← Retour vers "Arrêt n° 40/97 du 14 juillet 1997 Numéro du rôle : 1020 En cause : la question préjudicielle
concernant la loi du 30 juin 1971 relative aux amendes administratives applicables en cas d'infraction
à certaines lois sociales, posée par le Tribun La Cour d'arbitrage, composée
des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H. Boel, L(...)"
Arrêt n° 40/97 du 14 juillet 1997 Numéro du rôle : 1020 En cause : la question préjudicielle concernant la loi du 30 juin 1971 relative aux amendes administratives applicables en cas d'infraction à certaines lois sociales, posée par le Tribun La Cour d'arbitrage, composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H. Boel, L(...) | Arrest nr. 40/97 van 14 juli 1997 Rolnummer 1020 Inzake : de prejudiciële vraag over de wet van 30 juni 1971 betreffende de administratieve geldboeten toepasselijk in geval van inbreuk op sommige sociale wetten, gesteld door de Arbeidsrechtba Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de rechters H. (...) |
---|---|
COUR D'ARBITRAGE | ARBITRAGEHOF |
Arrêt n° 40/97 du 14 juillet 1997 | Arrest nr. 40/97 van 14 juli 1997 |
Numéro du rôle : 1020 | Rolnummer 1020 |
En cause : la question préjudicielle concernant la loi du 30 juin 1971 | Inzake : de prejudiciële vraag over de wet van 30 juni 1971 |
relative aux amendes administratives applicables en cas d'infraction à | betreffende de administratieve geldboeten toepasselijk in geval van |
certaines lois sociales, posée par le Tribunal du travail de Verviers. | inbreuk op sommige sociale wetten, gesteld door de Arbeidsrechtbank te Verviers. |
La Cour d'arbitrage, | Het Arbitragehof, |
composée des présidents M. Melchior et L. De Grève, et des juges H. | samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en L. De Grève, en de |
Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, G. De Baets, E. Cerexhe, | rechters H. Boel, L. François, P. Martens, J. Delruelle, G. De Baets, |
H. Coremans, A. Arts, R. Henneuse et M. Bossuyt, assistée du greffier | E. Cerexhe, H. Coremans, A. Arts, R. Henneuse en M. Bossuyt, |
L. Potoms, présidée par le président M. Melchior, | bijgestaan door de griffier L. Potoms, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag |
Par jugement du 4 novembre 1996 en cause de H. Mornard contre le | Bij vonnis van 4 november 1996 in zake H. Mornard tegen het Ministerie |
ministère de l'Emploi et du Travail, dont l'expédition est parvenue au | van Tewerkstelling en Arbeid, waarvan de expeditie ter griffie van het |
greffe de la Cour le 6 décembre 1996, le Tribunal du travail de | Hof is ingekomen op 6 december 1996, heeft de Arbeidsrechtbank te |
Verviers a posé la question préjudicielle suivante : | Verviers de volgende prejudiciële vraag gesteld : |
« La loi du 30 juin 1971 relative aux amendes administratives | « Schendt de wet van 30 juni 1971 betreffende de administratieve |
[applicables en cas d'infraction à certaines lois sociales] | geldboeten [toepasselijk in geval van inbreuk op sommige sociale |
viole-t-elle les articles 10 et 11 de la Constitution en instaurant | wetten] de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, doordat zij degenen die |
une répression plus grave des coupables d'infractions sociales, | zich aan sociale misdrijven schuldig maken zwaarder bestraft, met name |
notamment parce qu'elle n'autorise pas la réduction du montant de | omdat zij geen verlaging van het bedrag van de boete toestaat in geval |
l'amende en cas de circonstances atténuantes, parce qu'elle n'autorise | van verzachtende omstandigheden, omdat zij noch opschorting, noch |
ni suspension, ni sursis, ni probation et parce qu'elle n'autorise pas | uitstel, noch probatie toestaat en omdat zij niet toestaat dat |
la considération des causes de justification ou d'excuse, alors que | rechtvaardigings- of verschoningsgronden in aanmerking worden genomen, |
ces modérations sont permises pour la répression des mêmes faits | terwijl die milderingen wel zijn toegestaan voor de bestraffing van |
suivant la voie d'amendes pénales ? » | dezelfde feiten via strafrechtelijke boeten ? » |
II. Les faits et la procédure antérieure | II. De feiten en de rechtspleging in het bodemgeschil |
L'affaire oppose H. Mornard au ministère de l'Emploi et du Travail. | In de zaak is door H. Mornard een vordering ingesteld tegen het |
Le demandeur s'est vu infliger une amende administrative unique de | Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid. |
120.000 francs pour avoir commis, d'une part, une infraction à | Aan eiser werd een enige administratieve geldboete van 120.000 frank |
opgelegd, omdat hij zich schuldig had gemaakt aan een overtreding van | |
l'article 3, alinéa 1er, de l'arrêté royal du 8 août 1980 relatif à la | artikel 3, eerste lid, van het koninklijk besluit van 8 augustus 1980 |
tenue des documents sociaux, du chef de n'avoir pas tenu de registre | betreffende het bijhouden van sociale documenten, vermits hij geen |
du personnel et, d'autre part, une infraction à l'article 175, 2°, de | personeelsregister had bijgehouden, enerzijds, en van artikel 175, 2°, |
l'arrêté royal du 25 novembre 1991 portant réglementation du chômage, | van het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de |
du chef d'avoir occupé un travailleur non inscrit au registre du | werkloosheidsreglementering, vermits hij een werknemer had |
tewerkgesteld die niet in het personeelsregister was ingeschreven en | |
personnel et à qui le droit aux allocations de chômage doit être | aan wie op grond daarvan het recht op een werkloosheidsuitkering moet |
refusé à cause de cette occupation. | worden geweigerd, anderzijds. |
Dans la motivation de la décision de renvoi, le Tribunal du travail | In de motivering van de verwijzingsbeslissing stelt de |
constate que les infractions précitées qui ont donné lieu à une amende | Arbeidsrechtbank vast dat de voormelde inbreuken die geleid hebben tot |
administrative auraient pu faire l'objet d'une sanction pénale (amende | een administratieve geldboete, het voorwerp hadden kunnen uitmaken van |
de 1.000 à 5.000 francs et/ou emprisonnement de huit jours à un an) | een strafrechtelijke sanctie (geldboete van 1.000 tot 5.000 frank |
en/of gevangenisstraf van acht dagen tot een jaar), met toepassing van | |
par application de l'article 11, 3, a), de l'arrêté royal du 23 | artikel 11, 3, a), van het koninklijk besluit van 23 oktober 1978 en |
octobre 1978 et de l'article 175, 2°, de l'arrêté royal du 25 novembre | van artikel 175, 2°, van het koninklijk besluit van 25 november 1991. |
1991. L'auditeur du travail de Verviers avait cependant renoncé aux | De arbeidsauditeur te Verviers had evenwel afgezien van |
poursuites pénales. | strafvervolging. |
Le Tribunal constate ensuite que parce qu'en l'occurrence c'est une | Voorts stelt de Rechtbank vast dat, omdat het te dezen gaat om een |
amende administrative et non pas une amende pénale qui a été | administratieve geldboete en niet om een strafrechtelijke boete die |
appliquée, le pouvoir judiciaire n'aurait ni la compétence de réduire | werd opgelegd, de rechterlijke macht noch bevoegd zou zijn om het |
le montant comminé en dessous du minimum légal, par référence aux | opgelegde bedrag te laten dalen onder het wettelijke minimum, onder |
articles 85 et 100 du Code pénal, ni celle de prononcer la suspension | verwijzing naar de artikelen 85 en 100 van het Strafwetboek, noch om |
de la condamnation en vertu de l'article 3 de la loi du 29 juin 1964, | de opschorting van de veroordeling uit te spreken, krachtens artikel 3 |
ni celle de prononcer le sursis de tout ou partie de la condamnation | van de wet van 29 juni 1964, noch om het uitstel van de gehele |
veroordeling of een gedeelte ervan uit te spreken, krachtens artikel 8 | |
en vertu de l'article 8 de la loi du 29 juin 1964, ni celle de | van de wet van 29 juni 1964, noch om de probatieopschorting of het |
prononcer la suspension probatoire ou le sursis probatoire en vertu de | probatie-uitstel uit te spreken, krachtens artikel 1, 2, van de wet |
l'article 1er, 2, de la loi du 29 juin 1964, ni celle d'admettre les | van 29 juni 1964, noch om rechtvaardigings- en verschoningsgronden in |
causes de justification et d'excuse en vertu de l'article 71 du Code | aanmerking te nemen, krachtens artikel 71 van het Strafwetboek. En de |
pénal. Et d'en déduire qu'il est anormal que la faute pénale, plus | Rechtbank leidt daaruit af dat het abnormaal is dat de |
grave, devienne ainsi plus légèrement sanctionnable qu'une faute | strafrechtelijke fout, die zwaarder is, op die manier lichter wordt |
administrative. | bestraft dan een administratieve fout. |
C'est ainsi que, d'office, le Tribunal du travail a décidé de poser à | Daarom heeft de Arbeidsrechtbank ambtshalve beslist de voormelde |
la Cour la question préjudicielle mentionnée ci-dessus. | prejudiciële vraag te stellen aan het Hof. |
III. La procédure devant la Cour | III. De rechtspleging voor het Hof |
Par ordonnance du 6 décembre 1996, le président en exercice a désigné | Bij beschikking van 6 december 1996 heeft de voorzitter in functie de |
les juges du siège conformément aux articles 58 et 59 de la loi | rechters van de zetel aangewezen overeenkomstig de artikelen 58 en 59 |
spéciale du 6 janvier 1989 sur la Cour d'arbitrage. | van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Arbitragehof. |
Les juges-rapporteurs ont estimé n'y avoir lieu de faire application | De rechters-verslaggevers hebben geoordeeld dat er geen aanleiding was |
des articles 71 ou 72 de la loi organique. | om artikel 71 of 72 van de organieke wet toe te passen. |
La décision de renvoi a été notifiée conformément à l'article 77 de la | Van de verwijzingsbeslissing is kennisgegeven overeenkomstig artikel |
loi organique, par lettres recommandées à la poste le 8 janvier 1997. | 77 van de organieke wet bij op 8 januari 1997 ter post aangetekende brieven. |
L'avis prescrit par l'article 74 de la loi organique a été publié au | Het bij artikel 74 van de organieke wet voorgeschreven bericht is |
Moniteur belge du 15 janvier 1997. | bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 15 januari 1997. |
Le Conseil des ministres, rue de la Loi 16, 1000 Bruxelles, a | De Ministerraad, Wetstraat 16, 1000 Brussel, heeft een memorie |
introduit un mémoire par lettre recommandée à la poste le 21 février | ingediend bij op 21 februari 1997 ter post aangetekende brief. |
1997. Par ordonnance du 30 avril 1997, la Cour a déclaré l'affaire en état | Bij beschikking van 30 april 1997 heeft het Hof de zaak in gereedheid |
et fixé l'audience au 3 juin 1997. | verklaard en de dag van de terechtzitting bepaald op 3 juni 1997. |
Cette ordonnance a été notifiée au Conseil des ministres ainsi qu'à | Van die beschikking is kennisgegeven aan de Ministerraad en zijn |
son avocat, par lettres recommandées à la poste le 2 mai 1997. | advocaat bij op 2 mei 1997 ter post aangetekende brieven. |
Par ordonnance du 29 mai 1997, la Cour a prorogé jusqu'au 6 décembre | Bij beschikking van 29 mei 1997 heeft het Hof de termijn waarbinnen |
1997 le délai dans lequel l'arrêt doit être rendu. | het arrest moet worden gewezen, verlengd tot 6 december 1997. |
Par ordonnance du 29 mai 1997, le président M. Melchior a soumis | Bij beschikking van 29 mei 1997 heeft voorzitter M. Melchior de zaak |
l'affaire à la Cour réunie en séance plénière. | voorgelegd aan het Hof in voltallige zitting. |
Par ordonnance du 3 juin 1997, l'affaire a été reportée à l'audience | Bij beschikking van 3 juni 1997 is de zaak uitgesteld tot de |
du 12 juin 1997. | terechtzitting van 12 juni 1997. |
Cette ordonnance a été notifiée au Conseil des ministres et à son | Van die beschikking is kennisgegeven aan de Ministerraad en zijn |
avocat, par lettres recommandées à la poste le 3 juin 1997. | advocaat bij op 3 juni 1997 ter post aangetekende brieven. |
A l'audience publique du 12 juin 1997 : | Op de openbare terechtzitting van 12 juni 1997 : |
a comparu : | is verschenen : |
Me R. Ergec loco Me P. Peeters, avocats au barreau de Bruxelles, pour | Mr. R. Ergec loco Mr. P. Peeters, advocaten bij de balie te Brussel, |
le Conseil des ministres; | voor de Ministerraad; |
les juges-rapporteurs E. Cerexhe et H. Boel ont fait rapport; | hebben de rechters-verslaggevers E. Cerexhe en H. Boel verslag |
uitgebracht; | |
l'avocat précité a été entendu; | is voornoemde advocaat gehoord; |
l'affaire a été mise en délibéré. | is de zaak in beraad genomen. |
La procédure s'est déroulée conformément aux articles 62 et suivants | De rechtspleging is gevoerd overeenkomstig de artikelen 62 en volgende |
de la loi organique, relatifs à l'emploi des langues devant la Cour. | van de organieke wet, die betrekking hebben op het gebruik van de talen voor het Hof. |
IV. Quant aux dispositions faisant l'objet de la question | IV. Ten aanzien van de bepalingen die het onderwerp zijn van de |
préjudicielle | prejudiciële vraag |
La loi du 30 juin 1971 permet d'infliger des amendes qu'elle qualifie d'administratives aux employeurs contrevenant aux lois sociales qu'elle définit, pour autant que les faits soient passibles de sanctions pénales (articles 1er et 1erbis). L'infraction fait l'objet soit de poursuites pénales, soit d'une amende administrative (article 4, alinéa 1er), étant entendu que, « même si un acquittement les clôture », les poursuites pénales excluent l'application d'une amende administrative (article 5, alinéa 2). Si, compte tenu de la gravité de l'infraction (article 5, alinéa 1er), | Op grond van de wet van 30 juni 1971 kunnen administratief genoemde geldboeten worden opgelegd aan de werkgevers die de sociale wetten overtreden die de wet omschrijft, voor zover de feiten voor strafvervolging vatbaar zijn (artikelen 1 en 1bis). De overtreding wordt strafrechtelijk vervolgd, ofwel wordt een administratieve geldboete opgelegd (artikel 4, eerste lid), met dien verstande dat, « ook wanneer de vervolging tot vrijspraak heeft geleid », de strafvervolging een administratieve geldboete uitsluit (artikel 5, tweede lid). Indien het openbaar ministerie, in acht genomen de ernst van de overtreding (artikel 5, eerste lid), besluit geen strafrechtelijke |
le ministère public décide de ne pas engager de poursuites pénales, il | vervolging in te stellen, meldt het dit aan de door de Koning |
en fait part au fonctionnaire désigné par le Roi, lequel peut alors | aangestelde ambtenaar, die dan binnen een termijn van vijf jaar na het |
dans un délai de cinq ans après le fait constitutif de l'infraction | feit dat de overtreding uitmaakt (artikel 13) kan beslissen de |
(article 13) décider d'infliger une amende administrative à | werkgever een administratieve geldboete op te leggen; hij kan dat ook, |
l'employeur; il peut aussi le faire si le ministère public ne lui | indien het openbaar ministerie hem van zijn beslissing niet binnen de |
notifie pas sa décision dans le délai requis (articles 4, alinéa 2, et | gestelde termijn kennisgeeft (artikelen 4, tweede lid, en 7, tweede |
7, alinéa 2). L'amende n'est applicable qu'à l'employeur, même si | lid). De geldboete is alleen toepasselijk op de werkgever, zelfs |
l'infraction a été commise par un préposé ou un mandataire (article | indien de overtreding door een aangestelde of een lasthebber is begaan |
3). | (artikel 3). |
Le fonctionnaire doit au préalable mettre l'employeur en mesure de | De ambtenaar moet voorafgaandelijk de werkgever de mogelijkheid bieden |
présenter ses moyens de défense (article 7, alinéa 2). Sa décision est | zijn verweermiddelen naar voren te brengen (artikel 7, tweede lid). |
motivée et fixe le montant de l'amende; la notification qui en est | Zijn beslissing is met redenen omkleed en stelt de hoogte van de |
faite éteint l'action publique (article 7, alinéas 4 et 5). | geldboete vast; de kennisgeving hiervan doet de strafvordering |
L'employeur dispose d'un délai de deux mois à compter de cette | vervallen (artikel 7, vierde en vijfde lid). |
notification pour introduire un recours devant le tribunal du travail | De werkgever beschikt over een termijn van twee maanden vanaf die |
(article 8, alinéa 1er). Ce recours suspend l'exécution de la | kennisgeving om beroep aan te tekenen bij de arbeidsrechtbank (artikel |
décision, sauf si celle-ci est prise en application de l'article | 8, eerste lid). Dat beroep schorst de uitvoering van de beslissing, |
1erbis, 1°. | tenzij deze is genomen met toepassing van artikel 1bis, 1°. |
Les articles 9 à 12ter de la loi déterminent les modalités de calcul | De artikelen 9 tot 12ter van de wet bepalen de wijze van berekening en |
et de paiement de l'amende. | betaling van de geldboete. |
V. En droit | V. In rechte |
A | A |
Mémoire du Conseil des ministres | Memorie van de Ministerraad |
A.1. Après avoir demandé la jonction de cette cause avec les affaires | A.1. Na de samenvoeging van die zaak met de zaken met rolnummers 959 |
inscrites sous les numéros 959 et 960 du rôle, on rappelle l'arrêt n° | en 960 te hebben gevraagd, brengt de Ministerraad het arrest nr. 72/92 |
72/92 rendu par la Cour le 18 novembre 1992. Dans cet arrêt, la Cour | in herinnering, dat het Hof op 18 november 1992 heeft gewezen. In dat |
tient compte des particularités du droit pénal social, du souci de ne | arrest houdt het Hof rekening met de specifieke kenmerken van het |
pas encombrer les tribunaux correctionnels et de celui, partant, de | sociaal strafrecht, met de zorg om de correctionele rechtbanken niet |
te overbelasten en met de zorg om bijgevolg het toezicht op de | |
confier aux juridictions du travail le contrôle de l'application de la loi. | toepassing van de wet aan de arbeidsgerechten toe te vertrouwen. |
Il ressort aussi de l'article 5 de la loi du 30 juin 1971 que les | Uit artikel 5 van de wet van 30 juni 1971 blijkt tevens dat de |
infractions graves donnent normalement lieu à des poursuites pénales | ernstige overtredingen normalerwijze aanleiding geven tot |
entraînant l'applicabilité de l'intégralité des principes généraux du | strafvervolging, waaruit de toepasselijkheid volgt van het geheel van |
droit pénal. | de algemene beginselen van het strafrecht. |
En s'appuyant sur la jurisprudence de la Cour européenne des droits de | Steunend op de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de |
l'homme (arrêts [fv]SDztürk du 21 février 1984 et Lutz du 25 août | Mens (arresten [fv]SDztürk van 21 februari 1984 en Lutz van 25 |
1987), il faut considérer que la loi qui fait l'objet de la question | augustus 1987), dient geoordeeld te worden dat de wet waarover de |
préjudicielle s'inscrit dans le courant d'une tendance moderne commune | prejudiciële vraag handelt, in de lijn ligt van een moderne tendens |
à l'ensemble des Etats européens. Cette tendance à la dépénalisation | die alle Europese Staten met elkaar gemeen hebben. Die tendens tot |
doit s'entourer d'une série de garanties comme l'accès à un tribunal | depenalisering dient gepaard te gaan met een reeks waarborgen, zoals |
doté d'une compétence de pleine juridiction, sans qu'il faille | de toegang tot een rechtbank met volle rechtsmacht, zonder dat de |
cependant étendre aux amendes administratives l'application de | toepassing van het geheel van de algemene beginselen van het |
l'ensemble des principes généraux du droit pénal. | strafrecht evenwel tot de administratieve geldboeten zou moeten worden uitgebreid. |
Parmi les principes généraux à appliquer aux sanctions | Van de op de administratieve sancties toe te passen algemene |
administratives, la recommandation n° R(91)1 du Comité des ministres | beginselen somt de aanbeveling nr. R(91)1 van het Comité van ministers |
n'énonce que les principes de la légalité, de la non-rétroactivité, le | enkel de beginselen op van de wettigheid, de niet-terugwerkende |
principe non bis in idem, le délai raisonnable de la procédure ainsi | kracht, het beginsel non bis in idem, de redelijke termijn van de |
que des garanties procédurales équitables (charge de la preuve, droit | rechtspleging, alsmede waarborgen voor een eerlijke procesvoering |
d'être entendu, motivation de la décision, etc.). | (bewijslast, recht om te worden gehoord, motivering van de beslissing, enz.). |
La loi du 30 juin 1971 répond à toutes ces garanties. En revanche, le | De wet van 30 juni 1971 beantwoordt aan al die waarborgen. De rechter |
juge ne peut réduire le montant des amendes en dessous des minima ni | kan daarentegen het bedrag van de geldboeten niet verlagen tot onder |
accorder le sursis. Ni la Constitution ni les instruments | de minima, noch uitstel verlenen. Noch de Grondwet, noch de |
internationaux n'imposent cependant l'application de l'ensemble des | internationale verdragen leggen evenwel de toepassing van het geheel |
principes généraux du droit pénal aux amendes administratives. | van de algemene beginselen van het strafrecht op de administratieve |
geldboeten op. Het tegenovergestelde betogen zou erop neerkomen dat | |
Prétendre le contraire reviendrait à remettre en cause le principe | het beginsel zelf van de administratieve geldboeten op de helling |
même des amendes administratives et à nier les spécificités du droit | wordt gezet en dat de specifieke kenmerken van het sociaal strafrecht |
pénal social. | worden verloochend. |
A.2. Le but des amendes administratives n'est pas seulement de | A.2. Het doel van de administratieve geldboeten bestaat er niet alleen |
combattre efficacement la fraude sociale, mais aussi de réprimer des | in de sociale fraude doeltreffend te bestrijden, maar ook de louter |
infractions purement administratives. L'objectif serait affaibli si le | administratieve overtredingen te bestraffen. De doelstelling zou |
fraudeur potentiel pouvait invoquer comme circonstance atténuante le | worden afgezwakt, indien de potentiële fraudeur als verzachtende |
fait qu'il a régularisé la situation après la constatation de la | omstandigheid het feit zou kunnen aanvoeren dat hij de situatie na de |
fraude sociale. L'article 85 du Code pénal, relatif aux circonstances | vaststelling van de sociale fraude heeft geregulariseerd. Artikel 85 |
van het Strafwetboek, betreffende de verzachtende omstandigheden, is | |
atténuantes, n'est d'ailleurs pas toujours applicable en droit pénal | overigens niet altijd toepasselijk in het sociale strafrecht, en dit |
social et ce, conformément aux dispositions de l'article 100 du même | overeenkomstig de bepalingen van artikel 100 van datzelfde Wetboek. |
Code. Lorsque les circonstances atténuantes sont admises, il faut | Wanneer verzachtende omstandigheden worden aanvaard, dient te worden |
observer que les amendes administratives ont été introduites, non pas | opgemerkt dat de administratieve geldboeten werden ingevoerd, niet om |
het niet in orde zijn ten aanzien van de diensten van de sociale | |
pour sanctionner le fait de ne pas être en règle vis-à-vis des | zekerheid strafbaar te stellen, maar wel het omzeilen zelf van de |
services de la sécurité sociale, mais pour sanctionner le fait même | sociale wetten. Zelfs ingeval de situatie geregulariseerd wordt, zou |
d'avoir contourné les lois sociales. Même en cas de régularisation, | de administratieve geldboete verschuldigd blijven. De regularisering |
l'amende administrative resterait due. La régularisation ne fait pas | doet de vastgestelde overtreding niet verdwijnen. Die overweging |
disparaître l'infraction constatée. Cette considération justifie | verantwoordt genoegzaam de onsamendrukbaarheid van de minimumboeten. |
amplement l'incompressibilité des minima des amendes. | De administratieve geldboeten hebben ook tot doel het materiële nadeel |
Les amendes administratives ont aussi pour objectif de réparer le | dat de sociale fraude aan de gemeenschap berokkent, te herstellen. |
préjudice matériel causé à la collectivité par la fraude sociale. | Bovendien dient het openbaar ministerie, in geval van minnelijke |
Par ailleurs, en cas de transaction pénale, le ministère public doit | schikking in strafzaken, de minima in acht te nemen die bij de wet van |
respecter les minima prévus par la loi du 30 juin 1971 et par les | 30 juni 1971 en bij de andere sociale wetten zijn vastgesteld. |
autres lois sociales. | |
Les minima incompressibles n'excluent pas l'individualisation de | De onsamendrukbare minima sluiten niet uit dat de rechter de |
l'amende administrative par le juge puisqu'ils prévoient un montant | administratieve geldboete individualiseert, vermits in een minimum- en |
minimum et un montant maximum. Ainsi, l'amende peut être fixée de | een maximumbedrag is voorzien. De geldboete kan dan ook op soepeler |
wijze worden vastgesteld, zodat beter rekening kan worden gehouden met | |
façon plus souple, de sorte que l'on peut mieux tenir compte de | de omvang van de teweeggebrachte sociale schade, de |
l'ampleur du dommage social causé, de l'état d'esprit, des antécédents | geestesgesteldheid, de voorgeschiedenis en de vermogenstoestand van de |
et des possibilités patrimoniales du contrevenant. | overtreder. |
A.3. En conséquence, le Conseil des ministres invite la Cour à | A.3. De Ministerraad verzoekt het Hof dan ook dezelfde algehele |
procéder à la même appréciation globale des dispositions législatives | beoordeling van de betwiste wetsbepalingen te hanteren als in het |
litigieuses que celle qui fit l'objet de l'arrêt précité du 18 | voormelde arrest van 18 november 1992. |
novembre 1992. | |
B | B |
Quant à l'objet de la question préjudicielle | Ten aanzien van het onderwerp van de prejudiciële vraag |
B.1. Il ressort des termes de la question préjudicielle, éclairés par | B.1. Uit de bewoordingen van de prejudiciële vraag, die in de |
les motifs du jugement qui la pose, qu'est soumis au contrôle de la | motivering van het verwijzingsvonnis worden toegelicht, blijkt dat het |
Cour l'ensemble des dispositions de la loi du 30 juin 1971 relative | geheel van de bepalingen van de wet van 30 juni 1971 betreffende de |
administratieve geldboeten toepasselijk in geval van inbreuk op | |
aux amendes administratives applicables en cas d'infraction à | sommige sociale wetten aan het Hof ter toetsing wordt voorgelegd, |
certaines lois sociales, en ce que ces dispositions ne permettent pas | doordat die bepalingen de arbeidsgerechten, in tegenstelling tot de |
aux juridictions du travail, contrairement aux juridictions pénales, | strafgerechten, niet de mogelijkheid bieden toepassing te maken van de |
ni, d'une part, de faire application des modalités légales | wettelijke modaliteiten van individualisering van de straf, |
d'individualisation de la peine et notamment de réduire le montant de | inzonderheid de mogelijkheid het bedrag van de boete te verlagen in |
l'amende en cas de circonstances atténuantes, d'autoriser la | geval van verzachtende omstandigheden, de opschorting, het uitstel of |
suspension, le sursis ou la probation et de retenir les causes | de probatie toe te kennen en de verschoningsgronden in aanmerking te |
d'excuse, ni, d'autre part, de retenir les causes de justification. | nemen, enerzijds, of de rechtvaardigingsgronden in aanmerking te |
B.2. Lorsque le législateur estime que certains manquements à des obligations légales doivent faire l'objet d'une répression, il relève de son pouvoir d'appréciation de décider s'il est opportun d'opter pour des sanctions pénales ou pour des sanctions administratives. Le choix de l'une ou l'autre catégorie de sanctions ne peut être considéré comme établissant, en soi, une discrimination. B.3.1. Lorsqu'un même manquement à des obligations légales fait l'objet, tantôt de sanctions pénales, tantôt de sanctions administratives, la différence de traitement qui pourrait en résulter n'est admissible que si elle est raisonnablement justifiée. | nemen, anderzijds. B.2. Wanneer de wetgever oordeelt dat sommige tekortkomingen in wettelijke verplichtingen beteugeld moeten worden, dan behoort het tot zijn beoordelingsbevoegdheid te beslissen of het opportuun is om voor strafsancties of voor administratieve sancties te opteren. De keuze van de ene of de andere categorie van sancties kan niet worden geacht op zich een discriminatie in te voeren. B.3.1. Wanneer eenzelfde tekortkoming in wettelijke verplichtingen het voorwerp uitmaakt, nu eens van strafsancties, dan weer van administratieve sancties, dan is het verschil in behandeling dat daaruit zou kunnen voortvloeien slechts toelaatbaar indien het in redelijkheid is verantwoord. |
B.3.2. La possibilité de recourir à des sanctions administratives pour | B.3.2. De mogelijkheid een beroep te doen op administratieve sancties |
réprimer certaines infractions à la législation sociale repose sur un | om sommige overtredingen van de sociale wetgeving te beteugelen, |
fondement objectif et raisonnable. | steunt op een objectieve en redelijke grondslag. |
En effet, il ressort de l'exposé des motifs de la loi du 30 juin 1971 | Uit de memorie van toelichting van de wet van 30 juni 1971 blijkt |
que l'application de la procédure ordinaire à certaines infractions à | immers dat de toepassing van de gewone procedure op bepaalde |
la législation sociale était inadéquate en ce que l'action répressive | overtredingen van de sociale wetgeving inadequaat was in zoverre de |
était trop lourde dans ses effets, en ce que les sanctions pénales | strafvordering te zware gevolgen had, in zoverre de strafmaatregelen |
étaient rarement appliquées et en ce que le caractère préventif du | zelden werden toegepast en in zoverre het preventieve karakter van het |
droit pénal social s'en trouvait fortement atténué (Doc. parl., | sociaal strafrecht er sterk door werd afgezwakt (Gedr. St., Kamer, |
Chambre, 1970-1971, n° 939/1). La procédure instaurée par la loi du 30 | 1970-1971, nr. 939/1). De door de wet van 30 juni 1971 ingevoerde |
juin 1971 évite à l'intéressé les inconvénients d'une comparution | procedure bespaart de betrokkene de nadelen van de verschijning voor |
devant une juridiction répressive, lui épargne le caractère infamant | een strafgerecht en het onterende karakter van strafrechtelijke |
qui s'attache aux condamnations pénales et lui permet d'échapper aux | veroordelingen, en maakt het hem mogelijk de gevolgen te ontlopen van |
conséquences d'une inscription au casier judiciaire (Doc. parl., | een vermelding in het strafregister (Gedr. St., Senaat, 1970-1971, nr. |
Sénat, 1970-1971, 514, rapport de la Commission, p. 2). | 514, verslag van de Commissie, p. 2). |
B.4. Il reste cependant à examiner si le choix du législateur n'a pas | B.4. Niettemin moet nog worden onderzocht of de keuze van de wetgever |
des effets discriminatoires en ce qu'il conduit aux différences de | geen discriminerende gevolgen heeft in zoverre die keuze leidt tot de |
traitement dénoncées dans la question préjudicielle. | |
Quant aux modalités légales d'individualisation de la peine | verschillen in behandeling die in de prejudiciële vraag zijn |
B.5.1. Alors qu'elle entend réprimer des faits passibles de sanctions | aangeklaagd. Ten aanzien van de wettelijke modaliteiten van individualisering van |
pénales, la loi du 30 juin 1971 établit un régime qui traite différemment deux catégories de personnes comparables. En effet, contrairement à la personne qui est citée à comparaître devant le tribunal correctionnel, la personne physique qui exerce, devant le tribunal du travail, un recours contre la décision lui infligeant une amende administrative ne peut bénéficier de certaines modalités légales d'individualisation de la peine. B.5.2. La personne poursuivie devant le tribunal correctionnel par l'auditeur du travail peut, s'il existe des circonstances atténuantes, se voir infliger une peine inférieure au minimum légal, si la loi | de straf B.5.1. Terwijl de wet van 30 juni 1971 de bedoeling heeft de feiten te beteugelen waarop strafsancties staan, voert zij een stelsel in dat twee vergelijkbare categorieën van personen verschillend behandelt. In tegenstelling tot de persoon die gedagvaard wordt om voor de correctionele rechtbank te verschijnen, kan de natuurlijke persoon die voor de arbeidsrechtbank een beroep instelt tegen de beslissing waarbij hem een administratieve geldboete wordt opgelegd, sommige wettelijke modaliteiten van individualisering van de straf immers niet genieten. B.5.2. Aan de persoon die voor de correctionele rechtbank vervolgd wordt door de arbeidsauditeur kan, indien verzachtende omstandigheden voorhanden zijn, een straf worden opgelegd die lichter is dan het wettelijke minimum, indien de wet die de door hem begane overtreding |
réprimant l'infraction qu'elle a commise rend applicable l'article 85 | strafbaar stelt, artikel 85 van het Strafwetboek toepasselijk maakt. |
du Code pénal. La même personne peut en outre bénéficier de | Dezelfde persoon kan bovendien de toepassing van de artikelen 3 en 8 |
l'application des articles 3 et 8 de la loi du 29 juin 1964 concernant | van de wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en |
la suspension, le sursis et la probation. | de probatie genieten. |
B.5.3. En revanche, la personne qui a commis une infraction à la même | B.5.3. De persoon die een overtreding van dezelfde bepaling heeft |
disposition, dont le dossier a été classé sans suite par l'auditeur du | begaan, wiens dossier door de arbeidsauditeur werd geseponeerd, aan |
travail, qui s'est vu infliger une amende administrative et qui a | wie een administratieve geldboete werd opgelegd en die voor de |
exercé le recours prévu par la loi devant le tribunal du travail ne | arbeidsrechtbank het beroep heeft ingesteld waarin de wet voorziet, |
peut pas bénéficier de mesures comparables : le tribunal ne peut | kan daarentegen geen vergelijkbare maatregelen genieten : de rechtbank |
infliger à cette personne une amende inférieure au minimum légal, | kan hem geen geldboete opleggen die lager is dan het wettelijke |
alors même que, en raison des circonstances, le montant de l'amende | minimum, en dit terwijl het bedrag van de boete haar, wegens de |
lui paraîtrait disproportionné. Il ne peut pas davantage la faire | omstandigheden, onevenredig zou lijken. Zij kan die persoon evenmin |
bénéficier d'une mesure de suspension, de sursis ou de probation, ces | een maatregel van opschorting, uitstel of probatie laten genieten, |
mesures ne pouvant être ordonnées que par une juridiction pénale. | vermits die maatregelen enkel door een strafgerecht kunnen worden |
B.6.1. Les modalités d'individualisation des peines permettent | bevolen. B.6.1. Met de modaliteiten van individualisering van de straffen wordt |
notamment de prendre en considération les circonstances dans | beoogd de omstandigheden waarin de overtreding werd gepleegd in |
lesquelles l'infraction a été commise, d'avoir égard à l'amendement du | aanmerking te nemen, oog te hebben voor de verbetering van de |
délinquant, de favoriser sa réintégration, de tenir compte de | delinquent, diens reïntegratie te bevorderen, rekening te houden met |
considérations socio-professionnelles et de proportionner la peine à | socioprofessionele overwegingen en de straf in overeenstemming te |
la gravité des faits. | brengen met de ernst van de feiten. |
B.6.2. Les mesures prévues par la loi du 29 juin 1964 ont été conçues | B.6.2. De maatregelen waarin de wet van 29 juni 1964 voorziet, werden |
comme des mesures étroitement liées aux sanctions pénales. Il s'agit | opgevat als maatregelen die nauw verband houden met de strafsancties. |
de « permettre au juge de mettre l'auteur d'une infraction à l'épreuve | De bedoeling bestaat erin de rechter de mogelijkheid te verschaffen de |
pendant un certain temps, à la suite duquel, si son comportement est | dader van een misdrijf op proef te stellen gedurende een bepaalde |
satisfaisant, aucune condamnation n'est prononcée, ni aucune peine | periode, na afloop waarvan, indien zijn gedrag bevredigend is, geen |
d'emprisonnement subie » (Ann., Sénat, 1963-1964, n° 5, discussion, | veroordeling wordt uitgesproken, noch een gevangenisstraf wordt |
séance du 26 novembre 1963, p. 80). Ces mesures ont été prévues dans le but d'éliminer ou d'atténuer les effets infamants qui s'attachent à une condamnation pénale. Le législateur peut, sans méconnaître le principe d'égalité, estimer qu'une mesure de suspension, de sursis ou de probation n'est pas applicable aux amendes administratives. Celles-ci sont des mesures exclusivement pécuniaires, elles n'ont pas le caractère infamant qui s'attache aux condamnations pénales, elles ne sont pas inscrites au casier judiciaire et elles ne sont pas de nature à compromettre la réintégration de celui auquel elles sont infligées. | opgelegd (Hand., Senaat, 1963-1964, nr. 5, bespreking, zitting van 26 november 1963, p. 80). In die maatregelen werd voorzien om de onterende gevolgen die aan een strafrechtelijke veroordeling kleven, weg te werken of af te zwakken. De wetgever vermag, zonder het gelijkheidsbeginsel te miskennen, te oordelen dat de maatregel van opschorting, uitstel of probatie niet toepasselijk is op de administratieve geldboeten. Die geldboeten zijn maatregelen met een exclusief pecuniair karakter, hebben niet het onterende karakter dat aan de strafrechtelijke veroordelingen kleeft, worden niet op het strafblad ingeschreven en zijn niet van die aard dat zij de reïntegratie in het gedrang brengen van diegene aan wie zij worden opgelegd. |
La loi du 30 juin 1971 ne viole pas le principe d'égalité en ce | De wet van 30 juni 1971 schendt het gelijkheidsbeginsel niet doordat |
qu'elle ne permet pas au tribunal du travail d'accorder une des | zij de arbeidsrechtbank niet de mogelijkheid biedt een van de |
mesures prévues par la loi du 29 juin 1964 à la personne qui a exercé | maatregelen waarin de wet van 29 juni 1964 voorziet, toe te kennen aan |
devant lui le recours prévu à l'article 8 de la loi précitée. B.7.1. Par contre, les amendes administratives atteignent des montants tels que, même si elles se situent entre un minimum et un maximum, elles peuvent être, dans certains cas, disproportionnées par rapport à la gravité des faits et par rapport au but répressif et préventif poursuivi par la sanction administrative. A cet égard, ni les raisons rappelées en B.3.2, ni aucune autre considération ne permettent de justifier que le tribunal du travail ne puisse réduire l'amende au-dessous du minimum légal alors que, pour une même infraction à une | de persoon die voor die rechtbank het beroep heeft ingesteld waarin artikel 8 van de voormelde wet voorziet. B.7.1. De administratieve geldboeten bereiken daarentegen een dergelijke omvang dat zij, zelfs als in een minimum en een maximum is voorzien, in sommige gevallen toch onevenredig kunnen zijn ten opzichte van de ernst van de feiten en ten opzichte van de repressieve en preventieve doelstelling die met de administratieve sanctie wordt beoogd. In dat opzicht kunnen noch de redenen die in B.3.2 in herinnering werden gebracht, noch enige andere overweging verantwoorden dat de arbeidsrechtbank niet onder het wettelijk vastgestelde minimum zou kunnen gaan, terwijl de correctionele rechtbank, voor eenzelfde overtreding van een wet die de toepassing |
loi permettant l'application de l'article 85 du Code pénal, le | van artikel 85 van het Strafwetboek mogelijk maakt, wel een boete kan |
tribunal correctionnel peut infliger une amende inférieure au minimum | opleggen die lager is dan het wettelijke minimum indien verzachtende |
légal s'il existe des circonstances atténuantes. | omstandigheden voorhanden zijn. |
B.7.2. La différence de traitement est d'autant moins justifiable que, | B.7.2. Het verschil in behandeling is des te minder te verantwoorden |
alors que c'est la loi elle-même (article 5) qui subordonne à la | daar het, terwijl het de wet zelf is (artikel 5) die de keuze voor de |
gravité de l'infraction l'option pour la voie pénale, cette différence | strafrechtelijke weg afhankelijk maakt van de ernst van de |
aboutit à traiter plus favorablement les personnes dont le manquement | overtreding, ertoe leidt dat die personen gunstiger worden behandeld |
est, aux yeux du législateur, plus grave puisque l'auditeur du travail | wier tekortkoming in de ogen van de wetgever ernstiger is, aangezien |
a estimé qu'elles ne pouvaient bénéficier d'une mesure de classement. | de arbeidsauditeur heeft geoordeeld dat zij geen seponeringsmaatregel |
B.7.3. Sans doute les personnes physiques qui comparaissent devant le | konden genieten. B.7.3. Weliswaar ontsnappen de natuurlijke personen die voor de |
tribunal du travail échappent-elles aux inconvénients d'une | arbeidsrechtbank verschijnen aan de nadelen van een strafrechtelijke |
condamnation pénale, tels que le déshonneur qui s'y attache et | veroordeling, zoals het onterende karakter dat eraan kleeft en de |
l'inscription de la condamnation au casier judiciaire. Mais ces | inschrijving van de veroordeling in het strafregister. Maar die |
avantages ne suffisent pas, dans une telle matière, à compenser le | voordelen volstaan niet, in een dergelijke materie, om het nadeel te |
désavantage de ne pouvoir bénéficier d'une réduction de l'amende | compenseren geen verlaging van de boete tot onder het wettelijke |
au-dessous du minimum légal. | minimum te kunnen genieten. |
B.8. La question préjudicielle appelle une réponse négative en ce | B.8. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord in |
qu'elle dénonce l'impossibilité pour celui qui comparaît devant le | zoverre erin de onmogelijkheid is aangeklaagd, voor de persoon die |
tribunal du travail de se voir appliquer la loi du 29 juin 1964 | voor de arbeidsrechtbank verschijnt, dat op hem de wet van 29 juni |
concernant la suspension, le sursis et la probation. Elle appelle une | 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie wordt |
réponse positive en ce que celui qui comparaît devant le tribunal du | toegepast. Zij dient bevestigend te worden beantwoord in zoverre aan |
travail ne peut se voir infliger une amende inférieure au minimum | de persoon die voor de arbeidsrechtbank verschijnt, geen boete kan |
légal alors que, pour une infraction à la même disposition, celui qui | worden opgelegd die lager is dan het wettelijke minimum, terwijl de |
comparaît devant le tribunal correctionnel pourrait bénéficier de | persoon die wegens een overtreding van dezelfde bepaling voor de |
l'application de l'article 85 du Code pénal. | correctionele rechtbank verschijnt, wel de toepassing van artikel 85 |
van het Strafwetboek zou kunnen genieten. | |
Quant aux causes d'excuse | Ten aanzien van de verschoningsgronden |
B.9. Les causes d'excuse sont des circonstances spécialement définies | B.9. Verschoningsgronden zijn in het bijzonder door de wet |
par la loi qui entraînent l'atténuation ou l'exclusion de la peine, | gedefinieerde omstandigheden die met zich meebrengen dat de straf |
hetzij verminderd wordt, hetzij uitgesloten wordt, terwijl het | |
alors même que l'infraction est établie. Dès lors que ni la loi du 30 | misdrijf is bewezen. Vermits noch de wet van 30 juni 1971, noch de |
juin 1971 ni les lois particulières relatives aux infractions aux lois | bijzondere wetten betreffende de overtredingen op de sociale wetten |
sociales ne prévoient de causes d'excuse applicables aux personnes | voorzien in verschoningsgronden die toepasselijk zijn op de personen |
citées à comparaître devant le tribunal correctionnel, les personnes | die gedagvaard worden om voor de correctionele rechtbank te |
comparaissant devant le tribunal du travail ne sont pas traitées | verschijnen, worden de personen die verschijnen voor de |
différemment. | arbeidsrechtbank niet verschillend behandeld. |
Quant aux causes de justification | Ten aanzien van de rechtvaardigingsgronden |
B.10. En vertu de l'article 1er de la loi du 30 juin 1971, une amende | B.10. Krachtens artikel 1 van de wet van 30 juni 1971 kan een |
administrative ne peut être infligée que « pour autant que les faits | administratieve geldboete enkel worden opgelegd « voor zover de feiten |
soient également passibles de sanctions pénales ». | voor strafvervolging vatbaar zijn ». |
Lorsqu'une personne comparaît devant le tribunal du travail, celui-ci | Wanneer een persoon verschijnt voor de arbeidsrechtbank, dan moet die |
doit donc d'abord vérifier si l'infraction pénale est établie en | rechtbank dus eerst onderzoeken of het misdrijf is bewezen, in |
tenant compte, le cas échéant, des causes de justification au sens des | voorkomend geval rekening houdend met de rechtvaardigingsgronden in de |
articles 71 et 72 du Code pénal. De l'examen de ces causes, en effet, | zin van de artikelen 71 en 72 van het Strafwetboek. Van het onderzoek |
dépend l'existence de l'infraction et, partant, de sanctions pénales. | naar die gronden hangt immers het bestaan van het misdrijf en bijgevolg van strafsancties af. |
La question préjudicielle appelle sur ce point une réponse négative. | De prejudiciële vraag dient op dit punt ontkennend te worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
La loi du 30 juin 1971 relative aux amendes administratives | De wet van 30 juni 1971 betreffende de administratieve geldboeten |
applicables en cas d'infraction à certaines lois sociales ne viole pas | toepasselijk in geval van inbreuk op sommige sociale wetten schendt de |
les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elle ne permet pas | artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet, doordat zij de personen die |
aux personnes qui exercent devant le tribunal du travail le recours | |
prévu par l'article 8 de cette loi de bénéficier d'une mesure de | voor de arbeidsrechtbank het beroep instellen waarin artikel 8 van die |
suspension, de sursis ou de probation. | wet voorziet, niet de mogelijkheid biedt een maatregel van |
opschorting, uitstel of probatie te genieten. | |
La loi du 30 juin 1971 viole les articles 10 et 11 de la Constitution | De wet van 30 juni 1971 schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, |
en ce qu'elle ne permet pas aux personnes qui exercent devant le | doordat zij de personen die voor de arbeidsrechtbank het beroep |
tribunal du travail le recours prévu par l'article 8 de cette loi de | instellen waarin artikel 8 van die wet voorziet, niet de mogelijkheid |
bénéficier d'une réduction de l'amende au-dessous des minima légaux | biedt een verlaging van de boete tot onder de wettelijke minima te |
lorsque, pour une même infraction, elles peuvent bénéficier, devant le | genieten wanneer zij, voor eenzelfde misdrijf, voor de correctionele |
tribunal correctionnel, de l'application de l'article 85 du Code | rechtbank de toepassing van artikel 85 van het Strafwetboek kunnen |
pénal. | genieten. |
La loi du 30 juin 1971 ne viole pas les articles 10 et 11 de la | De wet van 30 juni 1971 schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet |
Constitution en ce qu'elle ne permet pas au tribunal du travail de | niet, doordat zij de arbeidsrechtbank niet de mogelijkheid biedt |
faire application de causes d'excuse. | toepassing te maken va verschoningsgronden. |
La loi du 30 juin 1971 ne permettant pas au tribunal du travail | Vermits de wet van 30 juni 1971 de arbeidsrechtbank niet de |
d'infliger une amende administrative lorsqu'il existe une cause de | mogelijkheid biedt een administratieve geldboete op te leggen wanneer |
justification, elle ne peut, à cet égard, violer les articles 10 et 11 | een rechtvaardigingsgrond voorhanden is, kan zij de artikelen 10 en 11 |
de la Constitution. | van de Grondwet in dat opzicht niet schenden. |
Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, | Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het |
la Cour d'arbitrage, à l'audience publique du 14 juillet 1997. | Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 14 juli 1997. |
Le greffier, Le président, | De griffier, De voorzitter, |
L. Potoms. M. Melchior. | L. Potoms. M. Melchior. |