Etaamb.openjustice.be
Vue multilingue de Arrêt De La Cour Constitutionelle du --
← Retour vers "Arrêt n° 63/97 du 28 octobre 1997 Numéro du rôle : 1135 En cause : la demande de suspension des articles 102, alinéa 2, et 103 de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 5 juin 1997 relative aux permis d'environnement, introduite p La Cour d'arbitrage, composée du juge faisant fonction de président L. François, du président L.(...)"
Arrêt n° 63/97 du 28 octobre 1997 Numéro du rôle : 1135 En cause : la demande de suspension des articles 102, alinéa 2, et 103 de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 5 juin 1997 relative aux permis d'environnement, introduite p La Cour d'arbitrage, composée du juge faisant fonction de président L. François, du président L.(...) Arrest nr. 63/97 van 28 oktober 1997 Rolnummer 1135 In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 102, tweede lid, en 103 van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 5 juni 1997 betreffende de milieuvergunningen, i Het Arbitragehof, samengesteld uit rechter L. François, waarnemend voorzitter, voorzitter L. De (...)
COUR D'ARBITRAGE ARBITRAGEHOF
Arrêt n° 63/97 du 28 octobre 1997 Arrest nr. 63/97 van 28 oktober 1997
Numéro du rôle : 1135 Rolnummer 1135
In zake : de vordering tot schorsing van de artikelen 102, tweede lid,
En cause : la demande de suspension des articles 102, alinéa 2, et 103 en 103 van de ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van
de l'ordonnance de la Région de Bruxelles-Capitale du 5 juin 1997 5 juni 1997 betreffende de milieuvergunningen, ingesteld door M. Berg
relative aux permis d'environnement, introduite par M. Berg et S.
Barreca. en S. Barreca.
La Cour d'arbitrage, Het Arbitragehof,
composée du juge faisant fonction de président L. François, du samengesteld uit rechter L. François, waarnemend voorzitter,
président L. De Grève, et des juges H. Boel, G. De Baets, E. Cerexhe, voorzitter L. De Grève, en de rechters H. Boel, G. De Baets, E.
A. Arts et R. Henneuse, assistée du greffier L. Potoms, présidée par Cerexhe, A. Arts en R. Henneuse, bijgestaan door de griffier L.
le juge faisant fonction de président L. François, Potoms, onder voorzitterschap van rechter L. François, waarnemend
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : voorzitter, wijst na beraad het volgende arrest :
I. Objet de la demande I. Onderwerp van de vordering
Par requête adressée à la Cour par lettre recommandée à la poste le 25 Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 25 juli 1997
juillet 1997 et parvenue au greffe le 28 juillet 1997, M. Berg, ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 28 juli
demeurant à 1040 Bruxelles, Impasse du Pré 2, et S. Barreca, demeurant 1997, hebben M. Berg, wonende te 1040 Brussel, Weidegang 2, en S.
à 1000 Bruxelles, rue d'Arlon 47, ont introduit une demande de Barreca, wonende te 1000 Brussel, Aarlenstraat 47, een vordering tot
suspension des articles 102, alinéa 2, et 103 de l'ordonnance de la schorsing ingesteld van de artikelen 102, tweede lid, en 103 van de
Région de Bruxelles-Capitale du 5 juin 1997 relative aux permis ordonnantie van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest van 5 juni 1997
d'environnement, publiée au Moniteur belge du 26 juin 1997. betreffende de milieuvergunningen, bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 26 juni 1997.
Par la même requête, les requérants ont également introduit un recours Bij hetzelfde verzoekschrift hebben de verzoekende partijen eveneens
en annulation des dispositions précitées. beroep tot vernietiging ingesteld van de voormelde bepalingen.
II. La procédure II. De rechtspleging
Par ordonnance du 28 juillet 1997, le président en exercice a désigné Bij beschikking van 28 juli 1997 heeft de voorzitter in functie de
les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59
spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof.
Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was
des articles 71 ou 72 de la loi organique. om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen.
Par ordonnance du 17 septembre 1997, la Cour a fixé l'audience au 14 Bij beschikking van 17 september 1997 heeft het Hof de dag van de
octobre 1997 après avoir invité les parties : terechtzitting bepaald op 14 oktober 1997 na de partijen te hebben verzocht :
- à produire une copie de la décision du Collège d'environnement - een kopie over te leggen van de beslissing van het Milieucollege
annulant la décision de l'Institut bruxellois pour la gestion de waarbij de door het Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM)
l'environnement (I.B.G.E.) octroyant un permis d'environnement pour le toegekende milieuvergunning voor een parking met 2.300 parkeerplaatsen
parking de 2.300 places; werd vernietigd;
- à s'expliquer sur la portée des dispositions transitoires contenues - zich in een uiterlijk op 10 oktober 1997 in te dienen memorie nader
te verklaren over de draagwijdte van de overgangsbepalingen vervat in
dans les articles 102 et 103 attaqués de l'ordonnance du 5 juin 1997, de bestreden artikelen 102 en 103 van de ordonnantie van 5 juni 1997.
dans un mémoire à introduire le 10 octobre 1997 au plus tard.
Cette ordonnance a été notifiée aux autorités mentionnées à l'article
76 de la loi organique ainsi qu'aux requérants et à leurs avocats, par Van die beschikking is kennisgegeven aan de in artikel 76 van de
organieke wet vermelde autoriteiten evenals aan de verzoekers en hun
lettres recommandées à la poste le 18 septembre 1997. advocaten bij op 18 september 1997 ter post aangetekende brieven.
A l'audience publique du 14 octobre 1997 : Op de openbare terechtzitting van 14 oktober 1997 :
- ont comparu : - zijn verschenen :
. Me P. Levert et Me J. Sambon, avocats au barreau de Bruxelles, pour . Mr. P. Levert en Mr. J. Sambon, advocaten bij de balie te Brussel,
les parties requérantes; voor de verzoekende partijen;
. Me M. Kestemont-Soumeryn et Me P. Goffaux, avocats au barreau de . Mr. M. Kestemont-Soumeryn en Mr. P. Goffaux, advocaten bij de balie
Bruxelles, pour le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale; te Brussel, voor de Brusselse Hoofdstedelijke Regering;
- les juges-rapporteurs E. Cerexhe et H. Boel ont fait rapport; - hebben de rechters-verslaggevers E. Cerexhe en H. Boel verslag
uitgebracht;
- les avocats précités ont été entendus; - zijn de voornoemde advocaten gehoord;
- l'affaire a été mise en délibéré. - is de zaak in beraad genomen.
La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende
de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof.
III. Objet des dispositions attaquées III. Onderwerp van de bestreden bepalingen
L'article 102, alinéa 2, de l'ordonnance de la Région de Artikel 102, tweede lid, van de ordonnantie van het Brusselse
Bruxelles-Capitale du 5 juin 1997 s'énonce comme suit : Hoofdstedelijke Gewest van 5 juni 1997 luidt als volgt :
« L'annexe à l'ordonnance du 30 juillet 1992 relative au permis « De bijlage bij de ordonnantie van 30 juli 1992 betreffende de
d'environnement telle qu'insérée par l'article 37 de l'ordonnance du milieuvergunning zoals ingevoerd door artikel 37 van de ordonnantie
23 novembre 1993 est modifiée comme suit : van 23 november 1993 wordt gewijzigd als volgt :
1° dans la rubrique n° 69, avant les mots ' Garages, emplacements 1° in de rubriek nr. 69, worden de woorden ' Behalve indien deze
couverts où sont garés des véhicules à moteur ' sont ajoutés les mots uitsluitend dienen voor woningen of kantoren ', ingevoegd vóór de
' Sauf s'ils desservent exclusivement des logements ou des bureaux '; woorden ' Garages, overdekte plaatsen waar motorvoertuigen worden
2° dans la rubrique n° 149, avant les mots ' Parcs de stationnement à geparkeerd '; 2° in de rubriek 149, worden de woorden ' Behalve indien deze
l'air libre pour véhicules à moteur en dehors de la voie publique ' uitsluitend dienen voor woningen of kantoren ' ingevoegd vóór de
sont ajoutés les mots ' Sauf s'ils desservent des logements ou des woorden ' Parkeerplaatsen in open lucht voor motorvoertuigen, buiten
bureaux ' ». de openbare weg '. »
Corrélativement, l'annexe A de l'ordonnance du 5 juin 1997 modifiant In samenhang daarmee bevat bijlage A van de ordonnantie van 5 juni
l'ordonnance du 29 août 1991 organique de la planification et de 1997 tot wijziging van de ordonnantie van 29 augustus 1991 houdende
organisatie van de planning en de stedebouw, bijlage waarin de
l'urbanisme, annexe qui énumère les projets dont la demande de permis projecten zijn opgesomd waarvoor de aanvraag om stedenbouwkundige
d'urbanisme est soumise à étude d'incidences, comporte la rubrique : vergunning onderworpen is aan een effectenstudie, de volgende rubriek :
« h) parcs de stationnement à l'air libre pour véhicules à moteur en « h) parkeerplaatsen in open lucht voor motorvoertuigen, buiten de
dehors de la voie publique comptant plus de 200 emplacements pour openbare weg, waar meer dan 200 plaatsen zijn voor auto's, als deze
véhicules automobiles s'ils desservent exclusivement des logements ou enkel en alleen de woningen of de kantoren bezoeken;
des bureaux; i) garages, emplacements couverts où sont garés des véhicules à moteur i) garages, overdekte plaatsen waar motorvoertuigen worden geparkeerd
(parcs de stationnement couverts, salles d'exposition, etc.) comptant (overdekte parkings, tentoonstellingsruimten, enz.) waarin meer dan
plus de 200 véhicules automobiles ou remorques, s'ils desservent 200 voertuigen of aanhangwagens, wanneer deze uitsluitend dienen voor
exclusivement des logements ou des bureaux. » woningen of kantoren. »
Quant à l'article 103 de l'ordonnance du 5 juin 1997 relative aux Artikel 103 van de ordonnantie van 5 juni 1997 betreffende de
permis d'environnement, cette disposition précise que : milieuvergunningen preciseert zijnerzijds :
« Les certificats, permis et agréments accordés avant l'entrée en « De attesten, vergunningen en erkenningen die werden toegekend vóór
vigueur de la présente ordonnance restent valables pour le terme fixé, de inwerkingtreding van deze ordonnantie, blijven geldig voor de
sans préjudice de l'application des dispositions des articles 63 à 65, gestelde termijn, onverminderd de toepassing van de artikelen 63 tot
76 et 77. 65, 76 en 77.
Les procédures d'instruction des demandes et de délivrance des De procedures voor het onderzoek van de aanvragen en de afgifte van de
certificats, permis et agréments ainsi que le traitement des recours attesten, vergunningen en erkenningen, alsook de behandeling van de
administratifs organisés, se font conformément aux règles en vigueur ingestelde administratieve beroepen, geschieden overeenkomstig de
au moment de l'introduction de la demande ou du recours, lorsque regels die van toepassing zijn op het ogenblik van de indiening van de
ceux-ci ont été introduits avant l'entrée en vigueur de la présente aanvraag of het beroep, wanneer deze werden ingediend vóór de
ordonnance. » inwerkingtreding van deze ordonnantie. »
IV. En droit IV. In rechte
- A - - A -
Intérêt des parties requérantes Belang van de verzoekende partijen
Requêtes Verzoekschriften
A.1.1. Les parties requérantes sont locataires riveraines d'un bien A.1.1. De verzoekende partijen zijn huurders-omwonenden van een goed
soumis à la réglementation attaquée, dont l'objet est, précisément, « dat aan de bestreden reglementering is onderworpen, waarvan het doel
[d']assurer la protection contre les dangers, nuisances ou precies erin bestaat« de bescherming [te] waarborgen tegen elke vorm
inconvénients que, par son exploitation, une installation est van gevaar, hinder of ongemak die een inrichting of een activiteit,
susceptible de causer directement ou indirectement à l'environnement, rechtstreeks of indirect, zou kunnen veroorzaken ten opzichte van het
à la santé ou la sécurité tant de la population à l'extérieur de leefmilieu, de gezondheid en de veiligheid van de bevolking, met
l'enceinte de l'installation que de toute personne se trouvant à inbegrip van elke persoon die zich binnen de ruimte van de inrichting
l'intérieur de l'enceinte de l'installation sans pouvoir y être bevindt, zonder er als werknemer beschermd te kunnen zijn ». Zij
protégé en qualité de travailleur ». Elles ressortissent donc au champ bevinden zich bijgevolg binnen de werkingssfeer van de bescherming
de protection des personnes concernées par l'ordonnance. waarin is voorzien voor de personen op wie de ordonnantie betrekking heeft.
A.1.2. L'intérêt des parties requérantes est, par ailleurs, A.1.2. Het belang van de verzoekende partijen kan bovendien niet
incontestable en tant que celles-ci sont concernées par un litige worden betwist in zoverre zij betrokken zijn bij een geding dat
portant sur des installations classées comme parkings et parcs de handelt over inrichtingen die in de klasse van de parkings en
stationnement, litige à l'égard duquel la disposition attaquée est parkeerterreinen zijn opgenomen en in zoverre de bestreden bepaling
susceptible d'avoir une incidence déterminante.
En l'espèce, les parties requérantes ont introduit un recours een doorslaggevende invloed kan hebben op de afloop van dat geding.
administratif à l'encontre du permis d'environnement modificatif Te dezen hebben de verzoekende partijen een administratief beroep
délivré le 23 mars 1997 à la s.a. Forum Léopold, déjà titulaire d'un ingesteld tegen een wijzigende milieuvergunning die op 23 maart 1997
werd verleend aan de n.v. Forum Léopold, die reeds over een
permis d'urbanisme pour l'ensemble des constructions immobilières du stedenbouwkundige vergunning beschikte voor het geheel van de gebouwen
Parlement européen et, en particulier, d'un permis d'environnement van het Europees Parlement, en met name over een milieuvergunning voor
pour un parking de 900 places. Compte tenu de la nouvelle législation een parking met 900 plaatsen. Gelet op de nieuwe aangevochten
attaquée, le permis modificatif leur permet d'exploiter immédiatement wetgeving kunnen zij door de wijzigende vergunning onmiddellijk 2.300
2.300 emplacements de parking. parkeerplaatsen exploiteren.
Mémoire du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale Memorie van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering
A.2. L'intérêt invoqué par les parties requérantes se confond avec A.2. Het belang dat door de verzoekende partijen wordt aangevoerd valt
l'intérêt général. La considération selon laquelle elles demeurent au samen met het algemeen belang. De overweging dat zij in het centrum
centre-ville est vague et imprécise. En réalité, l'intérêt à agir van de stad wonen is vaag en onduidelijk. In werkelijkheid wordt het
qu'elles invoquent est uniquement conditionné par la procédure de belang om in rechte te treden dat zij aanvoeren enkel bepaald door de
délivrance du permis d'environnement relatif à l'exploitation du procedure van afgifte van de milieuvergunning betreffende de
parking du Parlement européen et spécialement par l'issue du recours exploitatie van de parking van het Europees Parlement, en in het
qu'elles avaient introduit à l'encontre de ce permis devant le Collège bijzonder door de afloop van het beroep dat zij voor het Milieucollege
d'environnement. Ce recours est aujourd'hui vidé puisque le Collège tegen die vergunning hadden ingesteld. Dat beroep is thans beslecht,
d'environnement s'est prononcé. aangezien het Milieucollege zich heeft uitgesproken.
Moyens des parties requérantes Middelen van de verzoekende partijen
A.3. Deux moyens sont pris, tirés respectivement de la violation des A.3. Twee middelen worden aangevoerd, respectievelijk afgeleid uit de
articles 10 et 11 de la Constitution considérés isolément ou schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, afzonderlijk
conjointement avec l'article 23 de la Constitution et les articles 2 à beschouwd of in samenhang gelezen met artikel 23 van de Grondwet en de
9 de la directive du Conseil 85/337/CEE du 25 juin 1985, et de la artikelen 2 tot 9 van de richtlijn van de Raad 85/337/EEG van 25 juni
violation des articles 10, 11 et 13 de la Constitution. Premier moyen Requête A.4.1. Le premier moyen est divisé en deux branches. A.4.2. La première branche est inférée de ce que les dispositions attaquées créent une discrimination injustifiée parmi les tiers riverains d'un bien destiné à l'exploitation de parkings desservant exclusivement des logements et des bureaux et en particulier entre les riverains d'un bien pour lequel un permis d'urbanisme a été délivré 1985 en uit de schending van de artikelen 10, 11 en 13 van de Grondwet. Eerste middel Verzoekschrift A.4.1. Het eerste middel bestaat uit twee onderdelen. A.4.2. Het eerste onderdeel is afgeleid uit de omstandigheid dat de bestreden bepalingen een onverantwoorde discriminatie in het leven roepen onder de derden-omwonenden van een goed bestemd voor de exploitatie van parkings die uitsluitend woningen en kantoren bedienen, meer bepaald tussen de omwonenden van een goed waarvoor reeds vóór 6 juli 1997 een stedenbouwkundige vergunning werd verleend
avant ou après le 6 juillet 1997. La disposition attaquée, d'une part, en de omwonenden van een goed waarvoor die vergunning pas na 6 juli
supprime aux premiers les garanties procédurales liées à la délivrance 1997 werd verleend. Enerzijds, ontneemt de bestreden bepaling aan
d'une autorisation administrative préalable en les confrontant à une eerstgenoemden de procedurewaarborgen die gekoppeld zijn aan de
exploitation ne requérant plus aucune autorisation administrative et, uitreiking van een voorafgaande administratieve vergunning, doordat
d'autre part, exclut la réalisation d'une évaluation des incidences zij geconfronteerd worden met een exploitatie die niet langer enige
sur l'environnement, portant ainsi atteinte à l'égard des premiers, de administratieve vergunning vergt, en, anderzijds, sluit zij de
verwezenlijking uit van een milieueffectbeoordeling en doet zij
zodoende ten aanzien van eerstgenoemden op kenmerkende wijze afbreuk
manière caractérisée, à la protection que leur accordent l'article 23 aan de bescherming die artikel 23 van de Grondwet en de artikelen 2
de la Constitution et les articles 2 à 9 de la directive 85/337/CEE. tot 9 van de richtlijn 85/337/EEG hun bieden.
En particulier, s'il s'agit du projet de parking à réaliser, les Met name wat de aan te leggen parking betreft worden eerstgenoemden
premiers sont confrontés à la délivrance exclusive d'un permis geconfronteerd met de uitsluitende afgifte van een stedenbouwkundige
d'urbanisme accompagné d'une étude d'incidences alors que les seconds vergunning waaraan een effectenstudie voorafgaat, terwijl ten aanzien
voient le projet soumis à la délivrance d'un permis d'urbanisme, d'un van laatstgenoemden voor het project een stedenbouwkundige vergunning,
permis d'environnement et d'une étude d'incidences sur le tout en tant een milieuvergunning en een effectenstudie over het geheel als gemengd
que projet mixte, privant ainsi les premiers d'une évaluation globale project vereist zijn, zodat eerstgenoemden verstoken blijven van een
des incidences sur l'environnement, de la protection accordée par la algehele milieueffectbeoordeling, van de bescherming geboden door de
possibilité d'assortir le permis d'environnement de conditions d'exploitation adéquates et de la garantie octroyée par l'exercice de voies de recours administratives liées à la délivrance du permis d'environnement. S'il s'agit d'un parking pour lequel un permis d'urbanisme a déjà été délivré, les premiers riverains visés sont confrontés à une exploitation ne requérant plus aucune autorisation administrative alors que les seconds voient cette exploitation requérir encore la délivrance d'un permis d'environnement et la réalisation d'une étude d'incidence, privant ainsi les premiers d'une évaluation des incidences sur l'environnement, de la protection accordée par la possibilité d'assortir le permis d'environnement de conditions d'exploitation adéquates et de la garantie liée à la possibilité d'exercer des voies de recours administratives à l'égard du permis d'environnement. La différence entre les régimes juridiques applicables ne fait l'objet d'aucune justification dans l'ordonnance. Elle paraît même en mogelijkheid om aan de milieuvergunning geschikte exploitatievoorwaarden te koppelen en van de waarborg die hierin bestaat dat ten aanzien van de afgifte van een milieuvergunning een administratief beroep kan worden ingesteld. Wanneer het gaat om een parking waarvoor reeds een stedenbouwkundige vergunning werd verleend, worden de eerstgenoemde omwonenden geconfronteerd met een exploitatie die niet langer enige administratieve vergunning vergt, terwijl, ten aanzien van laatstgenoemden, die exploitatie nog de afgifte van een milieuvergunning en de verwezenlijking van een effectenstudie vergt, zodat eerstgenoemden verstoken zijn van een milieueffectbeoordeling, van de bescherming geboden door de mogelijkheid aan de milieuvergunning geschikte exploitatievoorwaarden te koppelen en van de waarborg die gepaard gaat met de mogelijkheid ten aanzien van de milieuvergunning administratieve rechtsmiddelen te doen gelden. Het verschil tussen de toepasselijke juridische regelingen wordt in de ordonnantie geenszins verantwoord. Het lijkt zelfs zonder meer in te gaan tegen de doelstellingen van de hervorming.
opposition flagrante avec les objectifs de la réforme. Men kan niet betogen dat het onderscheid ten aanzien van de
On ne peut soutenir que la distinction entre l'exploitation d'anciens exploitatie van reeds bestaande parkings vóór dan wel na de
parkings avant et après l'entrée en vigueur de l'ordonnance du 5 juin inwerkingtreding van de ordonnantie van 5 juni 1997, het rechtstreekse
1997 est la conséquence directe de l'application de la loi nouvelle gevolg is van de toepassing van de nieuwe wet op bestaande situaties.
aux situations existantes. Dans le cas d'espèce, en effet, c'est In het voorliggende geval is de ontstentenis van geschikte
l'absence de dispositions transitoires adéquates - dont la Cour overgangsbepalingen - waarvan het Hof eveneens de grondwettigheid
examine également la constitutionnalité - qui est la cause des onderzoekt - immers de oorzaak van de aangevochten discriminaties.
discriminations attaquées.
Le législateur a entendu expressément, par le biais de dispositions De wetgever had uitdrukkelijk de bedoeling via overgangsbepalingen de
transitoires, régler le sort des situations existantes. Il lui bestaande situaties te regelen. Het kwam hem toe overgangsbepalingen
appartenait de définir des dispositions transitoires conformes aux vast te stellen die in overeenstemming zijn met de doelstellingen van
finalités de la réforme adoptée. Or, la mise en oeuvre de la de goedgekeurde hervorming. Nu leidt de inwerkingstelling van de
disposition attaquée emporte les discriminations exposées ci-dessus bestreden bepaling tot de hiervoor uiteengezette discriminaties tussen
entre des tiers riverains d'un parking qui s'exploite sans autorisation préalable soumise à étude d'incidences et des tiers riverains d'un parking qui s'exploite après autorisation préalable soumise à étude d'incidences. Il n'a jamais été question dans le chef du législateur de soustraire ces projets aux procédures d'évaluation des incidences, mais d'opérer un glissement du permis d'environnement vers le permis d'urbanisme. Le régime ainsi mis en place emporte une discrimination non justifiable par rapport aux objectifs de la réforme. Enfin, dans le cas d'espèce, l'application de la législation dans le de derden-omwonenden van een parking die geëxploiteerd wordt zonder voorafgaande, aan een effectenstudie onderworpen vergunning en de derden-omwonenden van een parking die geëxploiteerd wordt nadat een voorafgaande, aan een effectenstudie onderworpen vergunning werd verleend. De wetgever heeft nooit de bedoeling gehad die projecten aan de effectenbeoordelingsprocedures te onttrekken, maar wel een verschuiving van de milieuvergunning naar de stedenbouwkundige vergunning te bewerkstelligen. De aldus ingevoerde regeling leidt tot een discriminatie die ten aanzien van de doelstellingen van de hervorming niet kan worden verantwoord. In het voorliggende geval, ten slotte, moet de wetgeving in de tijd
temps doit également s'effectuer à l'aune de l'article 23 de la worden toegepast met als maatstaf artikel 23 van de Grondwet, dat de
Constitution, qui attribue au législateur régional la mission de gewestwetgever de opdracht geeft het recht op de bescherming van een
garantir le droit à la protection d'un environnement sain. Ce droit,
et en particulier son effet de standstill, impose au législateur, dans gezond leefmilieu te waarborgen. Dat recht, en met name de
l'adoption de la législation nouvelle et de ses dispositions standstill-werking ervan, noopt de wetgever ertoe om, wanneer hij de
transitoires, de prendre spécifiquement en compte les situations de nieuwe wetgeving en de overgangsbepalingen ervan aanneemt,
discrimination créées par l'introduction de la législation nouvelle inzonderheid rekening te houden met de discriminerende situaties die
lorsqu'elle a pour conséquence la privation de garanties en matière de door de invoering van de nieuwe wetgeving ontstaan wanneer zij ertoe
protection de l'environnement, à l'égard de certaines personnes. leidt dat op het stuk van de bescherming van het leefmilieu aan
bepaalde personen waarborgen worden ontnomen.
A.4.3. La seconde branche du premier moyen allègue que les A.4.3. In het tweede onderdeel van het eerste middel wordt aangevoerd
dispositions attaquées créent une discrimination injustifiée entre les dat de bestreden bepalingen een onverantwoorde discriminatie in het
tiers riverains d'un bien destiné à l'exploitation d'un parking de leven roepen tussen de derden-omwonenden van een goed bestemd voor de
plus de 200 places desservant exclusivement des logements et des exploitatie van een parking met meer dan 200 plaatsen die uitsluitend
woningen en kantoren bedient en de derden-omwonenden van een parking
bureaux et les tiers riverains d'un parking de plus de 200 places ne met meer dan 200 plaatsen die niet uitsluitend dat type van
desservant pas exclusivement ce type d'habitat. inrichtingen bedient.
Les critères des distinctions retenues ne sont pas adéquats. D'abord, De gekozen criteria van onderscheid zijn niet geschikt. Allereerst
l'affirmation selon laquelle « les nuisances générées par les parkings steunt de bewering dat« de overlast voortgebracht door de aanhorige
accessoires sont moindres que celles causées par l'usage des parkings parkeerterreinen [...] geringer [is] dan die veroorzaakt door het
publics, car la rotation des véhicules parqués et les mouvements de gebruik van openbare parkeerterreinen, want de wisseling van de
circulation sont beaucoup plus intenses dans un parking public et se geparkeerde voertuigen en de verkeersbewegingen zijn veel intenser op
prolongent souvent tard le soir » (Doc., Conseil de la Région de een openbare parking en duren vaak langer 's avonds » (Gedr. St.,
Bruxelles-Capitale, 1996-1997, A-138/1, p. 8) ne repose pas sur des Brusselse Hoofdstedelijke Raad, 1996-1997, A-138/1, p. 8) niet op
éléments de fait pertinents et établis. Ensuite, ce ne sont pas les bewezen en relevante feiten. Bovendien werden niet de aangevoerde
critères invoqués de parking« privé » ou « public » qui ont été criteria, namelijk dat het zou gaan om een private, dan wel om een
openbare parking, in aanmerking genomen om een onderscheid te maken
retenus pour distinguer les régimes mais le critère de parking tussen de regelingen, maar werd wel het feit dat de parking
desservant exclusivement des logements et des bureaux par rapport aux uitsluitend woningen en kantoren bedient en andere parkings niet
parkings ne desservant pas exclusivement des logements et des bureaux. uitsluitend woningen en kantoren bedienen, als criterium gehanteerd.
Enfin, il n'est pas établi que ces derniers généreraient des flux de circulation « se prolongeant souvent tard le soir ». Sur la base d'un critère de distinction inadéquat, le législateur a adopté une mesure non proportionnelle en ne soumettant les parkings desservant exclusivement des logements et des bureaux qu'au seul permis d'urbanisme alors que les autres parkings restent soumis au régime du permis d'environnement. Or, le champ d'appréhension des nuisances environnementales est beaucoup plus restreint dans le cadre de l'instruction d'un permis d'urbanisme que dans le cadre de l'instruction d'un permis d'environnement. Mémoire du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale A.5.1. Les parties requérantes n'ont pas intérêt à soulever la première branche du premier moyen. En effet, leur intérêt étant conditionné par le litige du parking du Parlement européen, les incidences sur l'environnement provoquées par ce parking ont, en l'espèce, donné lieu à une lourde et longue procédure d'évaluation préalable. A.5.2. Sur la seconde branche du premier moyen, il est inexact de soutenir que le critère de distinction retenu par le législateur régional est inadéquat. L'intensité des nuisances engendrées par des parkings desservant exclusivement des bureaux ou des logements est en effet moindre. Il existe, par ailleurs, un rapport raisonnable de Tot slot is niet bewezen dat laatstgenoemde parkings verkeersstromen zouden teweegbrengen die« vaak langer duren 's avonds ». Op grond van een ongeschikt criterium van onderscheid heeft de wetgever een onevenredige maatregel genomen door enkel de parkings die uitsluitend woningen en kantoren bedienen, te willen onderwerpen aan de stedenbouwkundige vergunning alleen, terwijl de andere parkings hunnerzijds aan het stelsel van de milieuvergunning onderworpen blijven. De milieuhinder die in aanmerking wordt genomen in het kader van het onderzoek voorafgaand aan het verlenen van een stedenbouwkundige vergunning, is echter veel beperkter dan die welke in aanmerking wordt genomen in het kader van een onderzoek voorafgaand aan het verlenen van een milieuvergunning. Memorie van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering A.5.1. De verzoekende partijen hebben er geen belang bij het eerste onderdeel van het eerste middel op te werpen. Aangezien hun belang immers wordt bepaald door het geding betreffende de parking van het Europees Parlement, heeft de weerslag op het leefmilieu die die parking teweegbrengt te dezen geleid tot een zware en lange voorafgaande evaluatieprocedure. A.5.2. Ten aanzien van het tweede onderdeel van het eerste middel is het onjuist te betogen dat het criterium van onderscheid dat de gewestwetgever in aanmerking heeft genomen ongeschikt is. De omvang van de hinder die teweeggebracht wordt door parkings die uitsluitend kantoren en woningen bedienen, is immers beperkter. Bovendien bestaat een redelijk verband van evenredigheid tussen de juridische regelingen
proportionnalité entre les régimes juridiques respectivement réservés die respectievelijk zijn voorbehouden aan elk van beide categorieën
à chacune des deux catégories de parkings. Ceci est d'autant plus vrai van parkings. Dat is des te meer het geval daar voortaan de gehele
que désormais, toute la procédure d'évaluation des incidences, telle effectenbeoordelingsprocedure, zoals zij georganiseerd was door de
qu'elle était organisée par l'ordonnance du 30 juillet 1992, a été ordonnantie van 30 juli 1992, werd opgenomen in de ordonnantie van 5
intégrée dans l'ordonnance du 5 juin 1997. Sans compter la nécessité juni 1997. Zonder rekening te houden met de noodzaak de diversiteit
de permettre la diversité des procédures administratives van de administratieve vergunningsprocedures mogelijk te maken, is het
d'autorisation, il est aussi conforme à la volonté de rationalisation eveneens in overeenstemming met het oogmerk van rationalisering en
et de simplification que le législateur bruxellois ait prévu un régime vereenvoudiging dat de Brusselse wetgever voorzien heeft in een
juridique plus souple pour les projets engendrant moins de nuisances. soepeler juridische regeling voor de projecten die minder hinder teweegbrengen.
Mémoire complémentaire introduit par les parties requérantes Aanvullende memorie ingediend door de verzoekende partijen
A.6.1. Les parties requérantes commencent par faire état de la A.6.1. De verzoekende partijen maken in eerste instantie gewag van de
décision du Collège d'environnement du 2 septembre 1997 qui met à beslissing van het Milieucollege van 2 september 1997 die de
milieuvergunning die het Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM) op
néant le permis d'environnement délivré le 23 mai 1997 par l'Institut 23 mei 1997 heeft afgegeven, tenietdoet. Zij maken eveneens gewag van
bruxellois pour la gestion de l'environnement (I.B.G.E.). Elles font
également état des recours introduits devant le Gouvernement de la
Région de Bruxelles-Capitale, par la s.a. Forum Léopold et par le de beroepen die de n.v. Forum Léopold en de gemachtigde ambtenaar van
fonctionnaire délégué de l'I.B.G.E. het BIM voor de Brusselse Hoofdstedelijke Regering hebben ingesteld.
A.6.2. Les parties requérantes ne donnent pas une interprétation A.6.2. De verzoekende partijen geven geen nieuwe interpretatie van de
nouvelle des dispositions de l'ordonnance qu'elles attaquent et, en bepalingen van de ordonnantie die zij aanvechten en zij beantwoorden
particulier ne répondent pas, à titre personnel, à la question posée in het bijzonder niet persoonlijk de vraag die het Hof heeft gesteld
par la Cour dans son ordonnance du 17 septembre 1997. in zijn beschikking van 17 september 1997.
Pour le surplus, elles rappellent que les parties adverses dans les Voor het overige herhalen zij dat de tegenpartijen in de
recours administratifs estiment, elles, que l'exploitation des 1.400 administratieve beroepen hunnerzijds oordelen dat de exploitatie van
places supplémentaires du parking européen n'est pas soumise à une de 1.400 bijkomende plaatsen van de Europese parking niet onderworpen
autorisation administrative depuis l'entrée en vigueur de l'ordonnance is aan een administratieve vergunning sinds de inwerkingtreding van de
du 5 juin 1997. ordonnantie van 5 juni 1997.
Second moyen Tweede middel
Requête Verzoekschrift
A.7. Le second moyen est inféré de ce que la disposition attaquée a A.7. Het tweede middel is afgeleid uit de omstandigheid dat de
pour objet et pour effet d'intervenir de manière spécifique dans des bestreden bepaling tot doel en tot gevolg heeft dat op specifieke
wijze wordt ingegrepen in lopende procedures voor afgifte van
procédures pendantes de délivrance d'autorisations administratives administratieve vergunningen die vereist zijn voor de exploitatie van
liées à l'exploitation de parkings de plus de 200 emplacements, parkings met meer dan 200 plaatsen, procedures waarin de verzoekers
procédures dans lesquelles les parties requérantes sont parties betrokken partij zijn, en dat de bestreden bepaling tot doel of tot
prenantes et a pour objet ou pour effet de priver celles-ci des voies gevolg heeft dat de verzoekers verstoken worden van administratieve en
de recours administratives et juridictionnelles à l'encontre d'un jurisdictionele rechtsmiddelen tegen een betwist project, waardoor hun
projet litigieux, les privant ainsi de garanties procédurales procedurewaarborgen worden ontnomen die aan alle burgers zijn
accordées à l'ensemble des citoyens. toegekend.
La réforme législative contestée tombe à propos dans le cadre du De aangevochten hervorming van de wetgeving is doelbewust doorgevoerd
dossier du Parlement européen et vient au secours d'une situation in het kader van het dossier van het Europees Parlement en komt
procédurale peu fiable. tegemoet aan een weinig betrouwbare procedurele situatie.
En effet, par le biais de l'article 102 de l'ordonnance du 5 juin 1997 Via artikel 102 van de ordonnantie van 5 juni 1997 betreffende de
relative aux permis d'environnement, l'exploitation de l'ensemble des milieuvergunningen zal voor de exploitatie van het geheel van de
emplacements de parking pour lequel un permis d'urbanisme a déjà été parkeerplaatsen waarvoor aan de projectontwikkelaar van de parking van
délivré au promoteur du parking du Parlement européen ne nécessitera het Europees Parlement reeds een stedenbouwkundige vergunning is
verleend, immers niet langer een aanvullende administratieve
plus, dorénavant, d'autorisation administrative complémentaire. Par vergunning vereist zijn. Door de werking zelf van die bepaling is de
l'effet même de cette disposition, l'exploitation des 2.300 exploitatie van de 2.300 plaatsen voortaan mogelijk. Uitgerekend op
emplacements est dès lors possible. Alors même que les parties sont en het ogenblik waarop de partijen in een proces verwikkeld zijn voor de
litige devant les instances administratives compétentes pour apprécier administratieve instanties die bevoegd zijn om, gelet op de gegevens
la légitimité et l'opportunité, compte tenu des éléments recueillis die werden ingewonnen in het kader van de uitgevoerde effectenstudie
en gelet op de doelstellingen van de politie van de beschermde
par l'étude d'incidences réalisée et des objectifs de la police des inrichtingen, de legitimiteit en de opportuniteit te beoordelen van de
installations classées, d'étendre la capacité du parking du Parlement uitbreiding van de capaciteit van de parking van het Europees
européen au-delà des 900 emplacements autorisés, le Conseil de la Parlement tot meer dan de toegestane 900 plaatsen, doet de Brusselse
Région de Bruxelles-Capitale efface, par le biais d'une intervention Hoofdstedelijke Raad, via een wetgevend optreden, de totaliteit van
législative, la totalité du contentieux introduit par les requérants. het door de verzoekende partijen ingestelde contentieux teniet.
En ce qui concerne l'argumentation du ministre de l'Environnement Met betrekking tot de argumentatie van de Minister van Leefmilieu, die
selon laquelle l'article 103 des dispositions transitoires aurait pour luidt dat artikel 103 van de overgangsbepalingen tot gevolg zou hebben
effet qu'en ce qui concerne« les parkings du quartier européen », ce dat« voor de parkeerplaatsen in de Europese wijk, de vroegere regels
serait« les anciennes règles qui demeure[raient] en vigueur » (Doc., van kracht [zouden] blijven » (Gedr. St., Brusselse Hoofdstedelijke
Conseil de la Région de Bruxelles-Capitale, 1996-1997, A-138/2, p. Raad, 1996-1997, A-138/2, p. 154), moet worden opgemerkt dat de enige
154), il convient de remarquer que l'article 103 de l'ordonnance a werking van artikel 103 van de ordonnantie erin bestaat te preciseren
pour seul effet de préciser que les permis et certificats antérieurs dat de vorige vergunningen en attesten geldig blijven voor de
restent valables pour le terme fixé et que l'instruction des demandes vastgestelde termijn en dat het onderzoek van de vergunningsaanvragen
de permis et le traitement des recours administratifs introduits avant en de behandeling van de administratieve beroepen die zijn ingesteld
l'entrée en vigueur de l'ordonnance du 5 juin 1997 s'effectuent vóór de inwerkingtreding van de ordonnantie van 5 juni 1997 zullen
conformément aux règles en vigueur au moment de l'introduction de la geschieden conform de regels die van kracht waren op het tijdstip
demande ou du recours. Il s'agit là d'une disposition strictement waarop de aanvraag werd ingediend of het beroep werd ingesteld. Het is
procédurale relative à l'instruction des demandes pendantes lors de een loutere procedurebepaling die betrekking heeft op het onderzoek
l'entrée en vigueur de l'ordonnance. van de aanvragen die in behandeling zijn op het tijdstip waarop de
Pour le surplus, les autres dispositions de l'ordonnance sont ordonnantie in werking treedt.
pleinement d'application. En particulier, en ce qui concerne les Voor het overige zijn de andere bepalingen van de ordonnantie ten
parkings desservant exclusivement des logements ou des bureaux, plus volle van toepassing. Met name voor de parkings die uitsluitend
aucun permis d'environnement n'est requis. Dès lors, l'extension de woningen of kantoren bedienen, is niet langer enige milieuvergunning
tels parkings - extension effectuée sans nouveaux travaux vereist. De uitbreiding van dergelijke parkings - zonder nieuwe
d'infrastructure - n'est subordonnée à aucune autorisation infrastructuurwerken - is bijgevolg aan geen enkele voorafgaande
administrative préalable. Tel est précisément le cas des parkings du administratieve vergunning onderworpen. Dat is nu precies het geval
Parlement européen. waarin de parkings van het Europees Parlement verkeren.
Mémoire du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale Memorie van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering
A.8. La violation des articles 10, 11 et 13 de la Constitution A.8. De schending van de artikelen 10, 11 en 13 van de Grondwet, die
invoquée dans le second moyen est sans pertinence. in het tweede middel wordt aangevoerd, is irrelevant.
L'article 13 n'est pas applicable en l'espèce : il n'est pas question Artikel 13 is te dezen niet toepasselijk : er is geen sprake van een
d'une intervention du pouvoir exécutif mais de l'adoption d'une optreden van de uitvoerende macht, maar wel van de goedkeuring van een
ordonnance, acte du pouvoir législatif. ordonnantie, die een handeling van de wetgevende macht is.
L'article 102, alinéa 2, ne crée pas de discrimination censurable. Il Artikel 102, tweede lid, roept geen af te keuren discriminatie in het
s'applique en effet à tous les projets de parkings desservant leven. Het is immers toepasselijk op alle projecten voor parkings die
exclusivement des logements ou des bureaux et n'a donc ni pour but ni uitsluitend woningen of kantoren bedienen en heeft dus niet tot doel,
pour effet d'intervenir dans un litige déterminé. noch tot gevolg dat in een welbepaald geding wordt ingegrepen.
Enfin, s'agissant plus particulièrement du parking du Parlement Tot slot, en met name met betrekking tot de parking van het Europees
européen, celui-ci disposait dès le 28 novembre 1996 d'un permis Parlement, moet worden opgemerkt dat die instelling reeds vanaf 28
d'environnement pour 900 places et dès le 23 mai 1997, d'un permis november 1996 beschikte over een milieuvergunning voor 900 plaatsen en
d'environnement pour 2.300 places. L'on comprend mal dès lors comment vanaf 23 mei 1997 over een milieuvergunning voor 2.300 plaatsen. Het
is dan ook niet duidelijk waarom de hier aangevochten ordonnantie, die
l'ordonnance ici attaquée, entrée en vigueur le 6 juillet 1997 pas op 6 juli 1997 in werking is getreden, tot doel zou hebben gehad
seulement, aurait eu pour objet de dispenser ce parking de l'exigence die parking vrij te stellen van het vereiste van een milieuvergunning.
d'un permis d'environnement. Les permis d'environnement ayant déjà été Vermits de milieuvergunningen reeds waren afgegeven, kon de wetgever
délivrés, le législateur n'a pu, par hypothèse, être animé de la per definitie niet geïnspireerd zijn door de wil om het Europees
volonté de dispenser le Parlement européen de l'obligation de les obtenir. Quant au risque de préjudice grave difficilement réparable Requête A.9.1. Les dispositions attaquées sont d'application immédiate. Depuis le 6 juillet 1997, en effet, et à défaut de mesures transitoires adéquates, on peut exploiter, sans permis d'environnement préalable, un parking desservant exclusivement des bureaux pour lequel un permis d'urbanisme a déjà été délivré. Tel est le cas du parking du Parlement européen dont les parties requérantes sont riveraines. A.9.2. Il existe un risque non hypothétique de voir exploité un parking, sans permis d'environnement préalable, alors qu'il est constant que l'exploitation de parkings cause des nuisances environnementales. D'autre part, et indépendamment de ces considérations « théoriques », il ressort de l'instruction de la Parlement te ontslaan van de verplichting ze te verkrijgen. Ten aanzien van het moeilijk te herstellen ernstig nadeel Verzoekschrift A.9.1. De bestreden bepalingen zijn onmiddellijk van toepassing. Sinds 6 juli 1997 en bij ontstentenis van aangepaste overgangsmaatregelen kan men immers zonder voorafgaande milieuvergunning een parking exploiteren die uitsluitend kantoren bedient en waarvoor reeds een stedenbouwkundige vergunning werd afgegeven. Zulks is het geval met de parking van het Europees Parlement, waarvan de verzoekers omwonenden zijn. A.9.2. Er bestaat een niet louter denkbeeldig gevaar dat een parking zonder voorafgaande vergunning wordt uitgebaat, terwijl vaststaat dat de exploitatie van parkings milieuhinder teweegbrengt. Bovendien, en los van die« theoretische » beschouwingen, blijkt uit het onderzoek
demande de certificat d'environnement partiel délivré le 12 septembre van de aanvraag voor een gedeeltelijk milieuattest dat het BIM op 12
1996 par l'I.B.G.E. à la s.a. Forum Léopold que ce risque existe bel et bien. A.9.3. Le caractère grave du préjudice résulte de l'atteinte qui sera causée à la qualité de vie des parties requérantes par la présence de ces parkings, notamment par la pollution de l'air qui aura des effets sur l'environnement et sur la santé ainsi que par la pollution par le bruit. A.9.4. Enfin, le caractère difficilement réparable du préjudice allégué découle de ce que les atteintes à la santé des parties requérantes, dont la gravité est invoquée, ont un caractère irréversible, élément dont l'appréciation requiert de tenir compte de la durée de l'instruction d'une procédure d'annulation devant la Cour. Mémoire du Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale september 1996 aan de n.v. Forum Léopold heeft afgegeven, dat dat gevaar wel degelijk bestaat. A.9.3. Het ernstige karakter van het nadeel vloeit voort uit de inbreuk die door het bestaan van die parkings zou worden gemaakt op de levenskwaliteit van de verzoekende partijen, met name door de luchtverontreiniging die een weerslag zou hebben op het leefmilieu en op de gezondheid, alsmede door de geluidshinder. A.9.4. Tot slot vloeit het moeilijk te herstellen karakter van het aangevoerde nadeel voort uit het feit dat de aantasting van de gezondheid van de verzoekers, waarvan de ernst wordt aangevoerd, onomkeerbaar is, een gegeven voor de beoordeling waarvan vereist is dat de duur van het onderzoek van een vernietigingsprocedure voor het Hof in aanmerking wordt genomen. Memorie van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering
A.10. Les parties requérantes sont à l'origine du préjudice dont elles A.10. De verzoekende partijen liggen aan de oorsprong van het nadeel
se prévalent actuellement. Sans leur recours auprès du Collège waarop zij zich thans beroepen. Zonder hun beroep bij het
d'environnement, l'exploitation du parking du Parlement européen Milieucollege zou de exploitatie van de parking van het Europees
serait en effet toujours régie par un permis d'environnement et les Parlement immers nog steeds worden beheerst door een milieuvergunning
conditions d'exploitation qu'il comportait. Elles restent par ailleurs en de exploitatievoorwaarden die zij inhield. Zij laten overigens na
en défaut de préciser quels sont les autres parkings dont l'exploitation leur causerait préjudice. L'augmentation de la pollution sonore et atmosphérique engendrée par l'exploitation du parking du Parlement européen ne pourra être à ce point importante qu'elle justifierait la suspension d'une disposition législative. Enfin, le but réel des parties requérantes étant d'entraver la mise en service du parking du Parlement européen, c'est à l'intérêt général que porteraient préjudice leurs manoeuvres, notamment parce que le risque est grand que, face au refus d'établir ce parking, le Parlement européen réduise, voire cesse, ses activités à Bruxelles. te preciseren welke de andere parkings zijn waarvan de exploitatie hun een nadeel zou berokkenen. De toename van de geluidshinder en de luchtvervuiling die de exploitatie van de parking van het Europees Parlement met zich meebrengt kan niet zo omvangrijk zijn dat zij de schorsing van een wetsbepaling zou verantwoorden. Tot slot moet worden opgemerkt dat, aangezien het werkelijke doel van de verzoekende partijen erin bestaat de ingebruikneming van de parking van het Europees Parlement te verhinderen, het aan het algemeen belang is dat de stappen die zij ondernemen afbreuk zouden doen, in het bijzonder omdat het gevaar groot is dat het Europees Parlement, ten gevolge van de weigering die parking te laten aanleggen, zijn activiteiten in Brussel vermindert of zelfs stopzet.
- B - - B -
B.1. La demande de suspension porte sur les articles 102, alinéa 2, et B.1. De vordering tot schorsing heeft betrekking op de artikelen 102,
103 de l'ordonnance du 5 juin 1997. tweede lid, en 103 van de ordonnantie van 5 juni 1997.
L'article 102 dispose comme suit : Artikel 102 luidt als volgt :
« Sont abrogés : « Opgeheven worden :
1° les articles 1er à 76 et 82 à 84 de l'ordonnance du 30 juillet 1992 1° de artikelen 1 tot 76 en 82 tot 84 van de ordonnantie van 30 juli
relative au permis d'environnement modifiée par l'ordonnance du 23 novembre 1993; 1992 betreffende de milieuvergunning, gewijzigd door de ordonnantie van 23 november 1993;
2° dans la mesure où elle s'applique aux installations soumises à un
permis d'environnement, l'ordonnance du 30 juillet 1992 relative à 2° de ordonnantie van 30 juli 1992 betreffende de voorafgaande
l'évaluation préalable des incidences de certains projets dans la effectenbeoordeling van bepaalde projecten in het Brussels
Région de Bruxelles-Capitale modifiée par l'ordonnance du 23 novembre Hoofdstedelijk Gewest, gewijzigd bij de ordonnantie van 23 november
1993 et ses annexes. 1993 en haar bijlagen, voor zover zij van toepassing is op de
inrichtingen onderworpen aan een milieuvergunning.
L'annexe à l'ordonnance du 30 juillet 1992 relative au permis De bijlage bij de ordonnantie van 30 juli 1992 betreffende de
d'environnement telle qu'insérée par l'article 37 de l'ordonnance du milieuvergunning zoals ingevoerd door artikel 37 van de ordonnantie
23 novembre 1993 est modifiée comme suit : van 23 november 1993 wordt gewijzigd als volgt :
1° dans la rubrique n° 69, avant les mots ' Garages, emplacements 1° in de rubriek nr. 69, worden de woorden ' Behalve indien deze
couverts où sont garés des véhicules à moteur ' sont ajoutés les mots uitsluitend dienen voor woningen of kantoren ', ingevoegd vóór de
' Sauf s'ils desservent exclusivement des logements ou des bureaux '; woorden ' Garages, overdekte plaatsen waar motorvoertuigen worden
2° dans la rubrique n° 149, avant les mots ' Parcs de stationnement à geparkeerd '; 2° in de rubriek nr. 149, worden de woorden ' Behalve indien deze
l'air libre pour véhicules à moteur en dehors de la voie publique ' uitsluitend dienen voor woningen of kantoren ' ingevoegd vóór de
sont ajoutés les mots ' Sauf s'ils desservent exclusivement des woorden ' Parkeerplaatsen in open lucht voor motorvoertuigen, buiten
logements ou des bureaux '; de openbare weg '.
La liste des installations de classe I.B et II peut être remplacée, De lijst der inrichtingen van klasse I.B en II kan overeenkomstig
modifiée ou complétée par le Gouvernement, conformément à l'article 4, artikel 4, § 1, door de Regering worden vervangen, gewijzigd of
§ 1er. aangevuld.
La présente disposition ne s'applique pas aux demandes de certificat Deze bepaling is niet van toepassing voor de aanvragen om een
ou de permis d'environnement introduites avant l'entrée en vigueur de milieu-attest of milieuvergunning die werden ingediend vóór de
la présente ordonnance. » inwerkingtreding van deze ordonnantie. »
L'article 103, quant à lui, contient des dispositions transitoires Artikel 103 bevat zijnerzijds overgangsbepalingen, die als volgt
ainsi libellées : luiden :
« Les certificats, permis et agréments accordés avant l'entrée en « De attesten, vergunningen en erkenningen die werden toegekend vóór
vigueur de la présente ordonnance restent valables pour le terme fixé, de inwerkingtreding van deze ordonnantie, blijven geldig voor de
sans préjudice de l'application des dispositions des articles 63 à 65, gestelde termijn, onverminderd de toepassing van de artikelen 63 tot
76 et 77. 65, 76 en 77.
Les procédures d'instruction des demandes et de délivrance des De procedures voor het onderzoek van de aanvragen en de afgifte van de
certificats, permis et agréments ainsi que le traitement des recours attesten, vergunningen en erkenningen, alsook de behandeling van de
administratifs organisés, se font conformément aux règles en vigueur ingestelde administratieve beroepen, geschieden overeenkomstig de
au moment de l'introduction de la demande ou du recours, lorsque regels die van toepassing zijn op het ogenblik van de indiening van de
ceux-ci ont été introduits avant l'entrée en vigueur de la présente aanvraag of het beroep, wanneer deze werden ingediend vóór de
ordonnance. » inwerkingtreding van deze ordonnantie. »
Quant à la recevabilité du recours Ten aanzien van de ontvankelijkheid van het beroep
B.2. Le Gouvernement de la Région de Bruxelles-Capitale conteste B.2. De Brusselse Hoofdstedelijke Regering betwist het belang van de
l'intérêt des parties requérantes au motif que ce dernier se verzoekende partijen om reden dat dat belang zou samenvallen met het
confondrait avec l'intérêt général. algemeen belang.
B.3. Aux termes de l'article 2 de l'ordonnance du 5 juin 1997, B.3. Naar luid van artikel 2 van de ordonnantie van 5 juni 1997 wil
l'ordonnance« tend à assurer la protection contre les dangers, deze« de bescherming waarborgen tegen elke vorm van gevaar, hinder of
nuisances ou inconvénients qu'une installation ou une activité est ongemak die een inrichting of een activiteit, rechtstreeks of
susceptible de causer, directement ou indirectement, à indirect, zou kunnen veroorzaken ten opzichte van het leefmilieu, de
l'environnement, à la santé ou à la sécurité de la population, en ce gezondheid en de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van elke
compris de toute personne se trouvant à l'intérieur de l'enceinte persoon die zich binnen de ruimte van de inrichting bevindt, zonder er
d'une installation sans pouvoir y être protégée en qualité de travailleur ». als werknemer beschermd te kunnen zijn ».
Les parties requérantes sont riveraines d'un bien faisant partie des De verzoekende partijen zijn omwonenden van een goed dat deel uitmaakt
installations classées par l'ordonnance. van de door de ordonnantie in een klasse opgenomen inrichtingen.
La fin de non-recevoir ne peut donc être retenue compte tenu de De grond van niet-ontvankelijkheid kan dan ook niet in aanmerking
l'examen limité du recours en annulation auquel la Cour a pu procéder worden genomen, gelet op het beperkte onderzoek van het beroep tot
dans le cadre de la demande de suspension. vernietiging waartoe het Hof is kunnen overgaan in het kader van de
vordering tot schorsing.
Quant à la demande de suspension Ten aanzien van de vordering tot schorsing
B.4. Aux termes de l'article 20, 1°, de la loi spéciale du 6 janvier B.4. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari
1989 sur la Cour d'arbitrage, deux conditions de fond doivent être 1989 op het Arbitragehof dient aan twee grondvoorwaarden te zijn
remplies pour que la suspension puisse être décidée : voldaan opdat tot schorsing kan worden besloten :
- des moyens sérieux doivent être invoqués; - de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn;
- l'exécution immédiate de la règle attaquée doit risquer de causer un - de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een
préjudice grave difficilement réparable. moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen.
Les deux conditions étant cumulatives, la constatation que l'une de Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat
ces deux conditions n'est pas remplie entraîne le rejet de la demande één van die voorwaarden niet is vervuld tot verwerping van de
de suspension. vordering tot schorsing.
B.5. Les parties requérantes considèrent qu'à défaut de dispositions
transitoires adéquates, l'ordonnance du 5 juin 1997, dont les articles B.5. De verzoekende partijen gaan ervan uit dat de ordonnantie van 5
102, alinéa 2, et 103 sont entrepris, est d'application immédiate. On juni 1997, waarvan de artikelen 102, tweede lid, en 103 worden
aangevochten, bij ontstentenis van geschikte overgangsbepalingen van
peut donc, selon elles, depuis le 6 juillet 1997 - date de l'entrée en onmiddellijke toepassing is. Volgens hen is het dus sedert 6 juli 1997
vigueur de l'ordonnance précitée - exploiter sans permis - de datum van inwerkingtreding van de voormelde ordonnantie -
d'environnement préalable un parking desservant exclusivement des mogelijk om zonder voorafgaande milieuvergunning een parking te
bureaux pour lequel un permis d'urbanisme avait déjà été délivré mais exploiteren die uitsluitend kantoren bedient en waarvoor reeds een
stedenbouwkundige vergunning werd afgegeven maar die, volgens de
qui, selon la législation antérieure, requerrait encore l'octroi d'un vroegere wetgeving, nog steeds de toekenning van een milieuvergunning vergde.
permis d'environnement. B.6.1. Naar luid van het - niet aangevochten - laatste lid van artikel
B.6.1. Aux termes du dernier alinéa, non entrepris, de l'article 102 102 van de bestreden ordonnantie is « deze bepaling [...] niet van
de l'ordonnance attaquée,« la présente disposition ne s'applique pas toepassing voor de aanvragen om een milieu-attest of milieuvergunning
aux demandes de certificat ou de permis d'environnement introduites
avant l'entrée en vigueur de la présente ordonnance ». die werden ingediend vóór de inwerkingtreding van deze ordonnantie ».
Or, la Cour constate que c'est l'article 102 qui modifie, en son Het Hof stelt echter vast dat het het tweede lid van artikel 102 is
alinéa 2, l'article 37 de l'ordonnance du 23 novembre 1993 et supprime dat artikel 37 van de ordonnantie van 23 november 1993 wijzigt en het
l'exigence du permis d'environnement pour l'exploitation d'un parking vereiste van een milieuvergunning opheft voor de exploitatie van een
desservant exclusivement des logements et des bureaux. parking die uitsluitend woningen en kantoren bedient.
Par ailleurs, l'article 103, alinéa 2, de l'ordonnance attaquée Bovendien bepaalt artikel 103, tweede lid, van de bestreden
dispose que« les procédures d'instruction des demandes et de ordonnantie dat« de procedures voor het onderzoek van de aanvragen en
délivrance des certificats, permis et agréments ainsi que le de afgifte van de attesten, vergunningen en erkenningen, alsook de
traitement des recours administratifs organisés, se font conformément behandeling van de ingestelde administratieve beroepen, geschieden
aux règles en vigueur au moment de l'introduction de la demande ou du overeenkomstig de regels die van toepassing zijn op het ogenblik van
recours, lorsque ceux-ci ont été introduits avant l'entrée en vigueur de indiening van de aanvraag of het beroep, wanneer deze werden
de la présente ordonnance ». ingediend vóór de inwerkingtreding van deze ordonnantie »
B.6.2. Il résulte de ces deux dispositions, d'une part, que l'article B.6.2. Uit die twee bepalingen volgt, enerzijds, dat het bestreden
102, alinéa 2, entrepris de l'ordonnance du 5 juin 1997 n'est pas, artikel 102, tweede lid, van de ordonnantie van 5 juni 1997, in
contrairement à ce que soutiennent les parties requérantes, tegenstelling tot hetgeen de verzoekende partijen betogen, niet van
d'application immédiate au cas concret qu'elles évoquent et, d'autre onmiddellijke toepassing is op het concrete geval dat zij aanhalen en,
part, que la s.a. Forum Léopold reste soumise, pour l'exploitation anderzijds, dat de n.v. Forum Léopold, voor de exploitatie van een
d'un parking en sous-sol destiné à l'usage exclusif de bureaux, aux ondergrondse parking uitsluitend ten behoeve van kantoren, onderworpen
conditions prévues par l'ordonnance du 30 juillet 1992. blijft aan de voorwaarden waarin de ordonnantie van 30 juli 1992
Cette lecture des articles 102 et 103 de l'ordonnance attaquée est voorziet. Die lezing van de artikelen 102 en 103 van de bestreden ordonnantie is
d'ailleurs conforme à la réponse donnée par le ministre de trouwens in overeenstemming met het antwoord dat de Minister van
l'Environnement à un membre de la Commission qui s'interrogeait sur Leefmilieu heeft gegeven aan een lid van de Commissie dat vragen had
les parkings pour lesquels un permis avait déjà été octroyé : met betrekking tot de parkings waarvoor reeds een vergunning was
« En seront-ils désormais dispensés ? Le ministre précise que verleend : « Zullen die in de toekomst daarvan worden vrijgesteld ? De minister
l'article 103 prévoit des dispositions transitoires. Le même membre preciseert dat artikel 103 in overgangsbepalingen voorziet. Hetzelfde
constate dès lors que, pour les parkings du quartier européen, ce sont lid stelt bijgevolg vast dat, voor de parkeerplaatsen in de Europese
les anciennes règles qui demeurent en vigueur. Le ministre répond par wijk, de vroegere regels van kracht blijven. De minister bevestigt
l'affirmative. » (Doc., Conseil de la Région de Bruxelles-Capitale, dat. » (Gedr. St., Brusselse Hoofdstedelijke Raad, 1996-1997, A-138/2,
1996-1997, A-138/2, p. 154) p. 154)
B.7. Les dispositions attaquées de l'ordonnance du 5 juin 1997 ne peuvent causer le risque du préjudice grave difficilement réparable allégué par les parties requérantes, puisque c'est l'ordonnance du 30 juillet 1992 qui reste applicable au cas litigieux invoqué par elles pour justifier du bien-fondé de leur demande. B.8. Une des conditions requises pour que la suspension puisse être décidée n'étant pas remplie, la demande de suspension doit être rejetée. Par ces motifs, la Cour B.7. De bestreden bepalingen van de ordonnantie van 5 juni 1997 kunnen het door de verzoekende partijen aangevoerde risico van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel niet veroorzaken, vermits het de ordonnantie van 30 juli 1992 is die toepasselijk blijft op het betwiste geval dat door hen wordt aangevoerd om de gegrondheid van hun vordering te staven. B.8. Vermits één van de voorwaarden die vereist zijn opdat tot schorsing kan worden besloten niet is vervuld, moet de vordering tot schorsing worden verworpen. Om die redenen, het Hof
rejette la demande de suspension. verwerpt de vordering tot schorsing.
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 28 octobre 1997. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 28 oktober 1997.
Le président f.f., De wnd. voorzitter,
L. François. L. François.
Le greffier, De griffier,
L. Potoms. L. Potoms.
^