Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt De La Cour Constitutionelle du --
← Retour vers "Arrêt n° 41/98 du 1 er avril 1998 Numéro du rôle : 1284 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 19 des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, posée par le Conseil d'Etat. La Cour d'arbitrage, chambre restreinte composée du président M. Melchior et des juges-rapporteurs E. Cerexhe et H. Boel, assistée du greff(...)"
Arrêt n° 41/98 du 1 er avril 1998 Numéro du rôle : 1284 En cause : la question préjudicielle concernant l'article 19 des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, posée par le Conseil d'Etat. La Cour d'arbitrage, chambre restreinte composée du président M. Melchior et des juges-rapporteurs E. Cerexhe et H. Boel, assistée du greff(...) Arrest nr. 41/98 van 1 april 1998 Rolnummer : 1284 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 19 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, gesteld door de Raad van State. Het Arbitragehof, beperkte kamer, samengesteld wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag Bij arrest nr. 7(...)
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Arrêt n° 41/98 du 1er avril 1998 Arrest nr. 41/98 van 1 april 1998
Numéro du rôle : 1284 Rolnummer : 1284
En cause : la question préjudicielle concernant l'article 19 des lois In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 19 van de
coordonnées sur le Conseil d'Etat, posée par le Conseil d'Etat. gecoördineerde wetten op de Raad van State, gesteld door de Raad van
La Cour d'arbitrage, chambre restreinte, State. Het Arbitragehof, beperkte kamer,
composée du président M. Melchior et des juges-rapporteurs E. Cerexhe samengesteld uit voorzitter M. Melchior en de rechters-verslaggevers
et H. Boel, assistée du greffier L. Potoms, E. Cerexhe en H. Boel, bijgestaan door de griffier L. Potoms,
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la question préjudicielle I. Onderwerp van de prejudiciële vraag
Par arrêt n° 70.604 du 9 janvier 1998 en cause de R. Mousset contre le Bij arrest nr. 70.064 van 9 januari 1998 in zake R. Mousset tegen de
Gouvernement wallon et C. Schroeders, dont l'expédition est parvenue Waalse Regering en C. Schroeders, waarvan de expeditie ter griffie van
au greffe de la Cour le 27 janvier 1998, le Conseil d'Etat a posé la het Hof is ingekomen op 27 januari 1998, heeft de Raad van State de
question préjudicielle suivante : volgende prejudiciële vraag gesteld :
« L'article 19 des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat viole-t-il « Schendt artikel 19 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State
les articles 10 et 11 de la Constitution lus au regard de l'article 6 de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, gelezen in samenhang met
de la Convention de sauvegarde des droits de l'homme et des libertés artikel 6 van het Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens
fondamentales, des articles 5 et 6 de la Charte sociale européenne et en de Fundamentele Vrijheden, de artikelen 5 en 6 van het Europees
des Parties II et III de la Convention n° 151 concernant la protection Sociaal Handvest en de delen II en III van het Verdrag nr. 151
du droit d'organisation et les procédures de détermination des betreffende de bescherming van het vakverenigingsrecht en procedures
conditions d'emploi dans la fonction publique, en tant qu'il est voor het vaststellen van arbeidsvoorwaarden in de openbare dienst, in
interprété de manière telle que le successeur d'un dirigeant zoverre het in die zin wordt uitgelegd dat de opvolger van een
verantwoordelijke leider van een als feitelijke vereniging, zonder
responsable d'une organisation syndicale représentative constituée en rechtspersoonlijkheid, opgerichte representatieve vakvereniging die
association de fait, sans personnalité juridique, recourant au Conseil zich tot de Raad van State wendt om de door de wet aan zijn
d'Etat dans le but de faire respecter les prérogatives octroyées par organisatie verleende prerogatieven te doen respecteren, niet zou doen
la loi à son organisation, ne justifierait pas de l'intérêt requis à blijken van het vereiste belang om de door zijn voorganger ingestelde
reprendre l'action intentée par son prédécesseur, privant ainsi ladite vordering te hervatten, en het aldus aan die vakvereniging de vrijheid
organisation syndicale de sa liberté de choix de la personne chargée ontneemt om de persoon te kiezen die ermee wordt belast de
de défendre les prérogatives qu'elle tire de la loi, la liberté de prerogatieven waarover zij krachtens de wet beschikt te verdedigen en
choisir son mode d'organisation et du droit à poursuivre équitablement om haar wijze van organisatie te kiezen, en haar het recht ontneemt
toute action judiciaire ? » iedere rechtsvordering naar billijkheid voort te zetten ? »
II. Les faits et la procédure antérieure II. De feiten en de rechtspleging in het bodemgeschil
Le 16 novembre 1994, R. Mousset a introduit une requête demandant Op 16 november 1994 heeft R. Mousset een verzoekschrift ingediend
l'annulation de l'ordre de service départemental (OSD) 94.33.(02) waarbij de vernietiging wordt gevorderd van de departementale
relatif à l'utilisation des véhicules de service, diffusé le 16 dienstorder 94.33.(02) betreffende het gebruik van de
septembre 1994 par le secrétaire général du ministère wallon de dienstvoertuigen, die op 16 september 1994 werd verspreid door de
l'Equipement et des Transports. secretaris-generaal van het Waalse Ministerie voor Uitrusting en
Le 19 août 1997, C. Schroeders a demandé à être reçu en qualité de Vervoer. Op 19 augustus 1997 heeft C. Schroeders gevorderd te worden toegelaten
partie intervenante. als tussenkomende partij.
Dans sa requête, R. Mousset se prévalait d'un intérêt personnel « en In haar verzoekschrift beriep R. Mousset zich op een persoonlijk
qualité de dirigeante responsable de l'organisation syndicale qui a belang « in haar hoedanigheid van verantwoordelijke leidster van de
été désignée par celle-ci pour la représenter au sein des Comités de vakvereniging die haar heeft aangewezen om ze in de onderhandelings-
négociation et de concertation ». en overlegcomités te vertegenwoordigen ».
A l'issue de son congrès statutaire du 22 mai 1996, le secteur « Na afloop van het statutair congres van 22 mei 1996 heeft de sector «
Ministères » de la Centrale générale des services publics a élu C. Ministeries » van de Algemene Centrale der Openbare Diensten C.
Schroeders en qualité de secrétaire national en lieu et place de la Schroeders verkozen als nationaal secretaris, ter vervanging van de
requérante, qui a ainsi perdu la qualité requise pour introduire verzoekster, die aldus de vereiste hoedanigheid heeft verloren om op
valablement un recours en annulation devant le Conseil d'Etat. geldige wijze een beroep tot vernietiging in te stellen voor de Raad van State.
Dans sa requête en intervention, C. Schroeders, successeur de la In zijn verzoekschrift tot tussenkomst vordert C. Schroeders, de
requérante, demande à en reprendre l'instance et demande aussi que opvolger van de verzoekster, de hervatting van het geding en vraagt
soit posée à la Cour une question préjudicielle relative à l'article hij eveneens dat aan het Hof een prejudiciële vraag zou worden gesteld
19 des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat. betreffende artikel 19 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State.
III. La procédure devant la Cour III. De rechtspleging voor het Hof
Par ordonnance du 27 janvier 1998, le président en exercice a désigné Bij beschikking van 27 januari 1998 heeft de voorzitter in functie de
les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59
spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof.
Le 18 février 1998, les juges-rapporteurs E. Cerexhe et H. Boel ont informé le président M. Melchior, en application de l'article 71, alinéa 1er, de la loi organique, qu'ils pourraient être amenés à proposer à la Cour, siégeant en chambre restreinte, de rendre un arrêt constatant que la Cour est manifestement incompétente. Les conclusions des juges-rapporteurs ont été notifiées aux parties dans l'instance principale conformément à l'article 71, alinéa 2, de la loi organique, par lettres recommandées à la poste le 19 février 1998. Des mémoires justificatifs ont été introduits par : - C. Schroeders, ayant élu domicile à la Centrale générale des Op 18 februari 1998 hebben de rechters-verslaggevers E. Cerexhe en H. Boel, met toepassing van artikel 71, eerste lid, van de organieke wet, voorzitter M. Melchior ervan in kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht aan het Hof, zitting houdende in beperkte kamer, voor te stellen een arrest te wijzen waarbij wordt vastgesteld dat de vraag klaarblijkelijk niet tot de bevoegdheid van het Hof behoort. Overeenkomstig artikel 71, tweede lid, van de organieke wet is van de conclusies van de rechters-verslaggevers aan de partijen in het bodemgeschil kennisgegeven bij op 19 februari 1998 ter post aangetekende brieven. Memories met verantwoording zijn ingediend door : - C. Schroeders, die keuze van woonplaats heeft gedaan bij de Algemene
services publics, place Fontainas 9/11, à 1000 Bruxelles, par lettre Centrale der Openbare Diensten, Fontainasplein 9/11, te 1000 Brussel,
recommandée à la poste le 27 février 1998; bij op 27 februari 1998 ter post aangetekende brief;
- le Gouvernement wallon, rue Mazy 25-27, 5100 Namur, par lettre - de Waalse Regering, rue Mazy 25-27, 5100 Namen, bij op 11 maart 1998
recommandée à la poste le 11 mars 1998. ter post aangetekende brief.
La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende
de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof.
IV. En droit IV. In rechte
- A - - A -
A.1. Les juges-rapporteurs ont estimé que la chambre restreinte de la A.1. De rechters-verslaggevers zijn van oordeel dat de beperkte kamer
Cour pourrait être amenée, en application de l'article 71 de la loi van het Hof ertoe zou kunnen worden gebracht, met toepassing van
spéciale du 6 janvier 1989, à mettre fin à cette affaire par un arrêt artikel 71 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, de zaak af te
dans lequel elle constaterait l'incompétence manifeste de la Cour. doen met een arrest waarin zij zou vaststellen dat het Hof kennelijk niet bevoegd is.
A.2. Dans son mémoire justificatif, C. Schroeders soutient qu'il ne A.2. In zijn memorie met verantwoording beweert C. Schroeders dat hij
zich bij die conclusies niet kan aansluiten omdat hij van oordeel is
peut se rallier à ces conclusions, estimant qu'aucune interprétation dat geen enkele interpretatie van de bepalingen betreffende het belang
des dispositions relatives à l'intérêt des personnes ne peut trouver van de personen grondslag kan vinden zonder rekening te houden met de
de fondement sans tenir compte des dispositions de l'article 19 des bepalingen van artikel 19 van de gecoördineerde wetten op de Raad van
lois coordonnées sur le Conseil d'Etat. Si les articles 55 à 58 des State. Organiseren de artikelen 55 tot 58 van de procedureregels
règles de procédure organisent la manière dont une personne peut weliswaar de manier waarop een persoon een andere kan opvolgen in de
succéder à une autre en cours d'instance, ils ne constituent cependant loop van een geding, zij betreffen evenwel slechts wijzen waarop de
que des modes d'organisation de l'obligation de justifier d'un intérêt verplichting wordt georganiseerd om te doen blijken van een belang,
qui réside dans l'article 19 précité. die vervat is in het voormelde artikel 19.
A.3. Dans son mémoire justificatif, le Gouvernement wallon fait A.3. In haar memorie met verantwoording neemt de Waalse Regering de
siennes les conclusions des juges-rapporteurs et conclut que la Cour conclusies van de rechters-verslaggevers over en besluit dat het Hof
n'est pas compétente pour se prononcer sur une norme de nature niet bevoegd is om zich uit te spreken over een norm met een
réglementaire, ni a fortiori sur l'interprétation d'une telle norme. verordenend karakter, noch a fortiori over de interpretatie van een dergelijke norm.
- B - - B -
B.1. Il ressort des éléments de fait du dossier et des considérants B.1. Uit de feitelijke elementen van het dossier en uit de
eux-mêmes de l'arrêt de renvoi que le grief de la partie intervenante overwegingen zelf van het verwijzingsarrest blijkt dat de grief van de
vise en réalité l'interprétation faite par le Conseil d'Etat des tussenkomende partij in werkelijkheid betrekking heeft op de
interpretatie die de Raad van State heeft gegeven aan de artikelen 55
articles 55 à 58 de l'arrêté du Régent du 23 août 1948 déterminant la tot 58 van het besluit van de Regent van 23 augustus 1948 tot regeling
procédure devant la section d'administration du Conseil d'Etat et non van de rechtspleging voor de afdeling administratie van de Raad van
l'article 19 des lois coordonnées sur le Conseil d'Etat, qui ne règle State, en niet op artikel 19 van de gecoördineerde wetten op de Raad
en aucune manière la problématique en cause. van State, dat de in het geding zijnde problematiek op generlei wijze
En dépit du libellé de la question préjudicielle, c'est uniquement une regelt. In weerwil van de formulering van de prejudiciële vraag gaat het in de
norme de nature réglementaire qui est visée dans l'affaire en cause zaak die voor de Raad van State aanhangig is enkel en alleen om een
devant le Conseil d'Etat. norm met een verordenend karakter.
B.2. La Cour n'est pas compétente pour se prononcer sur une norme de B.2. Het Hof is niet bevoegd om zich uit te spreken over een norm met
nature réglementaire ni a fortiori sur l'interprétation d'une telle een verordenend karakter, noch a fortiori over de interpretatie van
norme. La question préjudicielle posée à la Cour ne relève donc een dergelijke norm. De aan het Hof gestelde prejudiciële vraag valt
manifestement pas de sa compétence. dus kennelijk niet onder zijn bevoegdheid.
Par ces motifs, Om die redenen,
la Cour, chambre restreinte, het Hof, beperkte kamer,
statuant à l'unanimité des voix, met eenparigheid van stemmen uitspraak doende,
constate que la Cour n'est pas compétente. stelt vast dat het Hof niet bevoegd is.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 1er avril 1998. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 1 april 1998.
Le greffier, De griffier,
L. Potoms. L. Potoms.
Le président, De voorzitter,
M. Melchior. M. Melchior.
^