeling wanneer zij een |
lorsqu'elle constate une irrégularité, une omission ou une cause de | onregelmatigheid, verzuim of nietigheid vaststelt die invloed heeft op |
nullité affectant un acte d'instruction ou l'obtention de la preuve. | een handeling van het onderzoek of op de bewijsverkrijging. Artikel |
L'article 131, § 2, précise que les pièces déclarées nulles sont | 131, § 2, preciseert dat de nietigverklaarde stukken uit het dossier |
retirées du dossier et déposées au greffe du tribunal de première | worden verwijderd en neergelegd ter griffie van de rechtbank van |
instance, s'il n'y a pas eu d'appel dans le délai de quinze jours. | eerste aanleg, indien geen hoger beroep is ingesteld binnen de termijn |
L'article 235bis, introduit dans le Code d'instruction criminelle par | van vijftien dagen. Artikel 235bis, dat bij dezelfde wet van 12 maart 1998 in het Wetboek |
la même loi du 12 mars 1998, confère à la chambre des mises en | van Strafvordering is ingevoegd, verleent aan de kamer van |
accusation le même pouvoir de déclarer nuls les actes irréguliers | inbeschuldigingstelling dezelfde bevoegdheid om onregelmatige |
handelingen, zoals bedoeld in voormeld artikel 131, nietig te | |
visés à l'article 131 précité, soit sur la réquisition du ministère | verklaren, hetzij op vordering van het openbaar ministerie of op |
public, soit à la requête d'une des parties, soit d'office. L'article | verzoek van één van de partijen, hetzij ambtshalve. Artikel 235bis, § |
235bis, § 6, précise que les pièces annulées sont retirées du dossier | 6, preciseert dat de nietigverklaarde stukken uit het dossier worden |
et déposées au greffe du tribunal de première instance, après | verwijderd en neergelegd ter griffie van de rechtbank van eerste |
l'expiration du délai de cassation. | aanleg, na het verstrijken van de termijn voor cassatieberoep. |
B.1.3. Les dispositions législatives attaquées du 4 juillet 2001 ont | B.1.3. De bestreden wetsbepalingen van 4 juli 2001 hebben de artikelen |
complété les articles 131, § 2, et 235bis, § 6, du Code d'instruction | 131, § 2, en 235bis, § 6, van het Wetboek van Strafvordering aangevuld |
criminelle comme suit : | als volgt : |
« Les pièces déposées au greffe ne peuvent pas être consultées, et ne | « De ter griffie neergelegde stukken mogen niet worden ingezien, en |
peuvent pas être utilisées dans la procédure pénale ». | mogen niet in de strafprocedure worden aangewend. » |
Quant à l'intérêt | Ten aanzien van het belang |
B.2.1. Le Conseil des ministres estime que le requérant ne justifie | B.2.1. De Ministerraad is van oordeel dat de verzoeker geen |
pas d'un intérêt personnel au recours en annulation, étant donné que | persoonlijk belang heeft bij het beroep tot vernietiging, daar de |
les dispositions attaquées n'ont et ne sauraient avoir aucune | bestreden bepalingen geen invloed hebben noch kunnen hebben op zijn |
influence sur sa situation juridique. En ordre subsidiaire, le Conseil | rechtstoestand. In ondergeschikte orde voert de Ministerraad aan dat, |
des ministres fait valoir que si le requérant justifiait d'un intérêt | indien de verzoeker zou doen blijken van een belang bij het beroep tot |
au recours en annulation, cet intérêt devrait être qualifié d'illégitime. | vernietiging, dit belang als onrechtmatig moet worden gekwalificeerd. |
B.2.2. La Constitution et la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la | B.2.2. De Grondwet en de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
Cour d'arbitrage imposent à toute personne physique ou morale qui | Arbitragehof vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon |
introduit un recours en annulation de justifier d'un intérêt. Ne | die een beroep tot vernietiging instelt doet blijken van een belang. |
justifient de l'intérêt requis que les personnes dont la situation | Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie |
pourrait être affectée directement et défavorablement par la norme | door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden |
entreprise. | geraakt. |
B.2.3. Le requérant soutient que les dispositions qu'il attaque | B.2.3. De verzoeker voert aan dat de bepalingen die hij aanvecht op |
violent de manière discriminatoire ses droits de défense en ce | discriminatoire wijze zijn rechten van verdediging schenden doordat |
qu'elles rendraient difficile sinon impossible la preuve de son | zij het hem moeilijk zo niet onmogelijk maken zijn onschuld te |
innocence. Il se fonde notamment sur l'article 6 de la Convention | bewijzen. Hij beroept zich onder meer op artikel 6 van het Europees |
européenne des droits de l'homme. | Verdrag voor de Rechten van de Mens. |
B.2.4. Le droit à un procès équitable en matière pénale est une | B.2.4. Het recht op een eerlijk proces in strafzaken is een dermate |
garantie à ce point essentielle pour toute personne qu'il n'est pas | essentiële waarborg voor eenieder dat het niet is vereist dat wie de |
requis que celle qui invoque sa violation démontre que la disposition | schending ervan aanvoert, aantoont dat de bepaling die hij aanvecht, |
qu'elle attaque affecterait directement l'issue d'une procédure pénale | rechtstreeks de uitkomst van een tegen hem lopende strafprocedure zou |
en cours la concernant. | beïnvloeden. |
B.2.5. L'intérêt du requérant ne peut être tenu pour illégitime en ce | B.2.5. Het belang van de verzoeker kan niet als onrechtmatig worden |
que l'argumentation qu'il développe contredirait des décisions passées | beschouwd doordat zijn argumentatie in strijd zou zijn met |
en force de chose jugée. L'existence de ces décisions ne le prive pas | beslissingen die in kracht van gewijsde zijn gegaan. Het feit dat |
du droit de contester la constitutionnalité d'une disposition | zulke beslissingen bestaan, ontzegt hem niet het recht de |
législative qui leur est postérieure, même si elle confirme la | grondwettigheid te betwisten van een latere wetsbepaling, ook al zou |
solution adoptée par ces décisions. | die bepaling de oplossing van die beslissingen bevestigen. |
B.2.6. Enfin, les dispositions entreprises ne peuvent être tenues pour | B.2.6. De bestreden bepalingen kunnen ten slotte niet als overbodig |
superflues. En effet, avant que les articles 131, § 2, et 235bis, § 6, | worden beschouwd. Vóór de bestreden aanvulling van de artikelen 131, § |
du Code d'instruction criminelle n'aient fait l'objet de l'ajout | 2, en 235bis, § 6, van het Wetboek van Strafvordering, had de |
attaqué, le prévenu ou l'accusé avait le droit, selon la jurisprudence | beklaagde of de beschuldigde, overeenkomstig de rechtspraak van het |
de la Cour de cassation (Cass., 3 novembre 1999, Pas. 1999, I, 583), | Hof van Cassatie (Cass. 3 november 1999, Arr. Cass., 1999, 583), |
d'utiliser des pièces nulles en vue d'étayer sa défense. S'il en | immers het recht om nietige stukken tot staving van zijn verdediging |
décidait autrement, le juge du fond méconnaîtrait, selon la Cour de | aan te voeren. Door er anders over te oordelen zou de rechter ten |
cassation, le principe général du droit relatif au respect des droits | gronde, volgens het Hof van Cassatie, het algemeen rechtsbeginsel van |
de la défense. A la suite des modifications législatives attaquées, le | het recht van verdediging miskennen. Ten gevolge van de bestreden |
prévenu ou l'accusé n'a plus le droit d'utiliser des pièces annulées | wetswijzigingen heeft de beklaagde of de beschuldigde niet meer het |
recht om nietige stukken tot staving van zijn verdediging aan te | |
pour étayer sa défense. Les dispositions en cause ont donc eu pour | voeren. De in het geding zijnde bepalingen hebben derhalve aan de |
effet de donner aux articles précités une portée qui en modifie ou, à | voormelde artikelen een draagwijdte toegekend die de betekenis ervan |
tout le moins, en précise le sens. | wijzigt of tenminste preciseert. |
B.2.7. L'exception soulevée par le Conseil des ministres est rejetée. | B.2.7. De exceptie van de Ministerraad wordt verworpen. |
Quant au fond | Ten gronde |
B.3.1. Le requérant compare, d'une part, les inculpés et les prévenus | B.3.1. De verzoeker vergelijkt, enerzijds, de inverdenkinggestelden en |
qui sont parties à une procédure pénale au cours de laquelle une | beklaagden die partij zijn in een strafprocedure waarin het |
juridiction d'instruction a prononcé la nullité d'actes irréguliers et, d'autre part, les inculpés et les prévenus qui sont parties à une procédure pénale au cours de laquelle une telle nullité n'a pas été prononcée. Le requérant allègue que les catégories précitées de personnes sont traitées inégalement par les dispositions attaquées, puisque seules les personnes de la première catégorie se verraient interdire d'utiliser, devant le juge du fond, certaines pièces de l'instruction judiciaire, alors même que ces pièces pourraient établir leur innocence. B.3.2. Le Conseil des ministres estime qu'il ne s'agit pas de catégories distinctes de personnes, mais bien de procédures | onderzoeksgerecht de nietigheid van onregelmatige handelingen heeft uitgesproken en, anderzijds, de inverdenkinggestelden en beklaagden die partij zijn in een strafprocedure waarin die nietigheid niet is uitgesproken. De verzoeker voert aan dat voormelde categorieën van personen, ten gevolge van de bestreden bepalingen, ongelijk worden behandeld, omdat het alleen aan de personen van de eerste categorie verboden zou zijn om voor de rechter ten gronde gebruik te maken van bepaalde stukken van het gerechtelijk onderzoek, terwijl die stukken hun onschuld zouden kunnen aantonen. B.3.2. De Ministerraad is van oordeel dat het niet gaat om onderscheiden categorieën van personen, doch wel om onderscheiden procedures, waarbij het onderscheid voortvloeit uit het al dan niet |
distinctes, la différence résultant de l'existence ou de l'absence | voorhanden zijn van een beschikking van de raadkamer of een arrest van |
d'ordonnance de la chambre du conseil ou d'arrêt de la chambre des | de kamer van inbeschuldigingstelling waarbij de nietigheid van |
mises en accusation prononçant la nullité d'actes et des effets de ces | handelingen wordt uitgesproken, en de gevolgen ervan. Het door de |
décisions. La distinction dénoncée par le requérant ne résulterait | verzoeker aangevoerde onderscheid zou aldus niet voortvloeien uit de |
donc pas des dispositions attaquées. | bestreden bepalingen. |
B.3.3. L'interdiction de consulter et d'utiliser les pièces dont la | B.3.3. Het verbod om nietigverklaarde stukken in te zien en aan te |
nullité a été prononcée découle des articles 131, § 2, et 235bis, § 6, | wenden vloeit voort uit de artikelen 131, § 2, en 235bis, § 6, van het |
du Code d'instruction criminelle et elle a pour effet de traiter | Wetboek van Strafvordering, en geeft aanleiding tot een verschillende |
différemment deux catégories de personnes : la catégorie des personnes | behandeling van twee categorieën van personen : de categorie van |
qui sont parties à une procédure pénale au cours de laquelle le | personen die partij zijn in een strafprocedure waarin het dossier van |
dossier a été purgé de ses irrégularités doit subir les effets des | onregelmatigheden werd gezuiverd, dient de gevolgen van de bestreden |
dispositions attaquées, contrairement à la catégorie des personnes qui | wetsbepalingen te ondergaan, in tegenstelling tot de categorie van |
sont parties à une procédure pénale dans laquelle une telle purge n'a | personen die partij zijn in een strafprocedure waarin zulk een |
pas été opérée. | zuivering niet werd doorgevoerd. |
Il s'agit donc d'une comparaison entre deux catégories de personnes | Het gaat bijgevolg om een vergelijking tussen twee categorieën van |
faisant l'objet d'un traitement différent qui provient des effets que | personen, die verschillend worden behandeld wegens de gevolgen die de |
les dispositions attaquées peuvent avoir sur leur situation. | bestreden bepalingen voor hun situatie kunnen hebben. |
B.3.4. L'exception soulevée par le Conseil des ministres est rejetée. | B.3.4. De exceptie van de Ministerraad wordt verworpen. |
B.4. Les objectifs du législateur ressortent de la justification des | B.4. De doelstellingen van de wetgever blijken uit de verantwoording |
amendements du Gouvernement qui ont conduit à l'adoption des | bij de regeringsamendementen die tot de bestreden bepalingen hebben |
dispositions attaquées : | geleid : |
« A la lumière de la jurisprudence récente de la Cour de cassation | « In het licht van de recente rechtspraak van het Hof van Cassatie |
concernant les possibilités d'utilisation à décharge de pièces | omtrent de mogelijkheden om nietig verklaarde stukken toch nog à |
annulées dans la procédure ultérieure, des incertitudes ont apparu | décharge aan te kunnen wenden in de latere procedure, is |
quant à la teneur des conséquences de l'annulation d'éléments de | onduidelijkheid ontstaan over de draagwijdte van de gevolgen van de |
preuve et quant aux garanties de traitement égal des parties aux | nietigverklaring van bewijselementen en de waarborgen van gelijke |
procès qui n'étaient pas impliquées dans la procédure d'annulation. | behandeling van procespartijen die niet bij de nietigheidsprocedure |
Afin de garantir la sécurité juridique à cet égard, il est opté pour | waren betrokken. Ten einde de rechtszekerheid ter zake veilig te stellen, wordt |
une solution univoque, traitant toutes les personnes concernées de | geopteerd voor een éénduidige oplossing, die alle betrokkenen in het |
façon identique sous l'angle du droit de la preuve. | opzicht van het bewijsrecht identiek behandelt. |
Conformément à la philosophie des dispositions pertinentes de la loi | Overeenkomstig de filosofie van de betreffende bepalingen van de wet |
Franchimont, il est dès lors établi que des pièces annulées ne peuvent | Franchimont wordt daarom vastgelegd dat nietig verklaarde stukken niet |
plus être utilisées dans la procédure pénale. | meer dienstig kunnen zijn in de strafprocedure. |
Cette option présente plusieurs avantages : | Deze optie heeft verschillende voordelen : |
- on tire la conclusion logique de l'annulation judiciaire; | - men trekt de logische conclusie uit de rechterlijke nietigverklaring; |
- l'égalité de toutes les parties au procès est garantie; | - de gelijkheid van alle procespartijen is gewaarborgd; |
- on évite les complications pouvant surgir lors du débat sur des | - men vermijdt de complicaties die kunnen ontstaan bij het debat over |
éléments annulés qui ne pourraient être utilisés qu'à décharge, aussi | nietige elementen die enkel à décharge zouden mogen worden gebruikt, |
bien dans le cas de conflits d'intérêt entre inculpés, qu'en ce qui | zowel ingeval van tegenstrijdige belangen van verdachten, als in |
concerne le contenu de ce débat ou les droits des victimes. | verband met de inhoud van dit debat of inzake de rechten van de |
slachtoffers. | |
Ainsi la qualité de l'administration de la preuve est légalement | Op deze wijze wordt wettelijk op een transparante wijze de kwaliteit |
garantie de façon transparente, maintenant un juste équilibre entre | van de bewijsvoering gewaarborgd, binnen een juist evenwicht tussen de |
les droits de la défense, d'une part, et les intérêts de la société et | rechten van de verdediging, en de belangen van de samenleving en de |
des victimes. » (Doc. parl., Chambre, 2000-2001, Doc. 50 0912/005) | slachtoffers. » (Parl. St., Kamer, 2000-2001, Doc. 50 0912/005) |
B.5.1. La différence de traitement entre les catégories de personnes | B.5.1. Het verschil in behandeling tussen de in B.3.3 beschreven |
décrites en B.3.3 repose sur un critère objectif : la présence ou | categorieën van personen berust op een objectief criterium, namelijk |
l'absence d'actes dont l'irrégularité a été constatée par une | het bestaan of het ontbreken van handelingen waarvan de |
juridiction d'instruction. | onregelmatigheid door een onderzoeksgerecht is vastgesteld. |
B.5.2. En interdisant l'utilisation de pièces déclarées nulles, le | B.5.2. Door het gebruik van nietig verklaarde stukken te verbieden, |
législateur a pris une mesure qui est pertinente par rapport aux | heeft de wetgever een maatregel genomen die pertinent is ten opzichte |
objectifs, mentionnés en B.4, qu'il poursuit. | van de in B.4 vermelde doelstellingen die hij nastreeft. |
B.6.1. La Cour doit encore examiner si cette interdiction ne porte pas | B.6.1. Het Hof dient nog te onderzoeken of dat verbod niet op |
une atteinte disproportionnée aux droits de la défense. | onevenredige wijze afbreuk doet aan de rechten van verdediging. |
B.6.2. L'impossibilité absolue d'utiliser devant le juge du fond des | B.6.2. De absolute onmogelijkheid om voor de rechter ten gronde nietig |
actes dont la nullité a été prononcée n'est pas proportionnée à | verklaarde handelingen aan te wenden, staat niet in verhouding tot het |
l'objectif consistant à prévenir toute insécurité juridique. | doel rechtsonzekerheid te vermijden. Het doel van de regels van het |
L'objectif que poursuivent les règles du Code d'instruction | Wetboek van Strafvordering, namelijk de waarheidsvinding met het oog |
criminelle, à savoir la recherche de la vérité en vue de la répression | op de bestraffing van misdrijven, is niet minder noodzakelijk wanneer |
des infractions, ne s'impose pas moins lorsqu'un dossier a été purgé | het dossier van onregelmatigheden is gezuiverd. Door op absolute en |
de ses irrégularités. En décidant de manière absolue et générale que | algemene wijze te bepalen dat de door een onderzoeksgerecht nietig |
les pièces annulées par une juridiction d'instruction ne peuvent pas être consultées et ne peuvent pas être utilisées dans la procédure pénale, même lorsqu'elles contiennent des éléments qui peuvent être indispensables à la défense d'une partie, les dispositions attaquées portent une atteinte disproportionnée aux droits de la défense. Il eût en effet été possible de concilier les objectifs décrits en B.4 avec les exigences du procès équitable en prévoyant qu'un juge apprécie dans quelle mesure le respect des droits de la défense exige qu'une partie puisse utiliser des pièces déclarées nulles, tout en veillant à ne pas léser les droits des autres parties. | verklaarde stukken niet mogen worden ingezien en in de strafprocedure niet mogen worden aangewend, zelfs niet wanneer zij elementen bevatten die onontbeerlijk kunnen zijn voor de verdediging van een partij, doen de bestreden bepalingen op onevenredige wijze afbreuk aan de rechten van verdediging. Het was immers mogelijk geweest om de in B.4 beschreven doelstellingen te verzoenen met de vereisten van een eerlijk proces door erin te voorzien dat een rechter beoordeelt in welke mate de eerbiediging van de rechten van verdediging vereist dat een partij nietig verklaarde stukken kan aanwenden, daarbij erover wakend de rechten van de andere partijen niet te schaden. |
B.6.3. Les dispositions entreprises ne sont pas compatibles avec les | B.6.3. De bestreden bepalingen zijn niet bestaanbaar met de artikelen |
articles 10 et 11 de la Constitution, combinés avec le principe des droits de la défense. Par ces motifs, la Cour annule dans les articles 131, § 2, et 235bis, § 6, du Code d'instruction criminelle la phrase suivante, insérée par les articles 6 et 8 de la loi du 4 juillet 2001 modifiant certaines dispositions du Code d'instruction criminelle et modifiant la loi du 19 février 2001 relative à la médiation en matière familiale dans le cadre d'une procédure judiciaire : « Les pièces déposées au greffe ne peuvent pas être consultées, et ne peuvent pas être utilisées dans la procédure pénale ». Ainsi prononcé en langue néerlandaise, en langue française et en langue allemande, conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 8 mai 2002. Le greffier, Le président, | 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met het beginsel van het recht van verdediging. Om die redenen, het Hof vernietigt in de artikelen 131, § 2, en 235bis, § 6, van het Wetboek van Strafvordering de volgende zin, ingevoegd bij de artikelen 6 en 8 van de wet van 4 juli 2001 tot wijziging van sommige bepalingen van het Wetboek van Strafvordering en tot wijziging van de wet van 19 februari 2001 betreffende de proceduregebonden bemiddeling in familiezaken : « De ter griffie neergelegde stukken mogen niet worden ingezien, en mogen niet in de strafprocedure worden aangewend ». Aldus uitgesproken in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 8 mei 2002. De griffier, De voorzitter, |
L. Potoms. A. Arts. | L. Potoms. A. Arts. |